Wetenschap & Techniek

Professor Maat strijdt voor academische vrijheid

foto: NOSfoto: NOS
  1. Nieuwschevron right
  2. Professor Maat strijdt voor academische vrijheid

[NTR] De affaire rondom de MH17-lezing heeft de academische vrijheid in gevaar gebracht, vindt George Maat.

Voor de Leidse emeritus hoogleraar anatomie George Maat brak in april 2015 een onvoorziene episode in zijn lange carrière aan. Bij een lezing voor studenten in Maastricht waren journalisten van RTL Nieuws aanwezig. Zij onthulden twee weken later dat Maat foto’s van slachtoffers van de MH17-ramp had laten zien en gevoelige informatie over de ramp naar buiten bracht.

Minister van Veiligheid en Justitie Ard van der Steur was er als de kippen bij om zijn afschuw te uiten. Hij noemde het optreden van Maat ‘buitengewoon ongepast en smakeloos’. Maat werd per direct op non-actief gezet als lid van het Landelijk Team Forensische Opsporing (LTFO). Van der Steur deed in de maanden hierna zijn best de inhoud van het politierapport over het optreden van Maat - waaruit bleek dat hem geen blaam trof - onder de pet te houden. Pas nadat Maat het met de hand had overgeschreven en alsnog openbaar maakte, bood Van der Steur zijn excuses aan.

"Het stof is gaan liggen," vertelt Maat in de podcast van De Kennis van Nu over de episode. "Ik heb alleen gemerkt dat mijn eigen populariteit enorm toegenomen is. In gunstige zin. Dat merk ik aan het enorme aantal verzoeken om praatjes te houden over dit soort. Het voelt als een pleister op de wonde." Niet dat het Maat erg geraakt heeft. "Ik heb het me vanaf het begin af aan bijna niet aangetrokken, omdat ik zo overtuigd ben van mijn gelijk."

Maat kreeg gelijk van de politiek. Niet van de journalistiek. Hij sleepte RTL Nieuws voor de Raad voor de Journalistiek, want hij wilde een oordeel over de huisvredebreuk die de zender had gepleegd om achter de informatie te komen. De Raad stelde echter dat RTL Nieuws op journalistiek zorgvuldige wijze te werk was gegaan. "Ik vind het jammer dat ik niet in het gelijk gesteld ben," reageert Maat. Hierbij gaat het hem niet om zijn eigen gelijk, maar om het belang van vrij onderwijs.

Maat staat bij zijn studenten te boek als een bevlogen docent. "Onderwijs is verschrikkelijk belangrijk," zegt hij. "Het is belangrijk voor de toekomst van de mensheid dat er goed onderwijs gegeven wordt en dan met name het onderwijs in collegezalen en niet het monitoronderwijs waar men zich doorheen kan klikken. De nuance die je aanbrengt in gesprek met de zaal kent veel meer scharkeringen dan een eenrichtingsverkeer van een monitor."

Zijn stap naar de Raad van de Journalistiek is dan ook een poging de vrijheid in de collegezaal te verdedigen. "Dit was een actie om in de collegezalen de academische vrijheid te herstellen. Ik vind dat die gevaar loopt. Als er mensen aanwezig kunnen zijn die er niet thuishoren, zullen nog de studenten nog de docenten vrijuit tot een uitwisseling kunnen komen. Die uitwisseling is voor het onderwijs natuurlijk essentieel." Wetenschappers zijn inmiddels meer op hun hoede. "Er wordt tegenwoordig geadviseerd om voordat je aan je college of praatje begint te vragen of er media in de zaal zijn. Ik merk dat anderen dat beginnen te doen. Zelf ben ik het, op een enkele keer na, vergeten, omdat ik het al zo lang niet zo doe."

Of hij vervolgstappen overweegt? "Ja, maar die ga ik nu nog niet etaleren."

Ster advertentie
Ster advertentie