Binnenland
AVROTROS

Hoogleraar psychologie: 'Nederlands gedrag verdwijnt, we worden strakker door corona'

foto: ANP Fotofoto: ANP Foto
  1. Nieuwschevron right
  2. Hoogleraar psychologie: 'Nederlands gedrag verdwijnt, we worden strakker door corona'

Corona is nu ruim een jaar lang in ons land. Naast financiële en medische gevolgen, zorgt het ook voor gedragsverandering. Hoogleraar psychologie Paul van Lange (Vrije Universiteit, University of Oxford) ziet dat we onze houding aanpassen: "We moesten wennen aan het mondkapje, maar nu draagt iedereen er eentje", zegt hij in Blok&Toine.

Nederland wordt een strakkere maatschappij, voorspelt de hoogleraar. Voor corona waren we juist een 'losse samenleving'. "Dat blijkt uit onderzoek, waarin deelnemers vragenlijsten kregen om te meten hoe sterk je reageert op afwijkingen van normen."

15 miljoen mensen

Van Lange herinnert zich daarbij het liedje 15 miljoen mensen van Fluitsma en Van Tijn. "Die schrijf je niet de wetten voor", klonk het toen in 1996. "In Amsterdam zie je veel mensen door het rode stoplicht fietsen. Dat wordt op een gegeven moment als normaal ervaren. Normafwijkend gedrag wordt dan niet meer als normafwijkend beoordeeld."

Hoe anders is dat nu, met de komst van corona. "We zien dat we veel tijd hebben genomen om te wennen aan mondkapjes. Maar als je ziet hoeveel mensen nu een mondkapje dragen, dat is hoger dan 95%. Dat is opvallend, veel mensen hadden dat in de zomer niet voorspeld. We veranderen normen en gaan ons ernaar gedragen."


Terug te zien in de cijfers

Dat was in de eerste golf terug te zien in de cijfers, weet Van Lange. "In landen met lossere culturen, waaronder Nederland, waren de besmettingscijfers in het begin van de eerste golf hoog. In de strakkere culturen lag dat lager."

De gedragsverandering die door corona wordt veroorzaakt, zal niet zomaar verdwijnen, denkt Van Lange. "Neem zoiets als het wachten voor de trein bij het instappen. Hoe zorgvuldig vorm je een rij? In landen als Groot-Brittannië gebeurde dat al meer, van nature. Maar ik denk dat we door het afstand houden nu automatisch nettere rijen gaan vormen."

Paul van Lange

Blok&Toine

Het middagmagazine Blok&Toine hoor je van maandag tot en met donderdag tussen 14:00 en 16:00 uur. Mischa Blok en Toine van Peperstraten nemen de luisteraar op een ontspannen eigenzinnige manier mee door het nieuws van de dag en spreken met gasten die iets bijzonders gaan doen. Muziek en lifestyle spelen een belangrijke rol in het programma.

Ster advertentie
Ster advertentie