Is elektrostimulatie van spieren beter dan sporten?

"Stilliggen is over het algemeen bijzonder nadelig voor je spieren. Vooral tijdens de eerste dagen gaan ze er sterk op achteruit," vertelt Dirks. "Gemiddeld verliezen gezonde personen een halve procent per dag van hun spiermassa. Bij comapatiënten kan dat tot vijf keer zoveel zijn. De gezonde jongeren die voor ons onderzoek zeven dagen op een bed hebben gelegen, verloren gemiddeld 200 gram per dag. Zo waren ze na een week al 1,4 kilo kwijt."

Daarbij moet je wel de kanttekening plaatsen dat niet alle spieren even snel afbouwen. Dirks: "De benen en de rompspieren bouwen bijvoorbeeld sneller af dan de armen. En terwijl de hamstrings er weinig op achteruitgaan, doen de quadriceps dat juist wel. Dat laatste is belangrijk, want de quadriceps (in de bovenbenen, red.) zijn de spieren die we gebruiken om te gaan zitten en rechtop te staan. Zo is het voor mensen die veel spiermassa hebben verloren moeilijk om vanaf een bed of stoel op te staan."

Beluister hier het vervolggesprek dat Lara Rense had over de techniek:

Stroomstootjes niet zo pijnlijk

Uit Dirks’ onderzoek blijkt nu dat de stimulatie van de spieren met behulp van elektrische stroompjes helpt om die achteruitgang van de spieren van comapatiënten tegen te gaan. Door de stroompjes trekken de spieren samen, net zoals wanneer je je inspant. En nee, die stroomstootjes doen niet bijzonder veel pijn. Dirks kan er zelf over meepraten, want ze was zo moedig om het bij zichzelf uit te proberen.

"Als je de therapie met een grote intensiteit wilt doen, dan kan het inderdaad pijnlijk zijn. Maar wij beginnen altijd op een lage intensiteit. Daardoor voel je niets meer dan een soort naaldenprikje. Daarna bouwen we de intensiteit langzaam op, en went je lichaam aan de grotere intensiteit. Meestal gaan we ook niet verder dan stroomstootjes van honderd hertz en dertig milliampère. Deze laten we vijf seconden duren, en dan geven we de persoon tien seconden rust. Net zoals wanneer je fitnesst."

Bewegen is niet alleen goed voor spieren

Loont het dan niet de moeite om zo’n elektronische homekit aan te schaffen? Het is in ieder geval tijdbesparender dan een fitnessabonnement of fysiotherapeut. Zelfs Engelse voetbalclubs zoals Liverpool gebruiken de therapie bij intensieve hersteltrainingen voor hun geblesseerde spelers.

Dirks: "Dat lijkt allemaal mooi, maar toch kan ik mensen alleen maar aanraden om te blijven bewegen als ze dat kunnen. Het klopt dat elektrotherapie de spiergrootte kan doen behouden en zelfs kan doen toenemen. Maar de spierkracht zelf kun je er niet mee verhogen, enkel maar gedeeltelijk behouden, zoals we in ons onderzoek aantoonden. Daarnaast is bewegen niet alleen goed voor de spieren, maar heeft het ook positieve effecten op bijvoorbeeld het hart en de longen. Ook al horen mensen het niet graag, bewegen is nog altijd de beste en gezondste oplossing."

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu.