Wetenschap & Techniek

DNA als wapen in de strijd tegen stroperij

foto: NPO Radio 1foto: NPO Radio 1
  1. Nieuwschevron right
  2. DNA als wapen in de strijd tegen stroperij

[NTR] Menig moordenaar en verkrachter liep al tegen de lamp dankzij DNA-sporen. Ook stropers kun je soms met deze techniek opsporen. Met het DNA van in beslag genomen neushoorns kun je inmiddels precies vaststellen waar de hoorn vandaan komt.

RhODIS, heet de techniek waarmee wetenschappers de herkomst van hoorns vaststellen – Rhino DNA Index System. Een soort database waarin heel precies is vastgelegd welke stukjes neushoorn-DNA voorkomen in welke gebieden. Het systeem is al gebruikt in 5.800 gevallen waarin illegale hoorns werden aangetroffen.

In 120 gevallen leidde dit DNA-spoor naar het specifieke karkas van een neushoorn. Dat is behoorlijk uitzonderlijk: meestal geeft het genetische materiaal slechts een indicatie van de regio waarin een dier heeft geleefd.

Sterke toename van stroperij

De techniek komt op zich op een goed moment: na decennia van neergang is het stropen de afgelopen jaar steeds populairder geworden. In Zuid-Afrika bijvoorbeeld waren er in 2006 nog 17 geregistreerde gevallen van gestroopte neushoorns, terwijl dat er in 2014 al meer dan 1.200 waren. De hoorns worden niet alleen gebruikt voor medicinale doeleinden, maar gelden ook als statussymbool. In de afgelopen 10 jaar zijn ruim 7.000 Afrikaanse neushoorns illegaal vermoord.

Toch zal deze techniek niet meteen het einde van de stroperij beteken. Bij stroperij spelen nog veel meer factoren mee, zoals corruptie en de koloniale erfenis van Afrika.

Ecoloog Bram Buscher vertelde daar in Nieuws en Co meer over:

Database met neushoorn-dna moet stroperij tegengaan

Hoe werkt RhODIS?

Het Rhino DNA Index System (RhODIS) vergelijkt het DNA van gevonden hoorns met het DNA in het systeem. De database bevat genetische informatie over 3.085 witte en 883 zwarte neushoorns, waarvan precies bekend is wat hun leefgebied is. Om een betrouwbare match te krijgen, is het niet nodig om al het DNA met elkaar te vergelijken (wat erg veel rekenkracht zou kosten). Die betrouwbaarheid is al gegarandeerd door naar 23 specifieke plekjes in het DNA te kijken. Daarbij maakt het niet uit of het DNA afkomstig is van de hoorn, de huid of van poeders die van de hoorn zijn gemaakt.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co

Ster advertentie
Ster advertentie