"We zoeken mensen die riolen verzorgen, maar ook ingenieurs en softwareschrijvers"

Het aantal vacatures voor technische banen blijft oplopen. En er wordt te weinig technisch personeel opgeleid om de plekken op te vullen. Dat zet de energietransitie onder druk, waarschuwen belangenverenigingen uit de sector.

Met een brandbrief aan de Tweede Kamer hopen de Metaalunie, FME, Uneto-Vni en Bouwend Nederland, samen verenigd in de Industriecoalitie, maatregelen af te dwingen die het personeelstekort zullen tegengaan. De Kamer bespreekt deze week onder meer de onderwijsbegroting.

Volgens de groep ontstaan er in de installatiebranche jaarlijks 20.000 vacatures "die nauwelijks in te vullen zijn". Daarbij zijn er in de bouw- en infrastructuur komende jaren 40.000 nieuwe mensen nodig. En in de technologisch industrie en bij middelgrote en kleine metaalbedrijven loopt het personeelstekort tot 2030 op tot 120.000 mensen.

Dat maakt het moeilijker om de klimaatdoelstellingen van Parijs te halen, stellen de belangenverenigingen. Volgens die afspraken moeten bijvoorbeeld alle gebouwen in 2050 aan strengere energie-eisen voldoen. De sector vreest dat daarvoor te weinig personeel zal zijn.

Te weinig docenten

Een van de redenen daarvoor is een dreigend tekort aan docenten bij technische opleidingen, stelt de 'industriecoalitie'. In de brief aan de Kamer vraagt die daarom om een aanpassing van de bevoegdheidseisen en om meer flexibele lerarenopleidingen. Dat zou het bijvoorbeeld mogelijk maken om ook ervaringsdeskundigen uit het bedrijfsleven in het vmbo en mbo voor de klas te zetten.

"We hebben snel professionals nodig die praktijkkennis kunnen overbrengen op een nieuwe generatie vakmensen", zegt Maxime Verhagen, voorzitter van Bouwend Nederland.

Verder zou de overheid moeten voorkomen dat technische opleidingen een maximum instellen voor het aantal studenten dat ze toelaten, en zouden de opleidingen zelf meer aandacht moeten besteden aan nieuwe materialen, technologieën en productieprocessen.

Schieten met hagel

Het huidige kabinet heeft al 100 miljoen euro beschikbaar gesteld voor technische opleidingen binnen het vmbo. De sector is daar positief over, maar wil ook dat er afspraken komen die ertoe leiden dat het geld gebruikt wordt voor de doorstroom van leerlingen van vmbo naar mbo onderwijs.

Installatiebedrijf Kuijpers heeft 1100 medewerkers en 130 vacatures. "We zoeken mensen die toiletten en riolen verzorgen", zegt directeur Aukje Kuypers. "Maar ook ingenieurs en softwareschrijvers die van iets heel complex iets eenvoudigs maken dat het doet."

Traditioneel werven werkt niet goed, zegt Kuypers. "Dat is schieten met hagel." Daarom promoten ze en staan hun leraren voor de klas. "Want als iemand geïnspireerd een verhaal vertelt, dan wil je  daar graag voor werken ."