Angst voor een aanval op de kerncentrale: zo oefenen Oekraïners tegen een ramp
- Nieuws
- Angst voor een aanval op de kerncentrale: zo oefenen Oekraïners tegen een ramp
Hans Jaap Melissen wordt ruw uit zijn slaap gewekt door explosies, mogelijk veroorzaakt door Russische raketten. Hij is in Zaporizja, een stad in het zuiden van Oekraïne, vlakbij een kerncentrale die in handen is van de bezetter. "Begin van de nacht en ik hoor explosies. Niet heel dichtbij, ik denk aan de rand van de stad. Ik zie mensen op balkons verschijnen. Ze kletsen, sommige gaan weer naar binnen. Dan volgt die eeuwige twijfel: moet ik naar de schuilkelder? Maar eigenlijk wil je gewoon slapen."
Zaporizja wordt veelal beschoten met S-300-raketten. "De Russen schieten ze niet hoog de lucht in, maar horizontaal. Daardoor worden vaak hogere gebouwen geraakt aan de rand van het gebied, die daarmee de rest van de stad beschermen", vertelt de oorlogsverslaggever.
De Russische beschietingen geven de bevolking een hoop stress, ziet Hans Jaap. "Ik ben maar een passant, maar ik kan me voorstellen dat dit op je zenuwen gaat werken als je hier woont. Ik ken mensen in Kiev die met hoge mate van stress leven, al anderhalf jaar."
Kernoefening
De volgende dag gaat Hans Jaap naar een kernoefening. Die moet de bevolking voorbereiden op een ramp met de kerncentrale bij Zaporizja. De kerncentrale, die goed is voor een vijfde van de stroomvoorziening in Oekraïne, is sinds begin maart 2022 in handen van de Russische bezetter.
"Er zijn allemaal mensen in witte pakken, met gele laarzen en gasmaskers. Ze hebben poppen bij zich, die baby’s moeten voorstellen. Ondertussen gaan er mensen door een soort wasstraat. De overheid wil laten zien dat ze de zaken op orde hebben."
De angst bestaat dat de kerncentrale door de Russen wordt ingezet als wapen en tot ontploffing wordt gebracht. "De stuwdam is opgeblazen door de Russen. Waarom zou ook niet die volgende stap genomen kunnen worden?", zegt Hans Jaap. "Niemand die het weet. En zolang het onbekend is, moet je je er op voorbereiden."
De chauffeur van Hans Jaap vreest dat de oefening “niet groot genoeg is voor onze grote stad”.
Oorlog went niet
De oorlog in Oekraïne blijft Hans Jaap aangrijpen. "Ik doe wel eens verslag op plekken op deze aarde, waar je aan de oorlog gaat wennen. In landen waar het vaak gedoe is. Maar deze oorlog, hier in Europa in 2023, die op zo’n ouderwetse manier wordt gevoerd, met loopgraven… Ik had niet gedacht dat ik dat ooit nog in Europa mee zou maken."
Gerelateerde podcast

Dagboek van een oorlogsverslaggever
Podcast: Dagboek van een oorlogsverslaggever (WNL)
Oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen reist door Oekraïne om verslag te doen van de gevolgen van de oorlog met Rusland. In een dagelijks verslag vertelt hij over zijn reis, wat de impact is van de oorlog op de mensen met wie hij spreekt – maar ook op hem. Welke keuzes maak je als journalist in oorlogsgebied en hoe ver ga je om dat verhaal te vertellen? De impact van de oorlog door de ogen van journalist Hans Jaap Melissen.