De grote verliezer van de PVV-Denk ruzie

"Ik zal u najagen!" die woorden van PVV-Kamerlid Machiel de Graaf galmen nog steeds na in het Kamer gebouw. Wat begon als voorspelbaar belletje trekken in de plenaire zaal draait inmiddels uit op een ruzie waar beide kanten garen bij spinnen.

Het debat over bijstandsfraude bij Turkse Nederlanders zal door zowel Denk als PVV rood omcirkeld zijn geweest. De twee konden scoren met radicale retoriek terwijl ze en passant een mooi Facebook-filmpje opnamen. En zo geschiedde. Denk-oprichter Selçuk Öztürk kwam uit de kast als een fervent NRC-lezer en zwaaide met een artikel over De Graaf uit zijn knipsel map. De Graaf kwaad, Ozturk kwaad, knippen, plakken, filmpje binnen. Klaar weer.

Time-out

ChristenUnie-voorman Segers stelde vorige week naar aanleiding van de verbale freefight een time-out voor Kamerleden voor. Een ander Kamerlid vertrouwde me deze week toe: "Ik zou willen dat mijn collega’s zich meer van hun positie bewust waren." Het ambt van volksvertegenwoordiger is immers nog altijd het hoogste in het land.

Van zo’n afkoelperiode willen de strijdende partijen vooralsnog weinig weten. Denk overweegt inmiddels aangifte wegens oproepen tot geweld. Wilders sloeg terug met een wetsvoorstel dat het de huidige Denk-Parlementariërs onmogelijk moet maken een Kamerzetel te bemachtigen. Dat beiden bij voorbaat kansloos zijn lijkt de kemphanen niet te deren.

Niet trots

Hoewel De Graaf zegt dat "niet trots" is op zijn woede uitbarsting, kun je je afvragen hoe erg die aanvaring met Öztürk eigenlijk is. Beide partijen winnen met dit akkefietje. Misschien wordt er schande gesproken, maar deze politici die vol overgave op de golven van identiteitspolitiek surfen, verliezen niets als ze agressieve aanvaringen met ‘de ander’ hebben. Sterker nog, het levert aandacht en kiezers op.

De enigen die echt geraakt worden door deze manier van politiek bedrijven zijn de 'middenpartijen.' Als je kunt kiezen tussen straatvechters, of figuren die strijdvaardig een vaasje op hun revers spelden, steekt de tweede groep grijs af. Een compromis klinkt nou eenmaal minder aantrekkelijk dan het radicale eigen gelijk.

Politieke stijl

Over welke politieke stijl beter is, kan je twisten. Misschien is een parlement waar de tegenstellingen duidelijk zichtbaar zijn wel beter. Wellicht is het beter als burgers zien dat hun volksvertegenwoordigers op de rand van het redelijke willen strijden en daar - al dan niet met opzet - op gezette tijden overheen gaan.

Voor de bestuurbaarheid van het land lijkt die stijl in ieder geval geen zegen. Het is namelijk moeilijk samenwerken met mensen die al kokhalzen van het woord compromis. En die groep lijkt te groeien. Naast Denk en de PVV doen ook de Partij voor de Dieren, 50Plus en het FVD niet graag water bij de wijn. Allemaal staan ze op winst in de peilingen.

Doem-theorie

"Zo kun je dus ongeveer twintig zetels wegstrepen," zegt Maurice de Hond. Na de uitzending van De Nieuws BV doet hij vrijdag een doem-theorie uit de doeken. De peiler des vaderlands ziet een onregeerbaar Nederland aan de horizon. Volgens zijn laatste senaat-peiling wordt het zelfs lastig om met vijf partijen het land te regeren.

De uitslag van 21 maart zal volgens De Hond nog lang nagalmen. Het lijkt op basis van de huidige voorspellingen onmogelijk om bij een volgende Landelijke-verkiezingen een werkbare coalitie samen te stellen met een meerderheid in beide Kamers. Enkel een VVD-CDA-PVV-FVD combinatie zou eventueel een regeerbaar kwartet opleveren.

De klanken van de Öztürk-De Graaf-aanvaring kunnen zo nog jaren door echoën. Als blijkt dat beide partijen blijven winnen met dit soort ruzies, zal het electorale trucje vaker worden toegepast. Zo zullen we uiteindelijk allemaal verliezen, want als niemand met elkaar door een deur kan wordt het moeilijk met elkaar regeren.

De vraag voor een goed politicus lijkt mij: is verkiezingswinst je een onbestuurbaar land waard? Of om met dat Kamerlid te spreken: het zou goed zijn als de collega's zich meer van hun positie bewust waren.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV