"Slavernij was niet de kurk van de economie"

Slavenhandel vormde maar een marginale bijdrage aan de economie ten tijde van de Republiek. Daarmee reageert Emeritus Hoogleraar Piet Emmer in het programma dr Kelder en Co op een van de week verschenen studie. “De onderzoekers hebben een overtrokken conclusie gepresenteerd, waarschijnlijk om mee te willen dingen naar een nieuwe subsidie.”

Emmer doelt dan op de conclusie dat de slavernij de kurk was waar onze economie op dreef. Deze week verscheen een omvangrijke studie van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis waarin dat werd gesteld.

"Dat was strijdig met uw werk, waarin u eigenlijk schreef dat het maar een marginale business was?", vraagt dr Kelder. "Die studie heeft mij niet van mening doen veranderen", beantwoordt Emmer. "Ze hebben van één jaar, namelijk een topjaar, berekend wat de economische bijdrage was van de slavenhandel en de producten die geproduceerd werden door tot slaaf gemaakten."

"Dat kwam uit op 5,3% procent", vat de presentator samen. "Ja, dus als je over een kurk spreekt was het niet die slavenhadel, maar juist die andere 95 procent. 5,3 procent is redelijk marginaal", zegt professor Emmer. "Zeker als je het gaat middelen voor de gehele periode."

Subsidie

"U kwam, in eerder onderzoek uit op zo’n procent of 3?", vraagt Kelder.  "Ja", beantwoordt professor Emmer, "ik denk eigenlijk dat dat nog te hoog is. Deze studie bevestigt eigenlijk dat slavernij een relatief marginale bijdrage heeft geleverd. Ons geld kwam voornamelijk van de landbouw, uit de veeteelt en de handel binnen Europa."

"De kwaliteit van de studie is goed", vervolgt hij. "Wat ik mij dan afvraag: waarom gooi je dan je eigen glazen in met zulke vreselijk overtrokken claims over de kurk van de economie? Ik denk dat het te maken heeft met het subsidieklimaat. Als je een jarenlange studie doet maar je haalt de krantenkoppen niet dan krijg je de volgende keer geen subsidie."

Leed

"Nou kun je ook zeggen, doet het er eigenlijk wel toe hoe groot het percentage was? Het leed van de slavenhandel was onnoemlijk en velen voelen het nog steeds. De sporen zijn zichtbaar, wat maakt het uit hoe groot dat aandeel economisch was", vraagt dr Kelder.

"Precies, we kregen die discussie ook toen het ging over hoeveel slaven er verhandeld zijn. Voor de morele schuld maakt het niks uit", beantwoordt Emmer.