Fragment

'Europa kan niet langer aan de zijlijn blijven staan'

  1. Fragmentenchevron right
  2. 'Europa kan niet langer aan de zijlijn blijven staan'

Hoewel Covid-19 grote delen van de wereld stillegde, denderde China gestaag om haar het positie in de wereld te versterken. Europa mag we niet langer aan de zijlijn blijven staan, betoogt sinoloog Henk Schulte Nordholt in deze aflevering van de Jortcast.

Vorige week bereikten de spanningen tussen Hongkong en China, en China en de Verenigde Staten, weer een nieuw hoogtepunt. Een meerderheid in Peking stemde voor een nieuwe veiligheidswet die de autonomie van Hongkong sterk inperken. Waar komt die enorme confrontatie nu vandaan? 

Legitimiteit

Het heeft alles te maken met de binnenlandse politieke doelen van de Chinese leider Xi Jinping, legt de sinoloog uit. De legitimiteit van zijn leiderschap rust volgens Schulte Nordholt op twee pijlers. Ten eerste is dat economische groei, die in de coronacrisis een enorme knauw heeft gekregen. In het eerste kwartaal van dit jaar kromp de Chinese economie met bijna 7 procent: de eerst geregistreerde krimp sinds 1992. “Dat is geen sterk verhaal”, zegt Schulte Nordholt.

De tweede pijler is het herstellen van China’s positie in de wereld. Hongkong  speelt geen grote rol voor China in economische zin. De oplopende spanningen in Hongkong hebben alles te maken met de tweede pijler waarop de legitimiteit rust: "herinname van de Chinese positie in de wereld", aldus Schulte Nordholt.

Spierballen

China als nummer één van de wereld, met Peking als centrum. Dat heeft ook alles te maken met de trots van veel Chinezen. "Xi Jinping laat spierballen zien, buigt niet voor Amerikanen en brengt ons terug van waar we ooit waren en waar we recht op hebben", verwoordt Schulte Nordholt het sentiment. "Die kaart wordt nu, juist vanwege die economische terugval, harder uitgespeeld."

Tel daarbij op dat Xi in januari een paar weken om onduidelijke redenen uit beeld was, in januari. "Als je een absolute leider bent, moet je ook absolute macht uitoefenen". Hongkong past dus, net als Taiwan en de Zuid-Chinese zee, in het stramien van de Chinese spierballentaal en een Xi die koste wat kost weer de teugels in handen neemt.