Archeoloog Saskia over de Limes, kippen en clichés over Romeinen

Archeoloog Saskia Stevens verdiept zich in de laatste eeuwen van het Romeinse Rijk, een periode die barst van de innovaties. “Juist het einde vind ik interessant,” vertelt ze tijdens de Nacht van KRO-NCRV. “Er veranderde zóveel in technologie en cultuur.”

Ze begon ooit aan een studie klassieke talen, maar raakte al snel in de ban van wat onder de grond verborgen ligt. Inmiddels leidt ze grootschalig onderzoek naar de Limes, de noordelijke grens van het Romeinse Rijk. “Die grens was niet statisch, maar een transportcorridor vol wachttorens en infrastructuur. De Romeinen kapten bossen om hun leger sneller te kunnen verplaatsen via de Rijn.”

De invloed van Rome in Nederland is groter dan veel mensen denken. “Ons dieet veranderde door de Romeinen: ze brachten nieuwe planten, fruit en zelfs de kip mee. En veel van onze wetten en gebruiken vinden daar hun oorsprong.” Zelf vond Saskia ooit een Romeins huis met een privébad, een unicum. “Een stukje badhuis, gewoon in een woning. Zoiets zie je bijna nooit.”

Toch blijft archeologie deels speculatief. “Je weet nooit alles zeker. De context van een vondst, waar en met wat het is aangetroffen, zegt vaak meer dan het object zelf.”

Met haar werk wil Saskia afrekenen met stereotypes: “Het was niet Rome versus barbaren. Boven de Rijn gebeurde ook van alles, en de Romeinen waren geen homogene groep. Ze kwamen uit allerlei windstreken.” Ook hedendaagse discussies, zoals die over Fort Europa, grijpen terug op het Romeinse grensverhaal. “Maar die grens was juist in beweging, nooit een harde lijn.”

Haar droom? Nog meer vinden in het noorden. “In Denemarken zijn al sporen ontdekt. Ik wil weten: hoe zat het met de relatie tussen de mensen daar, de Romeinen en de bewoners van wat nu Nederland is?”