Rachmaninov, 1 april 1873. Op zijn geboortedag; het arrangement dat Sergei maakte van drie delen uit Bach’s Partita BWV.1006. En hoe knap en spits dit arrangement is; want Rachmaninov gaat van Bach’s solo-viool naar piano, een mooie mix van beide componisten.

Sergei Rachmaninov / Johann Sebastian Bach
Partita nr.3, BWV.1006; (arr.)
Sergei Rachmaninov, piano (opname: 1942)
Naxos 8110658
7’17’’

Mendelssohn was er duidelijk over; het handschrift is van Bach, de muzikale kwaliteit duidelijk niet. Bach’s Lukas Passie is waarschijnlijk een door Bach gemaakte kopie van een werk van een andere componist. En toch… in al zijn vroomheid en oprechtheid neemt deze muziek mij mee.

Johann Sebastian Bach
Lukaspassion, BWV.246, Anh.II, nr.30
Delen 1 t/m 7
Alsfelder Vokalensemble & Barockorchester Bremen olv Wolfgang Helbich
CPO 9992932
7’46’’

In 1713 en 1726 voerde Bach Keiser’s Markus Passion uit, althans, Bach dacht dat het van Keiser was… het was van Bruhns.
Prachtige muziek – bijna geheel vergeten.

Reinhard Keiser (Friedrich Nicolaus Bruhns)
Markus Passion; XXV. Sinfonia & XIX Aria ‘O Golgotha’
Ensemble Jacques Moderne & Gli Incogniti olv Joël Suhubiette
Mirare MIR 254
6’40’’

Het blijft mij verwonderen; je neemt een viool, een eenvoudig basthema, en vervolgens bouw je variaties op dit thema – Bach’s Ciaconna. En hoeveel violisten houden zich niet bezig met deze Mount Everest in de vioolliteratuur? Ik was zeer verrast door de nieuwe uitvoering door Thomas Zehetmair, alsof ik het ‘als nieuw’ hoor.

Johann Sebastian Bach
Partita voor viool nr.2, BWV.1004; Ciaconna
Thomas Zehetmair, viool
ECM 2551/52
12’30’’

Het thema stelt niet veel voor, toch? Maar Ludwig zag de mogelijkheden, hoorde de veranderingen, en begon met zijn Variaties. Hoeveel is er niet mogelijk? Dat steeds maar weer horen en zien… Op de sterfdag van Ludwig van Beethoven een klinkend eerbetoon.

Ludwig van Beethoven
33 Variaties op een wals van Anton Diabelli, op.120; I. Thema
Igor Levit, piano
Sony 88875060962
0’47’’

Ludwig van Beethoven
33 Variaties op een wals van Anton Diabelli, op.120; Var.24, Fughetta, Andante
Igor Levit, piano
Sony 88875060962
2’43’’

In deze aria blikt Bach vooruit op de Goede Week. Muziek van een grote innigheid. Muziek als een pelgrimstocht, het eindpunt is in zicht, maar in wezen komt er geen einde aan de tocht… Deze uitvoering lijkt buiten de tijd te staan; wonderschoon.

Johann Sebastian Bach
Cantate BWV.159, "Sehet, wir gehn hinauf gen Jerusalem" ; aria, "Es ist vollbracht"
Peter Harvey, bas
English Baroque Soloists olv John Eliot Gardiner
Soli Deo Gloria 118
7’23’’

De Israëlische zangeres Noa maakte een op z’n zachtst gezegd verrassende CD met ‘Letters to Bach’. Originele Bach melodie, voorzien van tekst, noem het maar: voorzien van vakmanschap en lichtheid.

Noa / Johann Sebastian Bach
The Race
Noa, zang & Gil Dor, gitaar
Naieve 6994
1’23’’

Johann Sebastian Bach
Invention nr.1, BWV.772
Andras Schiff, piano
DECCA 4119742
1’27’’

Johann Sebastian Bach
Sonate voor fluit en klavecimbel, BWV.1031; II. Siciliana
Peter Holtslag, traverso
Ketil Haugsand, klavecimbel
Aeolus AE-10246
2’10’’

Noa / Johann Sebastian Bach
A Pair
Noa, zang & Gil Dor, gitaar
Naieve 6994
2’26’’

23 maart 1685, Georgenkirche, Eisenach. Sebastian Nagel houdt zijn petekind vast, dat zijn naam zal dragen en de naam van Johann Ambrosius Bach, de vader van het kind. Kortom, Johann Sebastian’s doopdag!

Johann Christoph Bach
Der Mensch, vom Weibe geboren
Vox Luminis
Ricercar 347
3’37’’

Johann Christoph Bach
Bist willkommen
Vox Luminis
Ricercar 347
2’18’’

Morgen, 21 maart, is de geboortedag van Bach, althans volgens de ‘oude’ kalender, volgens de ‘nieuwe’ kalender is hij op 31 maart geboren. Ach, kniesoor die daar op let - morgen is het Happy Bach Dag. En in deze aflevering vier ik het alvast ‘vooruit’ met een prachtige uitvoering van Bach’s Derde Brandenburgs Concert.

Johann Sebastian Bach
Brandenburg Concert nr.3, BWV.1048
Dunedin Consort olv John Butt
Linn CKD430
10’40’’

Een prachtige aria, waar de melodieën langzaam over elkaar dansen, boven een langzame bas. ‘Want waar twee of drie mensen in mijn naam samen zijn, ben ik in hun midden’ (Matteus18:19-20). Twee hobo’s en een stem, een aria van verbinding.

Johann Sebastian Bach
Cantate BWV.42, "Am Abend aber desselbigen Sabbats"; aria ‘Wo zwei und drei versammelt sind’.
Maarten Engeltjes, countertenor
PRJCT Amsterdam
Sony 19075932442
11’27’’

Bertus van Lier, dirigent, recensent, docent en componist maakte in 1951 een bewerking van Bach’s Kunst der Fuge, speciaal voor het Sextet Alma Musica.
Bertus was lid van het verzet in de Tweede Wereldoorlog, evenals zijn zus Trui en zijn nicht Truus. In de podcastserie ‘Muziek tot leven’ verschijnt op 18 maart een aflevering over Bertus van Lier. Meer informatie op: www.truusvanlier.nl

Johann Sebastian Bach / Bertus van Lier
Kunst der Fuge (opname: 1961)
Alma Musica
2-LP 6818.181/182
6’00’’

In Utrecht is deze week het Internationaal Franz Liszt Pianoconcours begonnen. In de muziek van Liszt bevinden zich uitermate fascinerende beschouwingen en bewerkingen over en van Bach.

Franz Liszt
Prelude voor piano, S.179; Praeludium nach JS. Bachs Kantate ‘Weinen, klagen, sorgen, zagen’.
Arcadi Volodos, piano
Sony 82876873802
5’10’’

In zijn onlangs verschenen; ‘De Goldbergvariaties, een verhaal over Bach en rouw’ noemt de schrijver Philip Kennicott de muziek van Bach ‘de enige muziek die niet triviaal is, muziek die helpt de nabijheid van de dood te ondergaan en zich ermee te verzoenen’. In het eerste deel van Kennicott’s boek gaat het oa over de Chaconna uit de Tweede Partita.

Johann Sebastian Bach
Fantasie, BWV.944
Andrew Lawrence-King, barokharp
DHM 05472775232
1’46’’

Johann Sebastian Bach
Partita nr.2, BWV.1004; V. Chaconna
Andrew Lawrence-King, barokharp
DHM 05472775232
17’34’’

De Goldberg-variaties, kreeg deze bijnaam omdat volgens het ‘verhaal’, het wonderkind Johann Gottlieb Goldberg de variaties als eerste speelde.
Goldberg was in ieder geval een wonderkind en een leerling van Bach, en componist van fantastische Sonates…!

Johann Gottlieb Goldberg (Bach, bwv.1037)
Sonata voor 2 violen en b.c. in C
Musica Alta Ripa
MDG 30907092
11’58’’

Had ik aan een willekeurige muziekliefhebber ten tijde van Bach gevraagd: wie is volgens u de grootste componist van nu? Dan… juist, de op 14 maart 1681 geboren Telemann.
Bach en Georg Philipp Telemann hebben elkaar gekend, verkeerden soms in elkaars vaarwater, en bewonderden elkaar. In het enorme oeuvre van Telemann zitten ware juweeltjes.

Georg Philipp Telemann
Ouverture voor 3 hobo’s, fagot, strijkorkest en b.c., TWV55:D15; I. Ouverture
Zefiro olv Alfredo Bernardini
Arcana A371
6’28’’

Een luisteraar gaf aan, dat specifiek deze aria hem zoveel troost had geboden in tijden van een ernstige ziekte. Dat vind ik een prachtig gegeven – troost in muziek. Toevallig las ik vorig jaar het boek ‘Troost in muziek, een polyfone blik op de Mattheuspassie’. Kan muziek troosten?

Johann Sebastian Bach
Cantate BWV.29, "Wir danken dir, Gott, wir danken dir" ; aria, "Gedenk an uns mit deiner Liebe"
Hana Blazikova, sopraan
Bach Collegium Japan olv Masaaki Suzuki
BIS 1981
5’49’’

In dec 1932 schreven diverse componisten een ‘Hommage a Bach’. De composities zaten als ‘cadeautje’ bij een muziektijdschrift. De klinkende bijdrage van Arthur Honegger bezit voor mij een urgentie, zeker in het ‘winterse landschap’ van de Arioso.

Arthur Honegger
Prelude, arioso et fugue sur le nom de BACH
Bournemouth Sinfonietta olv Tamas Vasary
Chandos CHAN 8993
8’23’’

Mooi, ouderwets woord; mijmeren. Ergens tussen dagdromen en denken in. Mijmeren doe ik graag, en redelijk veel muziek van Bach nodigt mij uit tot mijmeren. Zoals deze Allemande uit de Vierde Partita – een schier eindeloze melodie.

Johann Sebastian Bach
Partita nr.4, BWV.828; II. Allemande
Murray Perahia, piano
Sony Classical 88843036822
9’20’’

Geboren op 8 maart 1714; Bach’s tweede en meest succesvolle zoon Carl Philipp Emanuel Bach. Je kunt eindeloos struinen in zijn enorme oeuvre, maar ik koos voor dit deel uit een Fluitconcert. Zo energiek, zo hypervirtuoos, zo vol leven…
(en als toegift; muziek die C Ph E Bach misschien speelde tijdens zijn concert in Groningen…)

Carl Philipp Emanuel Bach
Concert voor fluit, strijkers en b.c., Wq.22; III. Allegro di molto
Jacques Zoon, fluit
Berliner Barock Solisten
DHM 88843004252
6’25’’

Carl Philipp Emanuel Bach
Sonate voor toetsinstrument Wq.48 nr.3, II. Adagio
Pieter Jan Belder, klavecimbel
Brilliant Classics 94320
3’49’’

Moet er om glimlachen, toch wel erg leuk gedaan. De ‘Bach goes jazz’ van Jacques Loussier. Daarna het origineel maar wel op piano, en de versie door Janine Jansen. Hetzelfde stuk, maar dan geheel anders.

Johann Sebastian Bach / Jacques Loussier
Inventie nr.13, BWV.784
Jacques Loussier Trio
Decca 1578922
3’33’’

Johann Sebastian Bach
Inventie nr.13, BWV.784
Till Fellner, piano
ECM Records 4766355
0’55’’

Johann Sebastian Bach
Inventie nr.13, BWV.784
Janine Jansen, viool
Maxim Rysanov, altviool
DECCA 4759968
1’57’’

Ben nu precies op de helft van de muzikale scheurkalender ‘Bach van de dag’. Ik begon in september 2019 met de Aria uit de Goldbergvariaties, dus dit is het uitgelezen moment om precies de helft van de ‘Goldberg’ te laten horen, een Ouverture, als opmaat naar de andere helft.


Johann Sebastian Bach
Goldberg Variaties, BWV.988; XVII Variation 16 ‘Ouverture’
Alexandre Tharaud, piano
ERATO 0825646051779
3’04’’

Weer zo’n moment in de muziek van Bach, alsof ik minstens een halve meter boven de grond zweef, iets magisch. Zeker in deze uitvoering… ben benieuwd wat jij hiervan vindt!

Johann Sebastian Bach
Jesu Meine Freude, BWV.227; O Gute Nacht (arr.)
Calmus Ensemble & Lautten Compagney
Carus 83.381
6’02’’

In maart 1709 krijgt Bach bezoek van de violist Georg Pisendel. Beiden maken een afschrift van Telemann’s Concert voor 2 violen. En voeren het waarschijnlijk uit, met Telemann in het luisterende gezelschap. Zoals zoveel bij Bach, omgeven met ‘misschien’ en ‘waarschijnlijk’. Maar hoe klinkt dat concert van Telemann?

Georg Philipp Telemann
Concert voor 2 violen en strijkorkest, TWV.52, nrG1
Elizabeth Wallfisch, viool & Susan Carpenter-Jacobs, viool
Wallfisch Band
CPO 777 473-2
11’31’’

Johann Sebastian Bach / Johann Georg Pisendel
Sonate voor viool en b.c., BWV.1024; III.
Amandine Beyer, viool
Gli Incogniti
Harmonia Mundi 902322
2’18’’

Van Bach zijn maar twee Vioolconcerten bewaard gebleven… er moeten er veel meer geweest zijn. Ze zijn kwijt, weg of gewoon verloren gegaan. Stel dat je morgen in een stoffig antiquariaat onder een lang vergeten stapel zoiets opduikelt? BWV.1041 werd door Bach in 1730 herzien, voor gebruik in Leipzigs sjieke Café Zimmermann, als heerlijke, aangename achtergrondmuziek.

Johann Sebastian Bach, Concert voor viool en strijkorkest BWV.1041, Cafe Zimmermann

Want dit stuk gaat verder, lijkt het. Fantasie, BWV.903, tijdgenoten van Bach vonden het al een uniek werk, ‘dat zijn gelijke niet kent in het oeuvre van Bach’, aldus Forkel, Bachs eerste biograaf. En dan met die Fuga erbij…

Johann Sebastian Bach, Fantasie en Fuga, BWV.903 ’Chromatische Fantasie und Fuge’, Christoph Rousset (klavecimbel)

In sommige muziek hoor ik de stilte in en tussen de tonen. Stilte die uitnodigt tot mijmeringen, bezinning. Het origineel van Bach’s Pedalexercitium is als oefening geschreven voor de orgelpedalen. Wonderlijk: op een blokfluit is het vederlicht en vol stilte.

Johann Sebastian Bach, Pedalexercitium BWV.598 (arr.), Concert Francais (Sebastien Marq, blokfluit)

Het meest intieme dat je hebt als mens, het meest kwetsbare en tegelijkertijd het meest krachtig: de ziel. Ik wil heel graag dat het waar is: deze ziel rust in de handen van... Dit verlangen, eigenlijk: zeker weten, spreekt in deze aria van Bach. Niet ter zake doende, maar toch: ik vind dit de ‘mooiste’ Bach.

Johann Sebastian Bach, Cantate BWV.127 ‘Herr Jesu Christ, wahr’Mensch und Gott’; aria ‘Die Seele ruht in Jesu Händen’, Hannah Morrison (sopraan), Ricercar Consort

Christian Ferdinand Abel was een van die uitmuntende musici waarmee Bach kon werken aan het hof van Köthen. In 1723 werd Abel’s zoon Karl Friedrich geboren, die een leerling werd van… Bach. Jaren later ontmoette Karl Friedrich Abel in Londen de jongste zoon van Bach: Johann Christian. Genoeg te vertellen over de ‘Abels’, maar luister vooral naar Arpeggiata van Karl Friedrich!

Johann Sebastian Bach, Sonate voor gamba en klavecimbel, BWV.1027; III. Andante, Guido Balestracci (gamba), Blandine Rannou (klavecimbel)

Carl Friedrich Abel, Viola da Gamba Suite in D; I. Arpeggiata, Paolo Pandolfo (gamba)

Altijd maar die mannen. De zonen van Bach, zijn voorvaderen… Hoe zat het met de dochters van Bach? Als eerbetoon aan de vrouwelijke Bachs, twee keer het Concert BWV.1060R met hoofdrollen voor vader en dochter.

Johann Sebastian Bach, Concert voor hobo, viool en strijkorkest BWV.1060R, Cecilia Bernardini (viool) & Alfredo Bernardini (hobo), Dunedin Consort olv John Butt

Johann Sebastian Bach, Concert voor hobo, viool en strijkorkest BWV.1060R, Janine Jansen (viool) & Ramon Ortega (hobo), Ensemble (met o.a. Maarten Jansen (cello) & Jan Jansen (klavecimbel))

Op de sterfdag van zijn vader, Johann Ambrosius Bach, een begrafeniscantate van Johann Sebastian. Welke Bach-stukken gaan er mee naar een onbewoond eiland? Deze ‘Actus Tragicus’ in ieder geval!

Johann Sebastian Bach, Cantate BWV.106 ‘Gottes Zeit ist der allerbeste Zeit’ (Actus Tragicus), Gesualdo Consort & Musica Amphion

Het verbluffende vakmanschap van Bach, inspireerde talloze componisten. Zoals Paul Hindemith, ik verklap niets, maar wat Hindemith presteerde is verbijsterend en ook leuk…

Paul Hindemith, Ludus Tonalis: Praeludium (fragment), Ludus Tonalis: Postludium (fragment), Olli Mustonen (piano)

Paul Hindemith, Ludus Tonalis: 5. Interludium en Fuga tertia, Olli Mustonen (piano)

Het is niet voor te stellen, de tijd vóór Bach. Waar niemand nog enig idee had van Bachs muziek. Hoe klonk die wereld? De Zweedse dichter Lars Gustafsson schreef het prachtige ‘De stilte van de wereld voor Bach’.

John Sutton, Salve regina, Huelgas Ensemble olv Paul van Nevel

Is Bach speels? Ja, dat vind ik wel. Hij speelt een serieus spel. Bijvoorbeeld in de enige Forlane in zijn oeuvre. Ik nodigde voor een onderzoekje een aantal kinderen uit in de studio. Is Bach speels?

Johann Sebastian Bach, Suite voor orkest nr.1, BWV.1066; IV Forlane, Akademie fur Alte Musik Berlin

Francois Couperin, Concert Royal nr.4; VII Forlane, Le Concert des Nations olv Jordi Savall

Als een Sicilliana, oftewel ‘als een herdersdans’. Als je het ‘romantisch’ speelt op drie piano’s ga je wiegend de luisterhemel in, als je het pittig speelt op drie klavecimbels, blijf je dansend op aarde.

Johann Sebastian Bach, Concert voor 3 klavecimbels en strijkorkest, BWV.1063; II. Alla Siciliana, Evgeni Koroliov, Llupka Hadzi Georgieva & Anna Vinnitskaya (piano), Kammerakademie Potsdam

Johann Sebastian Bach, Concert voor 3 klavecimbels en strijkorkest, BWV.1063; II. Alla Siciliana, Celine Frisch, Dirk Boemer & Anna Fontana (klavecimbel), Ensemble Café Zimmermann

Naar welke muziek luisterde Bach? Welke muziek voerde hij uit? Bijvoorbeeld muziek van Johann Caspar Kerll. Wie? Na (of tijdens…) deze podcast is je nieuwsgierigheid vast gewekt.

Johann Caspar Kerll, Missa pro defunctis: Introitus & Kyrie, Vox Luminis olv Lionel Meunier

‘Catchy’ is een term die je niet snel gebruikt bij Bach. Maar ‘catchy’ is het, deze Bach ‘herinnering’ van de Franse componist Eugene Bozza.

Eugene Bozza, Aria, Nathanel Carré (fluit), Ensemble Nuanz

De op 11 februari 1684 gedoopte Johann Jakob Bach vertrok met het Zweedse leger, vestigde zich in Constantinopel, en stierf in Stockholm. Johann Sebastian schreef bij zijn afscheid een ontroerend Capriccio.

Johann Sebastian Bach, Capriccio sopra la lontananza del suo fratello dilettissimo, BWV.992, Celine Frisch (klavecimbel)

Mandoline? Pardon? Ja, Bach op een mandoline. Ik was net zo verbaasd als jij. Maar het werkt, en hoe!

Johann Sebastian Bach, Sonate nr.1, BWV.1001; I. Adagio & II. Fuga (arr.), Chris Thile (mandoline)

Johann Sebastian Bach, Sonate nr.1, BWV.1001; I. Adagio & II. Fuga, Gidon Kremer (viool)

Ergens in de jaren ’90 ontdekte ik op het Festival Oude Muziek de muziek van Jan Dismas Zelenka. Zeer virtuoos, melodisch en het leek wel wat op Bach. Eigenlijk was ik niet zo verrast dat Bach en Zelenka goede vrienden waren - met veel respect voor elkaars vakmanschap.

Jan Dismas Zelenka, Sonate voor 2 hobo’s, fagot en bc, nr.1, Ensemble Zefiro

Soms barst Bach bijna van levenslust, van levensbeaming. Vol energie – met bijna mechanische voortdenderende ‘motoriek’. De Prelude uit de Tweede Engelse Suite vind ik een mooi voorbeeld; zeker in de uitvoering door Ivo Pogorelich. Naar mijn onbescheiden idee een van de mooiste Bach-opnamen ooit.

Johann Sebastian Bach, Suite voor klavecimbel, BWV.807 (Engelse Suite nr.2), dl.1 Prelude, Ivo Pogorelich (piano)

Als je het op cello hoort, geloof je direct dat het voor cello gecomponeerd is. De Prelude uit Cellosuite BWV.1011. En als je het op luit hoort, geloof je direct dat het voor luit gecomponeerd is; het arrangement dat Bach maakte, BWV.995 van Cellosuite BWV.1011.

Johann Sebastian Bach, Suite voor luit, BWV.995, Thomas Dunford (luit);

Johann Sebastian Bach, Cellosuite nr.5, BWV.1011; I. Prelude, Pieter Wispelwey (cello).

Vandaag viert Johann Ludwig Bach zijn verjaardag, maar ook predikant en verzetsheld Dietrich Bonhoeffer. En: op 4 februari 1708 werden de stadsraad en de twee burgemeesters van Muhlhausen geïnstalleerd. Bach schreef hiervoor de cantate 'Gott ist mein König' BWV.71, trouwens ook de enige cantate die tijdens Bachs leven in druk verscheen.

Johann Ludwig Bach, Suite voor 2 hobo’s, fagot, strijkers en b.c. in G grt; Ouverture, Freiburger Barockorchester olv Thomas Hengelbrock;

Johann Sebastian Bach, Cantate, BWV.71, ‘Gott ist mein König’, Amsterdam Baroque Orchestra & Choir olv Ton Koopman.

In februari 1711 begon Johann Ernst von Sachsen-Weimar aan zijn studie in Utrecht. Bach en Telemann kenden deze muzikaal zeer begaafde prins.
Johann Ernst componeerde ook, sommige Concerti zijn door Bach bewerkt, en zijn Vioolconcerten werden uitgegeven door Telemann.

Johann Ernst von Sachsen-Weimar, Vioolconcert op.1 nr.4: dl.II, Anne Schumann (viool), Ensemble Fürsten-Musik;

Johann Sebastian Bach, Concert, BWV.987, dl.II, Sebastian Knebel (klavecimbel);

Georg Philipp Telemann, Sonate voor soloinstrument en b.c. TWV.41 nr.g1; dl.II, Gottfried von der Goltz (viool) & Ensemble;

Johann Ernst von Sachsen-Weimar, Vioolconcert op.1 nr.8, Gemot Süsmuth (viool), Thüringer Bach Collegium.

Ik kan het niet anders zeggen: dit is een van de mooiste Bach-cantates: Ich habe genung. Bezetting: kamermuziek. Aantal stemmen: 1. En ja, die n voor de g hoort er echt te staan; Ich habe genuNg.

Johann Sebastian Bach, Cantate, BWV.82 ‘Ich habe genung’, Peter Kooij (bas) La Chapelle Royale olv Philippe Herreweghe

Toen ik dit voor het eerst hoorde… Concert BWV.1052... Er gaat een kracht en inventiviteit van uit, heerlijk. Maar is het nu een Concert voor klavecimbel, of viool, orgel of…

Johann Sebastian Bach, Concert voor klavecimbel en strijkorkest nr.1, BWV.1052, I. Allegro, Matthew Halls (klavecimbel), Retrospect Ensemble

Johann Sebastian Bach, Cantate, BWV.146 ‘Wir müssen durch viel Trübsal’; I. Sinfonia, Ton Koopman (orgel), Amsterdam Baroque Orchestra

Johann Sebastian Bach, Concert voor klavecimbel en strijkorkest nr.1, BWV.1052, I. Allegro, Kato Debretzeni (viool), The English Baroque Soloists olv John Eliot Gardiner

Johann Sebastian Bach, Concert voor orgel en strijkorkest (naar BWV.146, 188 & 1052), I. Allegro, Bart Jacobs (orgel), Les Muffatti

Ze kon zich Gustav Mahler nog herinneren, en ging zondags uit wandelen met Franz Kafka – Alice Herz-Sommer, concertpianiste. Met man en kind kwam ze terecht in Theresienstadt, waar haar zoon een rol had in de kinderopera Brundibar. Een podcast met, al zeg ik het zelf, hele bijzondere opnamen!

Hans Krasa, Brundibar, children’s opera in four acts, Act 2; I & II, Disman Radio Kinderensemble olv Joza Karas

Johann Sebastian Bach, Cellosuite nr.2, BWV.1008, I. Prelude, Paul Tortelier (cello)

Sergei Rachmaninov, Sonate voor cello en piano, op.19; III. Andante, Raphael Sommer (cello), Daniel Adni (piano)

Johann Sebastian Bach, Partita nr.1, BWV.825; I.Prelude Alice Herz-Sommer (piano; prive-opname, 1986-1995)

Meestal omschreven als een ietwat vergeten mis, de kleine, oftewel Lutherse Mis BWV.235. Het Kyrie bevat een ‘huppeltje’ dat wat mij betreft voor eeuwig door mag gaan.

Johann Sebastian Bach, Missa Brevis, BWV.235; I. Kyrie, Collegium Vocale Gent olv Philippe Herreweghe

Het is de geboortedag van ‘Wolfje’, de koosnaam die vader Leopold Mozart aan zijn zoon gaf. Wolfgang Amadeus kwam al vroeg in aanraking met de muziek van J.S. Bach – de bewondering voor en de studie van de Thomascantor is terug te horen in de muziek van Mozart.

Johann Sebastian Bach, Fuga BWV.874 (WTCII), Andras Schiff (piano)

Wolfgang Amadeus Mozart, Fuga K.405/5 (naar Bach, BWV.874), Akademie fur Alte Musik Berlin

Wolfgang Amadeus Mozart en zijn vader Leopold zaten in het publiek. Het is 1765. In Londen is de opera ‘Adriano in Siria’ van Johann Christian Bach een groot succes. Of beter: John Bach zoals hij zich noemt. Bach’s jongste zoon is wellicht de beroemdste componist van zijn tijd, reden genoeg voor Leopold om met zijn zoon ‘Wolfje’ naar Londen te gaan, en daar o.a. het vak te leren.

Johann Christian Bach, Adriano in Siria: Ouverture, Hannover Band olv Anthony Halstead

Dutilleux in de podcast? Dat is toch een heel moderne componist? Klopt, maar tot zijn vroegste werken behoort een ‘Hommage à Bach’, een ‘verborgen’ hit.

Robert Levin? Dat is toch een van de grootste Mozart-specialisten? Klopt, maar ook zijn opnamen van Dutilleux en Bach zijn zeer inspirerend!

Henri Dutilleux, Au gré des ondes: V. Hommage à Bach, Robert Levin (piano)

Johann Sebastian Bach, Partita nr.4, BWV.828; Sarabande, Robert Levin (piano)