Wetenschap & Techniek
NOSNTR

Wanneer begonnen de continenten te bewegen?

foto: National Park Servicefoto: National Park Service
  1. Nieuwschevron right
  2. Wanneer begonnen de continenten te bewegen?

De continenten op onze aarde zijn waarschijnlijk al zo'n 3,2 miljard jaar geleden begonnen te bewegen. De onderzoekers denken daarom dat deze zogenoemde platentektoniek een rol heeft gespeeld in de evolutie van het leven.

Tot nu toe was het oudste bewijs voor het bewegen van prehistorische continenten zo'n 2,8 miljard jaar oud. Wetenschappers vonden het nieuwe bewijs in een Australische rotspartij, en publiceerden er op #EarthDay2020 over in het vakblad Science Advances.

Magnetische rotsen

Daarbij keken ze naar het magnetisme in de rotsen, omdat het magnetische veld van een mineraal wordt bepaald op het moment dat het wordt gevormd. Door dat signaal op verschillende plaatsen te meten, konden ze achterhalen dat de beweging destijds zo'n 2,5 centimeter per jaar moet zijn geweest. Dat is vergelijkbaar met de huidige snelheid van de continenten.

Hier zie je de belangrijkste aardplaten. De rode pijltjes geven aan in welke richting de platen bewegen.

De grotere ouderdom van platentektoniek maakt het waarschijnlijk dat het een rol heeft gespeeld in de evolutie van het leven, denkt hoofdonderzoeker Alec Brenner.

Platentektoniek draagt namelijk bij aan een stabiele temperatuur op aarde, en bovendien zorgt het voor het hergebruik van voor het leven essentiële elementen als koolstof. Dat de aarde een leefbare planeet is, is dus mede te danken aan het bewegen van de continenten, aldus Brenner.

Bewegende continenten

Het idee dat onze continenten bewegen, is nog maar nauwelijks een eeuw oud. De continenten van Afrika en Zuid-Amerika passen opmerkelijk goed in elkaar en op beide continenten komen exact dezelfde fossielen voor. Dat doet de Duitse metereoloog Alfred Wegener in 1912 vermoeden dat ze misschien ooit aan elkaar hebben gezeten.

Aanvankelijk wordt hij nauwelijks serieus genomen, maar al snel gaan wetenschappers op zoek naar een mechanisme dat de beweging kan verklaren. Dat vinden ze in 1927: aardplaten bewegen omdat er beweging zit in het binnenste van de aarde, convectie genoemd.

Hoe kunnen continenten bewegen? NPO Focus legt het uit.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap

Ster advertentie
Ster advertentie