'Onze boreale wereld wordt kapotgemaakt', 'we staan te midden van de brokstukken van de grootste beschaving die ooit alle uithoeken van de wereld bestreek', 'in deze crisis is de uil van Minerva toch opgestegen', 'wij zijn het product van 300.000 jaar evolutie'. Het zijn opmerkelijke citaten uit de speech die Thierry Baudet, partijleider van Forum voor Democratie, gaf naar aanleiding van het winnen van de provinciale verkiezingen. Voor meer duiding bij zulke uitdrukkingen gingen we te raad bij Joep Leerssen, cultuurhistoricus en nationalisme-expert aan de Universiteit van Amsterdam. Leerssen schreef meerdere boeken over nationale stereotypen, historisch besef en nationalisme. Hij is ook de hoofdauteur van een grote encyclopedie over nationalisme in Europa. Volgens Leerssen vinden de wortels van Baudet zijn gedachtegoed hun oorsprong in het begin van de 20ste eeuw, toen er een aantal invloedrijke denkers bestonden die erg pessimistisch over Europa waren. Baudet zijn huidige ideeën zouden aansluiting vinden bij een traditie die begon bij neo-nazi's en neo-fascisten die hun eigen intellectuele roots wilden goedpraten na de ravage van de Tweede Wereldoorlog.

Mensen uit Afrika en Zuid-Amerika profiteren minder van genetisch onderzoek dan wij hier in Europa. Dat komt onder meer doordat ze nauwelijks aan dat soort onderzoeken deelnemen. Amerikaanse wetenschappers pleiten daarom in het vakblad Cell voor meer diversiteit. Wij praten erover met Martina Cornel, hoogleraar genetica en volksgezondheid aan het Amsterdam UMC. Zij houdt zich al langer met dit thema bezig.

Op het twitteraccount @NL_Wetenschap neemt iedere week een andere wetenschapper je mee in zijn leven op de universiteit. Deze week is het de beurt aan Paula Mommersteeg, universitair docent Medische en Klinische psychologie aan de Universiteit van Tilburg. Zij doet onderzoek naar de relatie tussen stress en hartziekten.

Vandaag is in China onder veel belangstelling een speciale puppy voorgesteld. Kunxun is de eerste gekloonde Chinese hond die de politie in de strijd tegen criminaliteit zou moeten helpen. Haar kloonmoeder, Huahuangma, wordt in de media als de Sherlock Holmes van de politiehonden neergezet, omdat ze al veel zaken zou hebben opgelost. De hoop is nu dat Kunxun het even goed zal doen. Door het klonen van de allerbeste honden probeert de Chinese politie zo de hoge trainingskosten die aan minder goede politiehonden uitbesteed worden drastisch te verminderen. Dat klinkt erg spectaculair en vooruitstrevend, maar is dat eigenlijk wel nuttig? We vragen het aan Jack Windig, onderzoeker naar genetische diversiteit bij het Animal Breeding en Genomics Centrum aan de Universiteit Wageningen.

Om de hoek hoor je een hond blaffen. Je brein weet dat blaffen bij een hond hoort en maakt de voorspelling dat er zich om de hoek een hond bevind. Hoe kan het brein dit voorspellen en in hoeverre zijn we hier bewust van? Hersenwetenschapper Erik Meijs heeft onderzoek gedaan naar de voorspellende gaven van het brein. Dat deed hij aan het Donders instituut voor brein, cognitie en gedrag. En binnenkort promoveert hij aan de Radboud universiteit.

De Amerikaanse Karen Uhlenbeck is de eerste vrouwelijke winnaar van wat de ‘Nobelprijs* voor de wiskunde’ wordt genoemd: de Abel-prijs. Uhlenbeck deed onder meer baanbrekend werk op het gebied van geometrische analyse. Zo zou haar wiskundige beschrijving van de vormen van zeepsop(!) zowel wiskundigen als fysici bijzonder veel hebben opgeleverd. En toch is het onderzoek in wiskunde zo gespecialiseerd dat we amper iemand in Nederland konden vinden die over het werk van Uhlenbeck kan of durft te vertellen. Gelukkig vonden we Sonja Cox (universitair docent kansberekeningen aan de Universiteit van Amsterdam en het Koninklijk Wiskundig Genootschap) bereid om ons even in de wereld van Ulenbeck proberen mee te nemen. Cox vertelt ons ook hoe klein het aantal vrouwelijke wiskundigen in Nederland is. * Officieel is het geen echte Nobelprijs, maar deze wordt wel jaarlijks door de Noorse academie voor Wetenschap en Letteren uitgereikt met het uitdrukkelijke doel om een wiskundig equivalent voor een Nobelprijs te hebben. Soms wordt de Fieldsmedaille ook als de wiskundige Nobelprijs genoemd, maar die vergelijking gaat niet helemaal op.

Techdeskundige Tjitze Zijlstra weet alles over de nieuwste technologische ontwikkelingen van dit moment. Deze week bespreekt Tjitze de 30e verjaardag van het World Wide Web. De zoekmachine DuckDuckGo waarbij de nadruk ligt op privacy. Gaat Google concurreren met Playstation en Xbox, en gaat ook Snapchat zich mengen in de gamewereld. En Harley Davidson gaat de concurrentie aan met de elektrische step en komt met een elektrische brommer.

Proefdieren. Hier willen we in Nederland al decennia vanaf. De doelstelling is om in 2025 als land wereldwijd een voorbeeld te zijn op het gebied van proefdiervije innovaties. Hoe ver zijn we hiermee en waarom wordt het zo belangrijk gevonden om voorloper te zijn.? Sicco de Knecht, hoofdredacteur van Science Guide, sprak over de ontwikkelingen rondom dierproeven en de doelstelling voor Nederland als voorloper van proefdiervrije innovaties.

Op dit moment is in Austin, Texas het tech-, muziek- en filmfestival “South by South West” in in volle gang. De hele week houden festivalgangers ons op de hoogte van de innovatieve en verrassende bands, films en technologische ontwikkelingen die je daar kan tegenkomen. Sophie Berns en Nanning de Jong, beiden gespecialiseerd in digitale technologieën, spraken over hun ervaringen op het festival en de toekomst van blockchain.

Co2 uitstoot, klimaatverandering en overbevolking, het klinkt als een ellendige toekomst. De nadruk ligt vooral op wat er allemaal fout kan gaan. Maar wat als we de toekomst meer vanuit een positief standpunt bekijken? Ecoloog Jan Kuiper doet onder onderzoek naar positieve toekomstscenario's in Zweden aan het Stockholm Resilence Centre en is nu in Amerika.

Elke week neemt columnist Hens Zimmerman ons mee ver de ruimte in en verwondert ons met een ander fenomeen. Dit keer verdiept hij zich in de lage tonen in ons heelal.

Vriend, familie, fun, voetbal. Woorden die allemaal beginnen met een 'F' of een 'V'. Groot multidisciplinair onderzoek bracht bijzonder veel aanwijzingen bijeen dat ze' zeer recent frequent gebruikte spreekklanken zijn. Ze zouden pas meer gangbaar in de taal zijn geworden over een periode van 8000 jaar waarin de landbouw al een 'tijd' ingeburgerd was. De argumentatie: nadat er meer technieken ontstonden om voedsel zachter te bereiden (meel, stoofpot, kaas) werd het voor mensen makkelijker om hun voortanden in de vorm van een kind te behouden. Zo werd het uitspreken van deze zogenaamde labiodentale klanken (waaronder ook de Nederlandse 'W', maar niet de Engelse of de Surinaamse 'W') makkelijker. Het onderzoek werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science en kan op veel aandacht van taalwetenschappers rekenen. Het gaat in tegen de heersende opvatting dat mensen sinds het ontstaan van de mensheid fysiek (al dan niet met enige training) even goed in staat waren om alle klanken uit te spreken. Ook laat het zien dat het houden van eetpatronen biologische effecten kan veroorzaken die op hun beurt onze manier van spreken beïnvloeden. Het Max Planck Instituut voor Psycho-linguïstiek in Nijmegen heeft bijgedragen tot de totstandkoming van deze studie. We vragen taalwetenschapper Hans Rutger Bosker om meer tekst en uitleg.

Bijna 43.000 vrouwen reageerden op een enquête over menstruatieklachten, die het Radboudumc via Facebook en Twitter verspreidde. Een derde van de vrouwen die reageerde, kan tijdens de ongesteldheid niet optimaal functioneren, berichtten onze collega's van NOSop3. Dat maakt veel los, ook hier op de redactie. Wanneer doe je er nou verstandig aan om je te laten onderzoeken? Hoe hevig moeten de klachten dan zijn? Wij spreken erover met Joke Schutte, gynaecoloog bij het Isala vrouw-kindcentrum.

Onrustbanden, afzonderingscellen en vaste bezoektijden. Dagelijks worden verstandelijk gehandicapten beperkt in hun vrijheid. Maar hoe bepaal je als zorgverlener nou wanneer je over moet gaan op een vrijheidsbeperking? Baukje Schippers is promovenda aan de faculteit Gedrags- en Bewegingswetenschappen aan de Vrije Universiteit. Zij deed onderzoek naar het toepassen van vrijheidsbeperkingen bij verstandelijk gehandicapten.

Het twitteraccount @NL_Wetenschap wordt iedere week door een andere wetenschapper beheerd. Deze week is het de beurt aan taalwetenschapper aan de Universiteit van Göttingen, Lena Ackermann. Zij doet onderzoek naar hoe kinderen de woorden leren die ze leren. Kinderen zouden bijvoorbeeld gemakkelijker woorden leren wanneer ze nieuwsgierig zijn naar een bepaald onderwerp.

Tientallen bedrijven voeren illegaal lipvergrotingen uit bij jongeren, ontdekten onze collega's van NOS Stories. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd is geschokt door deze bevindingen. Wij vroegen ons af: waarom zijn dit soort ingrepen zo populair en wat beweegt jongeren om hun lippen vol te laten spuiten, met alle risico's van dien? Karin Alberts vraagt het aan Mishel Bronx en Damiët Kolver. En wij praten erover verder met Liesbeth Woertman, hoogleraar psychologie aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd in de psychologie van het uiterlijk.

In de rubriek Biologische Lariekoek onderzoeken biologen Maartje Kouwen, Steijn van Schie en Koen Moons moderne sprookjes en misvattingen. Iedere week lezen ze een hoofdstuk voor uit hun boek ‘Plassen over Kwallenbeten’, waarin ze biologische lariekoek onder de loep nemen.

Extreme zonnestormen komen gelukkig relatief weinig voor. Maar als ze plaatsvinden (en dat is moeilijk te voorspellen) kan de schade op aarde vele malen groter zijn dan we eerst dachten. Zweedse onderzoekers vonden door ijskernen uit Groenland te analyseren dat in 660 V.Chr. een zonnestorm de aarde moet hebben bereikt die 10 keer groter is dan de zonnestormen die we de afgelopen 70 jaar hebben gemeten. In een tijd waarin de wereld steeds meer op elektriciteit en technologie draait zou de impact van zo'n zonnestorm erg dramatisch zijn, omdat de hoog-energetische geladen zonnedeeltjes gemakkelijk satellieten of elektriciteitsnetwerken kunnen beschadigen. Verslaggever Martijn van de Zande trok naar ASTRON (Netherlands Institute for Radio Astronomy) in Dwingeloo en sprak over de impact van zonnestormen met radiosterrenkundige Michiel Brentjes. Brentjes is bezig met de bouw van een telescoop, zodat Nederland ook een publieke dienst heeft die de activiteit van de zon in de gaten houdt en meehelpt om de nodige instanties op tijd te waarschuwen.

Gister begon de Nationale Week Zonder Vlees, bedoeld om mensen een week geen vlees te laten eten. Onze gigantische vleesconsumptie is mogelijk dankzij de bio-industrie. Maar hoe is die eigenlijk ontstaan? Wetenschapsjournalist Bouwe van Straten van NPO Focus sprak over de opkomst van de bio-industrie. En red je de wereld door radicaal alle dierlijke producten te laten staan?

Nederlandse media rapporteren dat een nieuw Nederlands onderzoek schimmel vond op de vloeren van de Nederlandse zwembaden. In feite is het geen nieuwe bevinding (zoals je bv. ook makkelijkere kans op wratten maakt op plaatsen waar mensen veel met blote voeten komen), maar de onderzoekers wilden beter te weten komen waar de zwembadschimmels het meeste voorkomen en waar ze vandaan komen. Het is onderzoek dat nog niet vaak werd uitgevoerd in Nederland. Door 7 zwembaden te bestuderen vonden ze die schimmels vooral in nauwe ruimtes, zoals een doorgang van de kleedkamers naar de doucheruimte. Wat zijn het voor soort schimmels die de onderzoekers vonden, kunnen ze gevaarlijk zijn*, en hoe kunnen we onszelf beter tegen ze beschermen? We vragen het aan een van de betrokken onderzoekers: Ana Maria De Roda Husman, hoogleraar in milieuoverdraagbare infectieziekten bij het RIVM en de Universiteit Utrecht. * In vergelijking met het totale aantal bekende schimmels zijn de meeste schimmels er overigens niet op ingesteld om je ziek te maken en is ons immuunsysteem goed afgestemd om ze aan te pakken. Net zoals bij bacteriën heb je ook goede (functionele) en slechte schimmels.

In Austin, Texas, is het festival South by South West volop aan de gang. Een hele week vol met muziek, films en een conferentie over technologische innovaties. Focus is er de hele week bij en belt iedere nacht voor de nieuwste snufjes naar Amerika Jouke Algra, media-innovatie- consultant bij Yearn, sprak over kunstmatige intelligentie en wat dat kan betekenen voor de toekomst van de journalistiek.

Het Deventer Ziekenhuis start met nieuw onderzoek naar voedselallergie onder kinderen. Pinda, kippenei en bijvoorbeeld noten kunnen levensgevaarlijke reacties veroorzaken. Er wordt al langer geprobeerd daar iets tegen te doen, maar tot nu toe zonder blijvend resultaat. Dit keer gaan artsen hele jonge kinderen - van 0 tot 2 jaar - onderzoeken. Kinderarts-allergoloog Ted Klok leidt het onderzoek en vermoed dat peuters nog over hun allergie heen kunnen groeien.

Het Deventer Ziekenhuis start met nieuw onderzoek naar voedselallergie onder kinderen. Pinda, kippenei en bijvoorbeeld noten kunnen levensgevaarlijke reacties veroorzaken. Er wordt al langer geprobeerd daar iets tegen te doen, maar tot nu toe zonder blijvend resultaat. Dit keer gaan artsen hele jonge kinderen - van 0 tot 2 jaar - onderzoeken. Kinderarts-allergoloog Ted Klok leidt het onderzoek en vermoed dat peuters nog over hun allergie heen kunnen groeien.

Of je nu in een volle trein stapt, door een winkelstraat loopt, of naar een concert gaat: de kans is groot dat de meeste mensen om je heen volslagen onbekenden voor je zijn. Je staat er misschien niet bij stil, maar eigenlijk is het een wonder dat je je veilig voelt tussen al die onbekenden. Hoe hebben wij mensen het voor elkaar gekregen om samen te leven met miljoenen onbekende mensen, zonder ons onveilig te voelen? De Amerikaanse evolutionair bioloog Martin Lang publiceerde nieuw onderzoek in het huisblad van de Royal Society, waarin hij zegt dat we dat voor een deel te danken hebben aan religie. Wetenschapsjournalist Bouwe van Straten sprak over dit nieuwe onderzoek en de rol van religie.

Dit weekend ging in Austin, Texas, South by South West weer van start. Een hele week vol met muziek, films en een conferentie over technologische innovaties. Focus is er de hele week bij en belt iedere nacht voor de nieuwste snufjes naar Amerika. Gerda Bosman, wetenschapsjournalist van de NTR, sprak over haar ervaringen op de conferentie. Onder andere over nieuwe ontwikkelingen in Virtual Reality, waardoor je in de scene kunt stappen van een film.

Techdeskundige Tjitze Zijlstra weet alles over de nieuwste technologische ontwikkelingen van dit moment. Deze week bespreekt Tjitze de nieuwe focus van Facebook op privacy. De beschuldiging door de Amerikaanse overheid dat het Chinese telecombedrijf Huawei aan spionage doet. En een draadloze televisie van Samsung.

Het twitteraccount @NL_Wetenschap wordt iedere week door een andere wetenschapper beheerd. Deze week is het de beurt aan Ruud van Ommen, hoogleraar Chemical Enginering aan de TU Delft. Hij geeft een kijkje in zijn vakgebied en dagelijks leven.

Het was vannacht Nieuwe maan. De schaduwkant van de maan was zichtbaar en hierdoor kon je de planeet niet zien. Wanneer de maan wel zichtbaar is heb je het jezelf misschien wel eens afgevraagd: waarom zitten er donkere vlekken op de maan? En hoe zijn deze vlekken ontstaan? Experimenteel petroloog Edgar Steenstra deed jarenlang onderzoek naar het ontstaan van de maan, Mars en eigenlijk alle andere planeten. Hij promoveerde afgelopen maandag aan de Vrije Universiteit.

Iedere week neemt Hens Zimmerman ons mee naar de ruimte en onthult hij op zijn geheel eigen wijze de geheimen van ver buiten de dampkring. Deze week vertelt Hens over een wel heel bijzonder stukje ruimte: het Oh My God deeltje.

De Biomedische-technologie betekent het praktisch inzetten van de biologie en is breed te gebruiken. Van het maken van kaas tot het hightech laboratorium werk. En zeker ook in de gezondheidszorg liggen nog veel kansen. Aanstaande zondag 10 maart geeft Professor Carlijn Bouten een lezing over dit onderwerp in Paradiso. Ze is onderzoeksleider en hoogleraar biomedische Technologie aan de Technische Universiteit Eindhoven, en zij is de mogelijkheden binnen de Biomedische-technologie al jaren aan het verkennen.

Karl Marx wordt gezien als de grondlegger van het internationale socialisme en communisme, met zijn communistisch manifest in 1847. Maar feministe Flora Tristan schreef al veel eerder over dezelfde ideeën. Wie was zij en wat heeft ze dan betekent voor het socialisme? Politiek filosoof en historicus Casper Gelderblom doet onderzoek in Cambridge en sprak over haar invloed op het socialisme.

Minister van wetenschap Ingrid van Engelshoven en de Nederlandse Organisatie voor wetenschappelijk Onderzoek lanceerden vandaag in Den Haag de 'Ideeëngenerator' van de Nationale Wetenschapsagenda. Een fonds van drie miljoen euro dat Nederlandse wetenschappers nog beter in staat kan stellen om origineel onderzoek uit te voeren waarbij een positieve uitkomst niet in de sterren geschreven staat. Colette Bos, coördinator van deze zogeheten Ideeëngenerator, legt ons uit wat het nut is van zo'n fonds.

In de rubriek Biologische Lariekoek onderzoeken biologen Maartje Kouwen, Steijn van Schie en Koen Moons moderne sprookjes en misvattingen. Iedere week lezen ze een hoofdstuk voor uit hun boek ‘Plassen over Kwallenbeten’, waarin ze biologische lariekoek onder de loep nemen.

Kamerleden debatteren over de toekomst van het WODC, oftewel het Wetenschappelijk Onderzoeks- en DocumentatieCentrum. Het is een instituut binnen het ministerie van justitie en veiligheid dat onafhankelijk onderzoek behoort te doen. Maar het tv-programma Nieuwsuur berichtte eind 2017 dat de leiding van het ministerie toch druk uitoefende op wetenschappers om de uitkomsten van onderzoeken in een politiek gewenste richting te buigen. Minister Grapperhaus belooft drastische maatregelen in te voeren om de onafhankelijkheid van het WODC maximaal te garanderen. Maar kan het WODC ooit helemaal onafhankelijk onderzoek voeren onder de vleugels van de politiek? We vragen het aan Paul Friessen, hoogleraar bestuurskunde aan de Tilburg University.

Vorige week werd bekend dat de Vrije Universiteit stopt met het aanbieden van de bacheloropleiding Nederlands. Dit besluit volgde een paar maanden na het honderdjarige bestaan van de studie. Sicco de Knegt, hoofdredacteur van Science Guide, sprak over deze ingrijpende verandering.

Het is wereldnieuws vandaag: de tweede en derde patiënt ooit zouden van hiv zijn genezen*. Wat betekenen deze twee patiënten voor de bijna 37 miljoen mensen wereldwijd die hiv hebben? En de ruwweg 23.000 mensen met hiv in Nederland? Wij praten erover met Theo Geijtenbeek. Hij is hoogleraar immunologie aan de UvA en hoofd van de afdeling experimentele immunologie van het Amsterdam UMC en heeft het onderzoek voor ons bekeken. * Hoewel sommige media over genezing spreken zijn de hoofdonderzoekers nog wat terughoudend om de term te gebruiken. Hoewel ze bij een van de patiënten al 18 maanden geen spoor van het virus zagen in het bloed, is er nog niet uitvoerig naar andere plaatsen op het lichaam gekeken. Daardoor is er misschien een kleine kans dat restanten van het virus zich toch nog ergens in het lichaam bevinden.

Onderzoekers van het Hubrecht instituut en het UMC Utrecht hebben menselijke mini-'niertjes' gemaakt uit de niercellen die je gewoon in je urine kunt terugvinden. In feite zijn het geen echte niertjes, maar zogenaamde organoïden (oftewel mini-orgaantjes) van nierbuisjes. Maar vergis je niet: deze nierbuisjes vormen een zeer belangrijk bouwsteen van je nieren en zijn zeer complex om te maken. Met de ontwikkelde mini-nierbuisjes kun je bij een patiënt allerlei zaken over zijn of haar nieren te weten komen (genetische ziekten, kanker, infecties) zonder een stukje van de nier te moeten wegnemen. Binnen een week zijn de mini-nierbuisjes klaar. De onderzoekers publiceerden deze ontwikkeling in het tijdschrift Nature Biotechnology. Jeroen de Jager trok naar het Hubrecht instituut en sprak er met Marianne Verhaar, hoogleraar Experimentele nefrologie (UMC Utrecht) en arts-onderzoeker Fjodor Yousef Yengej (Hubrecht Instituut). Eerder maakte het Hubrecht-instituut onder andere mini-darmpjes, mini-levers, en mini-longen. Een team van het LUMC wist vorig jaar mini-nierbuisjes indirect te maken door menselijke huidcellen met biochemische signalen om te vormen.

De Renaissance. Een periode vanaf 1400 waarin kunstenaars zich laten inspireren door de klassieke oudheid. De schilderkunst, architectuur en beeldhouwkunst bloeide weer op. Denk aan het beeldhouwwerk ‘David’ van Michelangelo. Maar hoe zat het met de muziek? Dina Titan is promovenda geesteswetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Zij onderzocht de muzikale versieringskunst in Renaissance Venetië. Haar man, Maurice van Lieshout, en harpiste Constance Allanic, verzorgden live muziek in de studio.

Bodemrestanten van opgedroogde bekkens en stroompjes aan de oppervlakte van de rode planeet waren al gevonden. Ook was er recentelijk nog een ondergronds meer met vloeibaar water op de Zuidpool gedetecteerd. Het is dus wel een uitgemaakte zaak dat er vroeger meer water aanwezig was op het nu woestijnachtige Mars. Maar onderzoekers van de Universiteit Utrecht ontdekten dankzij satellietbeelden van de NASA’s Mars Reconnaissance Orbiter nog een heel ander element: een ondergronds watersysteem dat waarschijnlijk heel de planeet omspande en 3.5 miljard geleden kwam opborrelen. Op de bodem van kraters die wel vier kilometer diep zijn, vonden ze onder meer de restanten van puinwaaiers, rivieren, delta's, valleien, enz. Omdat de kenmerken zich allemaal op diezelfde diepte (meer dan vier kilometer) bevinden en al de onderzochte kraters verspreid zijn tussen de evenaar en 37 graden Noorderbreedte, doet dit de onderzoekers besluiten dat het water vanbinnen uit over de hele planeet kwam opborrelen. Dat aardbevingen en vulkaanuitbarstingen op Mars uiterst zeldzaam zijn (en daarom niet de oorzaak van de restanten kunnen zijn), ondersteunt hen in deze bevindingen. Verslaggever Marc Robin-Visscher bekijkt een van de onderzochte kraters met fysisch geograaf Tjalling de Haas (Universiteit Utrecht) en verbaast zich over sporen van water die 3.5 miljard oud zijn.

Kan de werkzame stof uit paddo's mensen uit een depressie halen? Dat gaan het UMC Groningen en het UMC Utrecht uitzoeken. Deze maand starten ze een onderzoek waarin 216 mensen met een hardnekkige depressie psilocybine krijgen: de psychedelische stof uit paddo's. Doel is het doorbreken van negatieve gedachten en het verbeteren van de stemming. Hoe werkt dat? Daarover praten wij met Robert Schoevers, hoofd van de afdeling psychiatrie van het UMC Groningen.

Slaaptekort kan bijdragen aan allerlei aandoeningen, zoals diabetes of overgewicht. Veel mensen slapen doordeweeks heel weinig en proberen dat aan te vullen door in het weekend heel lang te slapen. Helpt dat of maakt het niks uit? Het blad Current Biology zocht het uit en wetenschapsjournalist Bouwe van Straten sprak hierover in de studio.

Techdeskundige Tjitze Zijlstra weet alles over de nieuwste technologische ontwikkelingen van dit moment. Deze week bespreekt Tjitze het Mobile World Congress in Barcelona, de grootste mobiele telefoonbeurs ter wereld. De afgelopen dagen werden daar de nieuwste trends en mobieltje van 2019 en 2020 getoond. Opvouwbare schermen, 5g internet en heel veel camera's op je smartphone.

Het twitteraccount @NL_Wetenschap wordt iedere week door een andere wetenschapper beheert. We krijgen een kijkje in het vakgebied en dagelijks leven van de wetenschapper. Deze week is het de beurt aan Postdoc vroegmoderne Geschiedenis aan de Universiteit van Mainz, Jaap Geraerts.

Iedere week neemt Hens Zimmerman ons mee naar de ruimte en onthult hij op zijn geheel eigen wijze de geheimen van ver buiten de dampkring en reflecteert hij op ons nietig bestaan.

Als we het over klimaatverandering hebben, dan gaat het vaak over CO?. Maar methaan is óók een heel belangrijk broeikasgas. Het zit bijvoorbeeld in de scheten en in de mest van koeien. En het stijgt massaal op uit moerasgebieden. Het is dus belangrijk om de uitstoot in kaart te brengen en dat doet de ESA. De ruimtevaartorganisatie publiceerde daarnet de nauwkeurigste kaart ooit van de methaanconcentraties op het aardoppervlak, gebaseerd op satellietgegevens. Wij spreken erover met Ilse Aben, onderzoeker bij SRON en bijzonder hoogleraar fysica en chemie van de aardatmosfeer aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.

Een glas warme melk, slaapliedjes, of een verhaaltje voor het slapen gaan. Als ouder doe je er alles aan, om te zorgen dat je kind gaat slapen. Maar wat als jouw kind niet in slaap valt? Kinderpsychologe aan de Brown University in Rhode Island, Elize Verhoeff, sprak over de relatie tussen slaap en gedragsproblematiek bij kinderen.

In dit Rembrandtjaar heeft het Rijksmuseum in samenwerking met een Nederlandse bank en een reclamebureau een mooie stunt uitgevonden. Met de hulp van door hen geselecteerde experten hebben ze geprobeerd om de stem van Rembrandt zo goed als mogelijk te doen herleven. Vooral de reconstructie van de stemklank van de schilder is opmerkelijk. Door computeralgoritmes op Rembrandt zijn zelfportretten los te laten beweert de Amerikaanse Rita Singh (gespecialiseerd in zogenaamde 'micro-articulometrie') dat zij en haar team Rembrandts stem vrij goed in kaart hebben weten te brengen. Ook beweerde ze eerder dat de stem van een persoon zo uniek is als iemands vingerafdrukken of DNA. Hoe wetenschappelijk zijn zo'n claims? Marc-Robin Visscher trok naar het Rijksmuseum en vroeg aan Singh meer details over hoe ze te werk is gegaan. We praten erover door met David van der Vloed, forensisch spraakonderzoeker bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), die weinig onder de indruk lijkt te zijn.

De eerste zes satellieten van het mediagenieke privé-bedrijf Oneweb zijn gisterenavond in Frans-Guyana met een Soyuz-raket gelanceerd. Met Oneweb probeert Amerikaans bedrijfsleider Greg Wuyler om in 2020 uiteindelijk 648 satellieten in omloop te brengen. Ze hebben als doel om heel de aarde (ongeacht je plaats op de aardbol) van draadloos internet te voorzien. Hoewel er in het verleden voorlopers waren (zoals OB3) isdit het eerste internetproject dat de eerste satellieten voor een wereldwijd internet in omloop brengt. Oneweb benadrukt sterk dat het op deze manier mensen in afgelegen gebieden of regio’s met gebrekkige infrastructuur van internet wil voorzien. Het is een miljardenproject, dat onder meer gesteund wordt door Airbus, Coca-cola, Arianespace de Virgin group van Richard Branson. Desondanks hebben vele internet- en ruimtevaartdeskundigen ook kritiek op de haalbaarheid en wenselijkheid van het project. Maar Oneweb wordt ook achternagezeten door SpaceX van Elon Musk, die in 2020 maar liefst 12.000 internetsatellieten rondom de aarde wil brengen. We vragen aan Ruben van den Brink, hoofd netwerkinnovatie bij Surfnet, over deze race om het wereldwijde internet.

Gefrituurde krekels, meikeversoep of een broodje meelwormen. Veel mensen moeten er niet aan denken om insecten in hun mond te stoppen. Toch zijn er allerlei redenen om dat wel te doen. Hoe gezond en duurzaam is het om insecten te eten? De Kennis van Nu liet afgelopen week zien, hoe het kweken van insecten kan bijdragen aan het welzijn van Afrikaanse boeren. Wetenschapsjournalist Bouwe van Straten van NPO Focus, sprak over de voor- en nadelen van het eten van insecten.

Niet in paniek raken en in stapjes leren de piep in je gehoor te accepteren. Dat is kort door de bocht de nieuwe cognitieve gedragstherapie voor mensen met tinnitus (oorsuizen). De therapie werd ontwikkeld aan de Universiteit van Maastricht en blijkt zo goed te werken dat ze weerklank vindt bij andere Europese tinnitus onderzoekers. De behandeling zit sinds januari ook in het basispakket van de zorgverzekering. Naar schatting twee miljoen Nederlanders hebben in meer of mindere mate last van oorsuizen (tinnitus). Het kan variëren van af en toe een piep op de achtergrond, tot in extreme gevallen een constant aanwezig kabaal. De aandoening is niet te genezen. Enkele tienduizenden patiënten krijgen daardoor mentale problemen.