Wetenschap & Techniek
NOSNTR

Homo sapiens, waardeloos in het inschatten van risico's

foto: NOSfoto: NOS
  1. Nieuwschevron right
  2. Homo sapiens, waardeloos in het inschatten van risico's

Zit je lekker te appen op de fiets, maar ben je bang voor vliegen en terroristische aanslagen? Dan ben je slecht in het inschatten van risico’s, want het eerste is veel gevaarlijker. Tijd voor beter risicomanagement, betoogt hoogleraar Mariëlle Stoelinga in haar oratie.

Misluke Sojoez-lancering als schoolvoorbeeld van risicomanagement

Risicomanagement zou systematischer en transparanter moeten, zegt Stoelinga. Gegevens verzamelen en de cijfers goed op een rijtje zetten. En dan rationele besluiten nemen, in plaats van de onderbuik te laten spreken.

Overhaast Stint-verbod

Het totale verbod op de Stint bijvoorbeeld noemt Stoelinga een 'risico regel-reflex': "In alle emotie willen we nooit meer ongelukken. Maar als je zo'n verbod oplegt, mis je ook alle plezier en potentie van de Stint. Een tijdelijk verbod was beter geweest."

Een probleem is dat risico's altijd gekenmerkt worden door onzekerheid. "Die maakt het moeilijk om maatregelen te nemen, omdat je niet weet of iets gaat gebeuren." Wat je wel kunt doen, is zoveel mogelijk scenario’s in kaart brengen, en voor elk scenario passende maatregelen bedenken.

Het belang van een gezonde risicocultuur

Een mooi voorbeeld uit het recente verleden vindt Stoelinga de mislukte lancering van de Sojoez-raket: "Die raket moest een noodlanding maken omdat er een probleem was met een van de motoren. Dat was natuurlijk niet de bedoeling, het doel was het ISS-station. Maar toen het zich voordeed, was er een veilige noodprocedure beschikbaar, waardoor de bemanning weer veilig op aarde kon landen."

Bedrijven zouden er goed aan doen om een gezonde risicocultuur te creëren, die gericht is op kwaliteitsverbetering, het zien van risico’s en het nemen van de juiste maatregelen. "Dat wil overigens niet zeggen dat alle problemen onmiddellijk moeten leiden tot maatregelen – want dat is veel te duur. Maar er moet wel een goede afweging worden gemaakt."

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van NPO Focus.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere dinsdag- op woensdagnacht van 02.00 tot 06.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap

Ster advertentie
Ster advertentie