Opinie & Commentaar
AVROTROS

De mens is zwak

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. De mens is zwak

Twee verhalen uit de achter ons liggende sportweek: Douwe de Vries, de 'pake' van de schaatswereld, bezoekt de WADA-bijeenkomst in Zwitserland als sportersvertegenwoordiger van de ISU en zegt in Trouw: "Laten we eerlijk zijn: geen enkele sporter gebruikt graag doping." In Amerika, in Salt Lake City, wordt een fan van de Utah Jazz voor zijn leven uitgesloten om wedstrijden te bezoeken. Hij heeft een zeer denigrerende opmerking gemaakt aan het adres van tegenstander-speler Russell Westbrook.

Laatstgenoemde heeft de man (en diens vrouw) van repliek gediend en heeft daarvoor een boete van 25.000 dollar gekregen. Van de NBA wel te verstaan.

Dopinggebruik hoort niet thuis in de sport. Tenminste dat vindt de meerderheid der mensheid. Toch wordt er steeds weer en altijd, door mannen en vrouwen, in alle sporten doping gebruikt. Hoe hoog de boetes ook zijn, hoe lang er schorsingen worden uitgesproken... Dopinggebruik lijkt, neen is, niet uit te roeien.

De Volkskrant-loep

De afgelopen maanden lag de schaatssport onder de Volkskrant-loep. Geen groot bier, maar wel werd het beeld geschetst van het voortdurend opzoeken van de randjes van de te gebruiken producten. Wat kan nog net wel, wat niet? Waar kan een sporter, zelfs in het grijze gebied, nog een tiende seconde verbetering in zijn of haar prestatie opdoen en welke arts gaat in dat streven mee?

Hoe ver gaan die sporters en hoe 'open' zijn ze daar later in. Velen ontkennen, luidkeels en verontwaardigd. Het zijn altijd anderen die het deden, andere sporten, andere nationaliteiten... Het bekende liedje. En wees er zeker van: als je het aan de Nederlandse topsporters vraagt, wordt er in ons land niet gebruikt. Net zoals de Belgen zullen zij roepen dat doping in de wielersport overal elders, maar niet in België voorkomt.

Ik weet niet meer precies hoe de vangst van de afgelopen weken eruit zag, maar het waren er voldoende om je weer eens te bezinnen: Oostenrijkers dit maal, wielrenners, langlaufers. Duitse artsen... Genoeg voor vele sensatieverhalen. Tom Dumoulin was ontzet en bozig dat een van zijn oud-ploeggenoten het gedaan had en meteen alles toegegeven had, zijn licentie had ingeleverd en uit de sport was gestapt.

Idiote uitwegen

Ik vond dat een tamelijk naïeve manier van denken van Dumoulin. Waarom niet in zijn ploeg? Staan die lieden, zuiver op de graat als ze allen zeggen te zijn, boven iedere verdenking? Natuurlijk niet.

Iedere sporter die gebruikt, liegt en bedriegt, zoekt naar de meest idiote uitwegen en excuses en gaat ooit voor de bijl. Sommigen zitten schorsingen van jaren uit en komen terug om te ervaren dat ze of met de nek aangekeken worden, dat hun populariteit afgenomen is, maar ook dat ze weer toegejuicht worden en weer miljoenen kunnen verdienen.

De Amerikaanse honkballer Alex Rodriguez schiet me voor de geest: betrapt, geschorst, vernederd, uitgekotst, maar eenmaal terug weer aan het hart gedrukt door de fans van de New York Yankees, de club die hem met graagte weer aannam en dik betaalde (want anders zouden anderen dat doen). Waarom? Omdat het publiek vond: ze doen het toch allemaal en waarom dan onze man blijven straffen?

Huidskleur

Racisme hoort niet in ons leven, maar het is zeer wel aanwezig: dagelijks, overal, bij iedereen en alles. Racisme in de sport hoort niet, maar het bestaat: in vele stadions, in alle culturen, bij arm en rijk, bij zwart en wit, overal en iedereen. Ja, het was al meer voorgekomen in Salt Lake City, bij de Jazz. Ja, er werden daar meer spelers uitgescholden en beschimpt. Huidskleur stond centraal in vele gevallen.

De man die afgelopen maandag tegen een zwarte basketballer van Oklahoma de zin 'Ga op je knieën zoals je vroeger hoorde te doen' zei, ontkent in alle toonaarden. Omstanders bij het incident hebben andere meningen en lezingen. De jonge man en zijn vrouw werden voor hun leven toegang tot de zaal van de Jazz ontzegd. Westbrook, de speler die overigens vaker in dit soort penibele situaties was uitgekomen, dichtte de man toe: "Kom maar op, dan tuig ik je af en je vrouw erbij."

Later zou Westbrook stellen dat hij nog nooit een vrouw geslagen heeft en dat ook nooit zal doen. Hij zei zijn woorden in het heetst van de strijd gezegd te hebben. Hij voelde zich verbaal aangevallen en reageerde verbaal.

Amerika en de Amerikaanse sportwereld en sportpers zijn in rep en roer. De eigenaresse van de Jazz, Gail Miller (75 jaar oud en de rijkste vrouw in Utah) verscheen op de televisie. Voor het begin van de Jazz-wedstrijd van donderdag jongstleden sprak ze haar afschuw uit over het gebeurde en stelde dat dit gedrag nergens getolereerd dient te worden. Ze hield het onderwerp klein, spitste zich toe op alleen dit incident bij haar club en bewoog zich geen inch buiten haar gebied. Ze eindigde met het flauwe 'Go Jazz', daar waar ze een veel sterker statement had kunnen maken. Ze wilde echter geen olie op het inmiddels flink brandende vuur gooien en duidelijk maken dat 'haar' publiek haar gedachten en ideeën moest aanhoren. Plus het feit dat ze behoorlijk geëmotioneerd was en haar speech wilde beëindigen.

Doping blijft bestaan

Douwe de Vries (nog steeds in Trouw) stelde: "Hoe meer (informatie) wij aan de autoriteiten geven, hoe beter zij hun werk kunnen doen." Juist geredeneerd, maar alle niet-gebruikers kunnen natuurlijk veel sterkere signalen afgeven dan het aanleveren van gegevens. Waarom dat niet gebeurt?

Omdat dopinggebruik zal blijven bestaan, hoe goed de schroefjes van de autoriteiten worden aangedraaid. Wij mensen dragen iets slechts in ons, waarschijnlijk op veel meer vlakken dan louter het innemen van een pilletje of het zetten van een spuit. Het is, toegegeven, makkelijk te stellen dat tegenwoordig 'iedereen de boel belazert', maar het is o zo makkelijk om naar de politieke wereld, naar de katholieke kerk, naar de banken en naar de buurman te kijken; ze doen het toch allemaal: de kluit belazeren. Ja, anderen dus, wijzelf niet. Bij sporters gaat die redenatie ook op.

En als je in Amerika bent en je bezoekt, als welopgevoede Europeaan, een basketbalwedstrijd dan weet je niet wat je op de tribune hoort. Eerst denk je dat je het niet goed verstaat, maar afhankelijk van waar je zit, hoor je aantijgingen waar je nog nooit aan gedacht hebt en waar slechts plaatsvervangende schaamte past. Ik heb, na vele rondzwervingen langs sportvelden in de USA, moeten concluderen dat racisme springlevend is in dat land en door velen wordt gehanteerd.

Dit is niet nieuw of zelfs maar sensationeel. Het is een simpele conclusie van een enkeling die probeert zo zuiver mogelijk te leven, maar die ook wel eens 'kut-Marokkaan' heeft gedacht, toen Marokkaanse jongeren in zijn woonplaats expres fietsen van eerzame burgers stonden te vernielen onder het uitroepen van: "Jullie kut-Nederlanders, jullie kunnen nu mooi gaan lopen... Kanker-Nederlanders."

Zwakke momenten

Mijn tweede ik vroeg toen aan mijn eerste ik: "Waarom denk je dat nu eigenlijk?" Het antwoord was toen: "Omdat je mens bent en dus zwakke kanten en zwakke momenten hebt."

Tot slot een piepklein voorbeeldje nog. Ooit, in 1974,reed ik een 'gentleman-koers', een nietszeggend wielerwedstrijdje over 36 kilometer: een profrenner met een zogenaamde BN'er of een andere topsporter in zijn wiel. Het vond plaats in Hummelo, daar waar ik vroeger met mijn oma en opa weleens een glaasje ranja ging drinken. Ik werd zevende.

Nadat de koers gedaan was, bleek ik een van de laatsten in de grote kleedkamer te zijn. De spuiten en flacons lagen werkelijk overal. Ze werden door de gebruikers niet eens opgeruimd. Voor een wedstrijd om niets, over 36 kilometer!

Ik denk, neen, ik weet dat mijn manier van redeneren over doping in de sport toen al in de steigers is gezet. Dat is dus 45 jaar geleden. Ik vond toen dat ik op een heel mooie aarde woonde, maar ik draaide al wel You Ain't Going Nowhere van The Byrds. Ach ja...

Over Mart Smeets

Mart Smeets is radio- en televisiepresentator, journalist en sportcommentator. Iedere zaterdag beschouwt hij voor EenVandaag gebeurtenissen en verhalen uit de sportweek, en zaken die daar aan verwant zijn.

Ster advertentie
Ster advertentie