Wetenschap & Techniek

Mogelijk ook zika-infecties via ogen en tranen

foto: Pixabayfoto: Pixabay
  1. Nieuwschevron right
  2. Mogelijk ook zika-infecties via ogen en tranen

[NTR] Het zikavirus kan zich misschien op nóg een manier verspreiden: het nestelt zich in het oog en besmet wellicht via traanvocht andere mensen. De vondst, die vooralsnog is ontdekt bij muizen maar waarschijnlijk ook voor mensen opgaat, kan verklaren waarom het virus onderzoekers telkens een stapje voor lijkt te zijn.

De studie vormt het zoveelste bewijsstuk van het grillige karakter van zika. Een tijdlang werd gedacht dat het virus enkel via gelekoortsmuggen mensen besmet, maar er duiken steeds meer signalen op dat het ook van mens tot mens overspringt. Zo bleek afgelopen zomer al dat het virus seksueel overdraagbaar is. En nu hoort traanvocht ook bij de serieus te overwegen besmettingswijzen, stellen wetenschappers van de universiteit van Washington in het tijdschrift Cell Reports.

De onderzoekers beschrijven daarin hoe ze muizen onderhuidse zika-injecties gaven, net zo diep als een muggensteek. Het virus verspreidde zich naar de hersentjes, zoals verwacht, maar bleek bij sommige muizen ook in de ogen en traanvocht te zitten. Een muis die het virus al zeven dagen in zijn ogen droeg, kon andere muizen alléén infecteren wanneer de wetenschappers met een injectienaald de virusdeeltjes overbrachten. Via tranen bleef een infectie uit en na vier weken was het virus alweer volledig verdwenen.

Wetenschapsjournalist Ronald Veldhuizen vertelde hierover bij De Ochtend:

Een beetje zoals herpes

Onderzoeksleider Jonathan Miner waarschuwt echter dat het voor mensen anders kan zijn: "Ook al vonden we geen actief virus in muizentranen, betekent dat niet dat tranen bij mensen niet besmettelijk zijn", zegt hij in een persbericht. Virussen als ebola en herpes zijn bijvoorbeeld ook overdraagbaar via tranen. Of en hoe besmettelijk zika-tranen voor mensen zijn, weten de onderzoekers nog niet: dat moeten ze nog uitgebreider testen, en het liefst op mensen natuurlijk.

Wel houden Miner en zijn collega’s er nu rekening mee dat zika voor langere tijd in bepaalde delen van het oog kan bivakkeren, zoals het herpesvirus ook doet. Herpesdragers kunnen zo jarenlang het virus ongemerkt dragen. Onze ogen hebben namelijk speciale zones waar het afweersysteem verzwakt reageert op infecties, om te voorkomen dat onze ogen stuk gaan tijdens ontstekingen. De virussen profiteren daarvan.

Rood oog

Overigens hadden de wetenschappers een extra reden om te vermoeden dat het virus graag naar de ogen en het traanvocht verhuist. Het past ook bij de symptomen van een typische zika-infectie: afgezien van de geboorteafwijking microcefalie zijn die verder vrij mild, maar één van de verschijnselen bij volwassenen is ‘rood oog’, een ontsteking die na een week weer overgaat en bij 1 op de 6 geïnfecteerden voorkomt.

Of Zika nu overdraagbaar is via tranen of niet, blijft het hoe dan ook bovenal een muggenvirus: waar gelekoortsmuggen leven, gaan de uitbraken op dit moment het hardst. Dat geldt ook voor de epidemie die nu Singapore bezighoudt.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu.

Ster advertentie
Ster advertentie