'De Ruiter': Er is dreiging, een buks, een paard, en op het platteland gelden eigen, rauwe regels.
- Nieuws
- 'De Ruiter': Er is dreiging, een buks, een paard, en op het platteland gelden eigen, rauwe regels.
Jeroen Vullings werkt voor Vrij Nederland, als redacteur en literair criticus. Eerder werkte Jeroen onder meer voor de Belgische krant De Standaard, de NPS en de Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam. Hij studeerde Neerlandistiek aan de Universiteit van Amsterdam en publiceerde de essaybundel ‘Meegelokt naar een drassig veldje. Literatuur in verandering’. Momenteel is Jeroen bezig met de biografie van H.J.A. Hofland. De volgende boeken heeft hij besproken.
William Shakespeare, ‘Venus & Adonis’, vertaald, van commentaar en een nawoord voorzien door Hafid Bouazza. Geïllustreerd door Marlene Dumas, Athenaeum-Polak & Van Gennep, 144 p.
Het mythologische verhaal van Venus en Adonis mag na bijna tweeduizend jaar bekend verondersteld worden: de godin van de liefde Venus heeft een oogje op de wonderschone jongeman Adonis. Die passie blijkt eenzijdig: Adonis heeft helemaal geen interesse in de liefde, hij wil alleen maar jagen – op zwijnen. Dat laat Venus niet op zich zitten… enfin, de afloop is tragisch. Het gaat er bij dit verhaal om hoe het verteld wordt, door Shakespeare – de prestigeklus voor elke ambitieuze vertaler – en nu in de begenadigde woorden van de Nederlandse schrijver Hafid Bouazza. ‘O liefde,’ sprak zij, ‘hoe dwaas ben ik geweest, /Om zo zwak en zot van geest te zijn/ De dood van hem te bewenen die leven moet en niet sterven kan,/ Totdat sterfelijke mensheid overal omvergeworpen wordt!/ Want als hij dood is, dan is met hem schoonheid gestorven.,/En als schoonheid sterft, dan komt zwarte Chaos weer terug.’
Jan van Mersbergen, ‘De ruiter’, Cossee, 256 p.
Als één perspectiefkeuze hachelijk en dus de ultieme test is voor een schrijver, dan is het wel dat van een dier. Je kunt nog zo’n gelauwerde, ervaren en verder talentvolle auteur zijn, maar dit overtuigend en waarachtig kunnen is zeldzaam. Paul Auster kreeg het niet voor elkaar in Timboektoe, maar de knoestige, zintuigelijke schrijver Jan van Mersbergen lukt het wel, en hoe, in zijn roman De ruiter. Meestal kiezen schrijvers, zoals Auster, voor de beste vriend van een mens: de hond, die trouwe viervoeter. Van Mersbergen maakt het zich in deze zinderende Hollandse western moeilijker: zijn verteller is een paard. Een oud en afgeleefd, scherp observerend, voelend en ruikend paard, dat aanloop krijgt van een stadsmeisje. En van ellende, in de vorm van een heel fout vriendje. Er is dreiging, een buks, een paard, en op het platteland gelden eigen, rauwe regels. Het lyrische einde is ronduit magistraal.
Colson Whitehead, ‘The Underground Railroad’, Fleet, 310 p. De Nederlandse vertaling bij Atlas/Contact in januari.
The Underground Railroad van de Amerikaanse schrijver Colson Whitehead snijdt een zwaar onderwerp aan: de slavernij, midden negentiende eeuw in zijn land. Hij verhaalt daarin over de vlucht van de minderjarige slavin Cora die haar van een katoenplantage in Georgia noordwaarts voert, van staat naar staat, op naar de ‘vrije staten’ en Canada waar de verhoopte vrijheid op haar wacht, drijft op een magnifieke literaire vondst – dát is het verhaal. De romantitel - een geuzennaam - verwijst naar het ondergrondse netwerk, van blanken en zwarten, die voortvluchtige slaven verder hielpen op hun weg naar het noorden. Zo’n spoorweg bestond natuurlijk niet. Maar Whitehead verbeeldt die historische realiteit door die metafoor werkelijkheid te maken in het verhaal: Cora en haar vriend Caesar ontdekken écht zo’n spoorweg. Door dit gebruik van een magisch-realistisch vehikel slaagt Whitehead erin zijn historische fictie los te zingen van (en op te tillen boven) de bekende feiten rond een erfzonde van zijn land. Door zich voor te stellen hoe het zou zijn geweest als er werkelijk een spoorweg naar de vrijheid had bestaan en een vrouw die – per staat – door al die verschillende kanten van Amerika heen moest reizen om haar doel te bereiken, vertelt hij een loodzwaar verhaal op een lichte manier, zonder – dat is de paradox – dat zijn verbeeldingsrijke vertelling aan zwaarte inboet.
Gerelateerd
