Massaal in de jeugdzorg maar toch heel gelukkig

Kinderen en jongeren in Nederland zijn heel gelukkig, dat blijkt keer op keer uit Europees onderzoek. En toch stijgt het aantal kinderen in de jeugdzorg en krijgt nu 1 op de 10 kinderen deze extra ondersteuning. “Je kunt best in de jeugdzorg zitten en toch gelukkig zijn”, zegt dr. Daniëlle Jansen in dr Kelder en Co.

“Er zitten nu 475.000 kinderen in de jeugdzorg”, zegt Jansen, socioloog verbonden aan het Universitair Medisch Centrum in Groningen en expert op het gebied van zorgsystemen voor de jeugd. “Het grootste deel zit in de jeugdhulp. Dat is de ondersteuning van kinderen die nog gewoon thuis wonen. En dan zitten er zo’n 50.000 kinderen in de jeugdbescherming, in pleeggezinnen of instellingen. In die laatste groep zitten de kinderen die thuis niet meer veilig zijn en die op bevel van de rechter bescherming krijgen.”

“Die aantallen stijgen serieus, met tienduizenden per jaar”, constateer Jort Kelder.
“Ja dat klopt en die stijging is al lang gaande, we weten eigenlijk niet goed waarom dat is. Er wordt veel gespeculeerd maar er is geen eenduidige oorzaak aan te wijzen. Er wordt te weinig gekeken naar wat er precies gebeurt in de jeugdzorg om die vraag te beantwoorden”, zegt Daniëlle Jansen.  

Gelukkigste kinderen
“Wat opvalt is dat we altijd zo goed scoren in geluksonderzoeken bij kinderen”, merkt Jort Kelder op. We voeren die lijstjes aan, we hebben de gelukkigste kinderen van de wereld. Hoe rijm je dat met de stijgende jeugdzorg?”

“Dat klopt”, antwoordt Jansen. “Uit een grote Europese studie blijkt inderdaad dat onze kinderen erg gelukkig zijn. Maar de berichtgeving daarover is niet altijd juist. De kop in de krant is altijd: Nederland heeft de gelukkigste kinderen van Europa.”

“Als je dan het rapport goed leest, zie je ten eerste dat de kinderen uit het speciaal onderwijs en het praktijkonderwijs niet in het onderzoek zijn meegenomen.  En dat is nou net de groep van 300.000 tot 400.000 kinderen met een laag IQ of een licht verstandelijke beperking. Dat zijn ook de kinderen die heel vaak oververtegenwoordigd zijn in de jeugdzorg. Die zijn dus niet meegenomen bij dat geluksonderzoek.”

“Daarnaast wordt die vragenlijst ingevuld op school, maar de 8 procent van de kinderen die spijbelt, vult die vragenlijst ook niet in. En ook dat zijn vaak kinderen die te maken hebben met achterliggende problematiek. Je moet zo’n gelukscijfer dus wel wat genuanceerder bekijken”, concludeert Jansen.