Hoe word je zo vrouwelijk als Barbie? 'Roze was vroeger eerder een mannenkleur'
- Nieuws
- Hoe word je zo vrouwelijk als Barbie? 'Roze was vroeger eerder een mannenkleur'
Hoewel de film bij de Golden Globes er met slechts één prijs vandoor ging, was Barbie een van de meest besproken figuren van het afgelopen jaar. In het programma Hoe word je zo als… onderzoekt presentator Anne van der Veen daarom hoe je zo vrouwelijk wordt als Barbie.
Onrealistisch ideaal
Emeritus hoogleraar Genderstudies Maaike Meijer is helemaal geen fan van Barbie. "Vóór Barbie had je als kind een popje. Dat moest een kleinere versie van jezelf zijn", vertelt Meijer. Dat popje kon je aankleden en je zorgzaamheid mee oefenen.
Met de introductie van Barbie werd vanaf 1959 dat popje vervangen door een volwassenere zelf. Een toekomstig model. "De therapeutische functie van het popje was helemaal weg." De boodschap van Barbie aan jonge meisjes is juist om op haar te lijken. Daarbij is het ideaalbeeld dat uitgaat van Barbie (met dunne taille, grote borsten en lange haren) ook nog eens 'volkomen onrealistisch', zegt Meijer.
Opgelegde mannelijk- en vrouwelijkheid
"Gender is een cultureel construct", zegt antropoloog Jitske Kramer. "Je hebt je biologische lijf, maar de groep of de cultuur bedenkt hoe je een goede man of vrouw wordt. Daarmee gaan discussies over vrouwelijkheid ook altijd over mannelijkheid."
Van opgelegde vrouwelijkheid kunnen vrouwen last hebben, maar mannen kunnen óók veel last hebben van opgelegde mannelijkheid, zegt psychotherapeut Merel de Vries. Ze ziet dat in haar praktijk terug in rollen- en relatiepatronen.
"Ook mensen die vrij progressief denken, kunnen als ze kinderen krijgen terugschieten in seksespecifieke rollen", zegt De Vries. De vrouw vindt het bijvoorbeeld vervelend dat ze naast haar werk tóch het hele huishouden moet doen (terwijl ze het vooraf nog goed over de taakverdeling hadden gehad). Mannen kunnen er last van hebben dat de vrouw die zorgende rol zo dominant oppakt, dat hij helemaal niet de kans krijgt om te zorgen.
Gender cultureel bepaald
Veel van het vrouw- of manzijn bestaat uit handelingen die niet biologisch, maar cultureel bepaald zijn. En dat is niet in steen gebeiteld, zegt antropoloog Kramer. "Roze is voor meisjes," zegt Kramer, "maar dat is sinds 1940 zo bepaald vanuit de commercie. Daarvoor was roze eerder een mannenkleur. Net als breien, dat vroeger eerder een mannenactiviteit was en een belangrijk beroep. Nu is het een vrouwenhobby."
Volgens haar is vrouwelijkheid geen eigenschap, maar een eindproduct van allerlei eigenschappen die we uiteindelijk tot vrouwelijk hebben bestempeld.
Hoe word je als... is een bijzondere uitzending van KRO-NCRV waarin presentator Anne van der Veen een profiel schets van een persoon uit het nieuws aan de hand van een kenmerkende eigenschap. In een eerdere uitzending vraagt ze zich af hoe je zo normaal wordt als Caroline van der Plas en onderzoekt ze de vrouwelijkheid van Barbie.
Gerelateerd
