'We kregen letterlijk te horen: 'Al Shabaab zit niet op zee. Dus succes met jullie kustwacht"
- Nieuws
- 'We kregen letterlijk te horen: 'Al Shabaab zit niet op zee. Dus succes met jullie kustwacht"
Schrijver en journalist Ayaan Abukar werd, nadat zij haar studie politicologie afrondde, gevraagd om in haar geboorteland Somalië aan de slag te gaan als eerste adviseur van de kustwacht in oprichting. Over haar ervaringen vertelt ze Femke van der Laan in Nooit Meer Slapen: "Ik had geen valse hoop dat we het voor elkaar gingen krijgen."
Ayaan Abukar (journalist) - Nooit meer slapen
Geen kustwacht
Ayaan Abukar was vijftien jaar oud toen ze uit Somalië naar Nederland vluchtte. Toch keerde ze later terug naar haar geboortestad Mogadishu, om daar de eerste adviseur te worden van de kustwacht in oprichting. "Ik had het geluk dat een Nederlands bedrijf een contract tekende met de Somalische overheid om de kustwacht op te bouwen."
Haar opleiding en beheersing van de Nederlandse taal sloten daarom perfect aan bij haar werkzaamheden. "Ik zou me niet bemoeien met legerzaken, maar contactpersoon zijn naar de internationale gemeenschap. Mijn missie was niet het leger zelf op te bouwen, maar meer om te zorgen dat de kaders en verwachtingen daarom heen duidelijk waren."
In het door oorlog getekende Somalië was toen Abukar in 2013 terugkeerde geen kustwacht, vertelt ze: "De oorlog heeft alle instituten en infrastructuur van het land verwoest. Wel was er in de jaren '80 een sterke marine geweest, waarvan overblijfselen waren. En er was veel piraterij aan de Somalische kust, wat voor de internationale gemeenschap een enorm probleem was. Zij wilden graag investeren in de kustwacht om piraterij niet alleen vanuit zee tegen te gaan, maar ook vanaf het land. Het Nederlandse bedrijf zou Somalië helpen om de capaciteit van de kustwacht op te bouwen."
Andere mindset
Maar tijdens het project loopt Abukar al snel tegen meerdere tegenslagen aan. "Vanuit de internationale gemeenschap was de wens om te kijken wat zij konden bijdragen aan het opbouwen van de kustwacht. Maar daarbij liepen zij tegen hun eigen beperkingen aan. Want zij wilden niet investeren in het Somalische defensieapparaat, maar de kustwacht viel daar wel onder. Zij vroegen of de kustwacht niet overgezet kon worden naar het ministerie van binnenlandse zaken, maar zo werkt dat niet. Dan kom je er heel snel achter dat de bureaucratie van beide kanten werkt. Niet alleen van de Somalische kant, maar ook van de internationale gemeenschap."
Ook nu, jaren nadat Abukar weer terugkeerde naar Nederland, is er nog steeds geen kustwacht in Somalië. Teleurgesteld is ze echter niet, zegt ze: "Mijn missie was een bijdrage leveren, dat is gedeeltelijk gelukt, maar een kustwacht opbouwen was niet mogelijk. De Somalische overheid was te druk bezig met de oorlog tegen Al Shabaab. We kregen letterlijk te horen: 'Al Shabaab zit niet in zee, maar in het land. Dus succes met jullie kustwacht.'
"Ik had daarom geen valse hoop dat we het voor elkaar gingen krijgen." Meer aandacht stak zij in het planten van een andere mindset: "Meer nadenken over hoe we het voor de mensen die nu hier zijn aangenaam kunnen maken. En daarnaast ervoor zorgen dat de Somalische overheid en internationale gemeenschap niet constant tegenover elkaar staan, maar dat er een onderlinge samenwerking nodig is om samen haalbare doelen te stellen."
Luister Nooit Meer Slapen op ieder moment van de dag
Nooit Meer Slapen is hét nachtelijke cultuurprogramma van de VPRO op NPO Radio 1 waarin elke werkdag een uur lang - van middernacht tot 01.00 uur - een inspirerende gast uit de kunst, cultuur of actualiteit wordt geïnterviewd over werk én leven.
Volg Nooit Meer Slapen op Instagram, en luister alle gesprekken, ook overdag, in NPO Luister of uw favoriete podcastapp.
Gerelateerd
