Geschiedenis
VPRO

'Liegen over ziekte is de norm voor Amerikaanse presidenten'

foto: ANP/AFPfoto: ANP/AFP
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Liegen over ziekte is de norm voor Amerikaanse presidenten'

"Kijk, jullie dachten dat ik ziek was, maar ziekte is iets voor losers!" Trump overwoog een supermanpak aan te trekken bij zijn aankondiging dat hij zich kiplekker voelde na zijn coronabesmetting. Dat komt goed uit, want Amerika wil niets liever dan een gezonde, sterke leider aan het roer.

Waarom mag een president eigenlijk nooit een dagje kwakkelen? En heeft die onmogelijke eis er eerder toe geleid dat presidenten zich kwieker voordeden dan dat ze daadwerkelijk waren? Amerikanist Sara Polak legt het uit in OVT.

Zieke presidenten

Liegen over gezondheid

Trump is zeker geen uitzondering in het liegen over gezondheid. "Hij liegt natuurlijk meer dan de meeste Amerikaanse presidenten. Veel statistieken daarvan worden bijgehouden. Maar juist over ziekte en gezondheid is het de norm voor presidenten om te liegen."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Het kwam vaker voor dat lijfartsen de gezondheid van de president mooier voordeden dan dat die in werkelijkheid was. Sara Polak denkt meteen aan Franklin Roosevelt. "Hij had als volwassene de polio en kampte daarna zijn hele leven met het postpoliosyndroom. Met als gevolg dat hij een rolstoel gebruikte, omdat hij niet zelfstandig kon staan. Hij deed veel om dat buitenbeeld te houden. Journalisten fotografeerden hem niet in zijn rolstoel. Er zijn verhalen dat een fotograaf een foto probeerde te maken van die rolstoel, maar dat andere journalisten het statief verzetten."

Franklin Roosevelt in zijn rolstoel - Bron: Wikimedia Commons

Spaanse griep

Zijn er ook voorbeelden van Amerikaanse presidenten die mentaal niet meer gezond waren? "Woodrow Wilson, die aan het einde van de Eerste Wereldoorlog de Spaanse griep had, en daardoor amper kon meedoen aan de onderhandelingen. Zo wordt er gespeculeerd dat het verdrag van Versailles streng en exorbitant is uitgevallen voor Duitsland, terwijl Wilson dat eigenlijk niet had gewild. En dat mogelijk had kunnen tegenhouden als Wilson gezonder was geweest. In verklaringen van ooggetuigen wordt beschreven dat hij daar een beetje bij hing. Kort daarna kreeg hij een beroerte."

Presidenten moeten dus vitaliteit en kracht uitstralen in Amerika. Zijn er ook presidenten geweest, die zoals Trump een 'mannelijke' uitstraling hadden? "Dat kwam heel veel voor. Eisenhower had een hartaanval gehad. Zijn lijfarts zei dat hij misselijk was geweest. Maar dat werd daarna wel bekend. John F. Kennedy is ook een groot voorbeeld, zoals hij een rechtschapen jonge, blonde god was. Hij had een immuunziekte en veel medische ellende. Maar het sprookje werd bij Kennedy steeds heel assertief en doordacht neergezet."

Risico's

Maar bracht dat niet risico’s met zich mee? "Je kan letterlijk zeggen: de president belichaamt de natie. Je moet er gezond uitzien want dan hebben mensen het gevoel dat het land er goed voor staat. Een bekende anekdote is van William Harrison in 1841. Met zijn 68-jarige leeftijd was hij de oudste president tot dan toe. Hij ging op zijn paard naar zijn inauguratie en sprak er twee uur lang in de open lucht. Kort daarna werd hij ziek en weer vier weken later overleed hij aan de gevolgen van longontsteking. Dus misschien is hij doodgegaan omdat hij die performance van kracht, vitaliteit en mannelijkheid zo moest opvoeren."

Niets missen van OVT?

Hou dan de website van OVT in de gaten, of volg het programma via Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie