Johan Remkes: Kijk opnieuw naar de positie van de premier

Volgens Remkes werd er teveel gefocust op de rol van premier Rutte in de toeslagenaffaire. "Die verantwoordelijkheid heeft hij niet eens in ons parlementair systeem. De minister-president heeft een beperkt ambtelijk apparaat. Als hij echt de verantwoordelijkheden had gehad die hem worden toegedicht dan moet het ministerie worden vertienvoudigd."

Daarom zou er volgens Remkes moeten worden gekeken naar de verankering in het bestuursbestel. "Het moet duidelijk zijn waar je de minister president wel en niet over kan aanspreken." Hij wil nog niet zo ver gaan dat de positie van premier verzwaard wordt.

Remkes zegt dat dit de facto al gebeurd is omdat in Europees verband de premier meer verantwoordelijkheden heeft gekregen. Wat Remkes betreft moet er al in de formatie worden afgesproken dat er in de komende kabinetsperiode een debat komt over de rol van de premier.

Krokodillentranen

In 2018 schreef Remkes als voorzitter van de staatscommissie parlementair stelsel een rapport met aanbevelingen over veranderingen van de bestuurscultuur. Volgens de VVD'er is daar weinig mee gedaan.

Hij heeft vooral kritiek op de rol die de Kamer zelf heeft. "Er moet een einde komen aan jij-bakkerij. Kabinet en ministers hebben verantwoordelijkheid, maar de Kamer heeft dat ook. In het rapport hebben wij al geschreven dat er steeds meer neiging is in de Kamer om mee te regeren. Er is minder parlementaire ervaring. De zittingstijd is korter dat heeft volksvertegenwoordiging ondergraven."

De eerste uitkomst van de veranderingen in de bestuurscultuur moeten zichtbaar worden als er een regeerakkoord is. “Dat moet niet vuistdik worden. Het moet in grote lijnen schetsen wat men wil met de samenleving.” Als er dan toch een akkoord komt waarin alles achter de komma is uitgeschreven dan is alle kritiek van de afgelopen maanden niets meer dan 'krokodillentranen.'

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.