Paardenkolonie Oostvaardersplassen ook elders in de problemen

In de Oostvaardersplassen was het lot van de konikpaarden onderdeel van een strijd tussen Staatsbosbeheer en dierenactivisten. De strenge winter van 2018 zorgde voor weinig voedsel in het natuurgebied, met duizenden dode grote grazers (heckrunderen, edelherten en konikpaarden) tot gevolg.

Dit is een verhaal van ReportersNL, de rubriek met regionale onderzoeksjournalistiek van KRO-NCRV Reporter Radio. Deze week deed mediapartner Noordhollands Dagblad onderzoek naar het lot van de kudde Konikpaarden op Texel.

Dierenactivisten protesteerden tegen de keuze van Staatsbosbeheer om de dieren niet bij te voeren. Volgens de Staatsbosbeheer zou bijvoeren de natuur te veel verstoren. Dit was tegen het zere been van dierenactivisten die soms balen voedsel over het hek gooiden om de grazers toch te eten te geven.

Verhuizing

De provincie Flevoland besloot op 18 september 2018 uiteindelijk dat het aantal grote grazers in de Oostvaardersplassen moest worden teruggedrongen. Zo’n 1000 edelherten moesten worden afgeschoten, de heckrunderen mochten blijven en voor 180 konikpaarden wachtte verhuizing.

Veel paarden vonden een onderkomen in Wit-Rusland, maar sommigen verhuisden binnen Nederland. Natuurgebied de Slufter op Texel kreeg in januari 2019 twintig konikhengsten. Het Lauwersmeergebied in de provincie Groningen ontving toen een kudde van 41 paarden, 28 merries en 13 hengsten.

Opdringerige paarden

Toch werden in het Lauwersmeergebied alle 13 hengsten in februari dit jaar, na slechts een jaar in het gebied, naar het slachthuis gebracht. De paarden zouden te opdringerig zijn naar bezoekers. Ook op Texel werd in diezelfde periode opdringerigheid als reden opgevoerd om de hele kudde te laten slachten.

Dat werd uiteindelijk voorkomen na fel protest en een door duizenden ondertekende petitie. Journalist Anja Roubos deed voor Noordhollands Dagblad onderzoek naar de kudde op Texel en kan de betrokkenheid wel verklaren: “Het is een prachtig gezicht om de paarden te zien, ze werden echt meteen in het hart gesloten door de Texelaars”, zegt Roubos in Reporter Radio.

Uit onderzoek van het Noordhollands Dagblad bleek dat er helemaal geen incidenten tussen bezoekers en de paardenkudde op Texel zijn gemeld. “Wij hebben wel verschillende meldingen gehad, want wachten niet op incidenten en nemen ook daar onze verantwoordelijkheid”, reageerde Joke Bijl, woordvoerder van Staatsbosbeheer, in de uitzending.

Kreupel paard

De inspectie is kritisch op de zorg voor de kudde op Texel door Staatsbosbeheer. Een kreupel paard liep daar maanden rond, tot het september afgelopen jaar werd ingeslapen. De dierenarts werd er pas bijgehaald toen een inspecteur van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) daarom vroeg, meldde het Noordhollands Dagblad vrijdag.

“De NVWA meldde dat als er niet binnen twee dagen actie zou worden ondernomen, er een bestuursrechterlijke procedure gestart zou worden. Dat had effect. Een dag later was het paard afgemaakt”, licht journalist Anja Roubos in de uitzending van Reporter Radio toe. Joke Bijl, Staatsbosbeheer reageerde in de uitzending: “Die woorden in de mail zijn niet ongebruikelijk. Daarop ondernemen wij natuurlijk direct actie en dat is ook gebeurd.”

Voor de Konikpaarden op Texel is nu wel een toekomst. Afrastering moet voor meer afstand tussen de dieren en bezoekers zorgen. Ook zijn de meest kwetsbare gedeelten van het natuurgebied afgerasterd, zodat de paarden deze niet kapottrappen.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.