Wetenschap & Techniek

Met deze mind-tricks loop je ook de laatste kilometers van de marathon

foto: © Wilson Dias/ABrfoto: © Wilson Dias/ABr
  1. Nieuwschevron right
  2. Met deze mind-tricks loop je ook de laatste kilometers van de marathon

Op de laatste dag van de Olympische Spelen moeten de mannen nog de loodzware klassieke marathon verwerken. Hoewel fysieke training superbelangrijk blijft, denken steeds meer wetenschappers dat de nieuwe inzichten in prestatieverhoging uit de psychologie moeten worden gehaald. Welke huidige technieken kunnen lopers dan gebruiken om die ene extra kilometer uit zichzelf te halen?

"Algemeen beschouwd zijn er twee aandachtsstrategieën die je kunt gebruiken om je persoonlijke grenzen bij het rennen te verleggen," stelt bewegingswetenschapper en sportpsycholoog Vana Hutter (Vrije Universiteit Amsterdam):
"Als eerste is er de zogenaamde dissociatieve strategie, waarbij je je aandacht op alles behalve je eigen lichaam probeert te richten. Je luistert naar muziek, je loopt en praat samen met iemand anders, je kijkt naar wie er aan de kant staat te supporteren, je herhaalt voortdurend eenzelfde mantra, je denkt na over het weer, over wie er aan de finish staat, op hoeveel seconden je gaat eindigen, enzovoort."
De tweede strategie is de associatieve strategie waarbij de hardloper de aandacht juist wel op het lichaam richt. Dat klinkt in tegenspraak met de vorige strategie, maar Hutter legt uit dat deze juist veel door de toplopers wordt gebruikt. Hutter: "Zij kennen hun eigen lichaam doorgaans door en door en hebben tegelijkertijd een grote pijntolerantie opgebouwd. Zij proberen zich bewust te worden van hoe verzuurd hun spieren zijn, hoe snel hun hart klopt, hoeveel pijn ze voelen. Door hun lichaam juist goed te monitoren en op de positieve kanten te focussen kunnen zij het onderste uit de kan halen."

Een goede hardloper rent bewust

Beide strategieën hebben ook hun nadelen. Door de dissociatieve strategie kan de hardloper niet aanvoelen of hij/zij te hard of te langzaam gaat. Dat kan dan later een weerslag hebben. Anderzijds heeft het lichaam bij het lopen sowieso al de neiging om signalen af te geven dat wat je doet een slecht idee is. Het maant je aan om het rustig aan te doen. Met de associatieve strategie is het wat gemakkelijker in die val te trappen. Hutter: "Het komt er dus vooral op neer dat je door oefening en ervaring deze strategieën op een juiste manier leert inzetten. Professionals leren bewust om op de juiste momenten over en weer te switchen."

De prijs van niet naar je lichaam luisteren

Onlangs zagen we hoe het menselijk lichaam zelfs in de meest extreme situaties in staat is om amper pijn te voelen. Als je erin slaagt harder te lopen dan je normaal doet, dan is het logisch dat je daar later ook de fysieke weerslag van zult voelen. Maar niet luisteren naar de pijn van je lichaam kan natuurlijk altijd slechter uitpakken.
Sportpsycholoog Gerald Weltevreden (Universiteit van Amsterdam) kent een voormalige student die, ondanks de pijn in zijn knie, een marathon uitliep. Nu kan hij nooit meer hardlopen. Weltevreden: "Het is daarom belangrijk om onderscheid te maken tussen de goede en slechte pijn die een hardloper kan krijgen. Over verzuring hoef je je absoluut geen zorgen te maken. Maar als het over andere pijn gaat, kan je toch het best twee keer nadenken."

Gebruik je verstand bij het lopen

Zowel Hutter als Weltevreden vinden het ook belangrijk realistische doelen te stellen. Niet alleen omdat je je lichaam zo aan fysieke kracht kunt laten winnen, maar ook omdat je jezelf dan psychisch kunt belonen wanneer je de doelen gehaald hebt. Hutter: "Als je in een wedstrijd zit, kan het geen kwaad dat je eens helemaal losgaat. Maar tijdens de training is het zowel voor de recreatieve sporter als de topatleten belangrijk dat ze binnen de doelstellingen blijven die ze zich voor die training hadden opgelegd en zo langzaamaan opbouwen."
En naast het feit dat voldoende rust nemen sowieso belangrijk is, herinnert Hutter er graag nog eens aan dat het ook allemaal niet zo hard hoeft. Hutter: "Rennen is zowel lichamelijk als psychisch gezond. Mensen krijgen er een opgewektere en stabieler gemoedsstemming van. Maar om effect te hebben hoef je echt geen marathon lopen. Regelmatig het blokje om fietsen kan net zo goed."
Dit verkorte artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu.

Kan je hart het snel begeven door steeds harder te rennen? Klik daarvoor hier om het volledige artikel te lezen.
Ster advertentie
Ster advertentie