Een pittig briefje met Geerten Waling

439 jaar geleden schreef Willem van Oranje een 'apologie' aan Filips II. Het is een reactie van de prins van Oranje op de van die 'de koning van 'Hispanje' en de paus over hem hebben uitgesproken. Samen met een groot aantal adviseurs stelt de latere Vader des Vaderlands de tekst op die volgens historicus Geerten Waling zo vol vuur zit dat het een theatermonoloog had kunnen zijn.

Incest en moord in het koningshuis

Willem van Oranje speelt ook de man, de koning in dit geval. Dr Waling citeert uit de apologie in het modern Nederlands: "Om een nieuw huwelijk te sluiten heeft Filips zijn vrouw, zijnen dochter en de zuster van de Franse koning vermoord. (...) Wie zal het mij kwalijk nemen dat ik niet wens te worden geregeerd door een koning die zich schuldig maakt aan incest en moord." In de apologie maakt Willem van Oranje duidelijk dat de Spaanse koning een tiran is geworden. Acht maanden later, is de Staten Generaal ook overtuigd en tekenen zij het Plakkaat van Verlatinghe. Hiermee stellen zij dat Filips II niet meer de koning van de Nederlanden is.

Zou jij fout zijn de Tachtigjarige oorlog

Waling stelt dat het beeld dat Willem van Oranje een tolerante Republiek op wilde zetten zeer overdreven is. "Hij wilde gewoon de koning een hak zetten".

Dit beeld heeft wel de identiteit van Nederland bepaald, zeker het protestantse deel van Nederland. Ook volgens de liberalen was Van Oranje die vrijheidsstrijder.

"We denken dat wij in Nederland een revolutionair volkje zijn, maar bij de bezettingen was het verzet toch mondjesmaat."

Toch zijn er geregeld opstootjes, denk aan het Malieveld vol trekkers en de bezetting van het Maagdenhuis. Dr Waling komt daarom tot de conclusie dat we niet zozeer een  opstandig volkje zijn, maar we willen wel graag opstandig zijn.