Wat de staatsgreep van 2002 zegt over de situatie in Venezuela nu
- Nieuws
- Wat de staatsgreep van 2002 zegt over de situatie in Venezuela nu
Venezuela heeft momenteel twee presidenten. Tenminste, als het aan oppositieleider Juan Guaidó ligt. Hij zwoor zichzelf in als interim-president, terwijl Nicolas Maduro ook nog steeds meent de machthebber te zijn. Het is bizar genoeg niet de eerste keer dat Venezuela in deze situatie verkeert.
Hetzelfde gebeurde in 2002, toen door het leger een staatsgreep werd gepleegd. Pedro Carmona, een rijke zakenman, naar voren werd geschoven als nieuwe president. "De hoofdstad Caracas stond in brand", zegt oud-correspondent Edwin Koopman. Hij was tijdens de staatsgreep aanwezig in de stad.
Fake news
Het leger is misschien wel de belangrijkste factor voor een staatsgreep. In 2002 raakte de legerleiding steeds meer ontevreden over Hugo Chávez, de president van dat moment. Bovendien verschenen er gemanipuleerde beelden op televisie - fake news avant la lettre - waar op te zien was dat Chávez-aanhangers op demonstranten schoten. De legerleiding twijfelde niet meer. Het zette Chávez in een cel en dwong hem een ontslagbrief te schrijven, waarvan Chávez zelf overigens later zou beweren dat die vervalst was.
De rechtse zakenman Pedro Carmona zwoor zichzelf in als nieuwe president. De Amerikanen waren er als de kippen bij om Carmona te steunen als nieuwe president. De snelheid waarmee dat ging, doet velen vermoeden dat de Amerikanen goed op de hoogte waren van de plannen voor een staatsgreep.
Coup op een coup
Carmona ging voortvarend aan de slag. Zijn eerste actie: het opdoeken van het nationale parlement. Dat zat immers vol met Chávez-aanhangers en die kon hij niet gebruiken. "Hij pleegde in feite een coup op een coup", zegt Koopman. De legerleiding was daar niet van gecharmeerd. "Zij concludeerden dat er een kluns aan de macht was gekomen", aldus de oud-correspondent.
De legerleiding bedacht zich en na 48 uur werd Chávez weer met een helikopter naar het presidentieel paleis gevlogen. De mislukte staatsgreep legde Chávez geen windeieren. Die 48 uur van chaos had duidelijk gemaakt dat er nog grote steun onder het volk was voor de president. Bovendien kon hij nu de oppositie voorlopig weer terug hun hok insturen.
Koopman verwacht niet dat de huidige president Maduro dezelfde voordelen zal genieten. "De crisis in Venezuela is te diep, de steun voor Maduro is te mager. Gisteren riep hij aanhangers op om 's avonds naar het paleis te komen en hun steun uit te spreken, maar naar verluidt bleef het er muisstil."
Radio EenVandaag
Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14 en 16 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.
