Opinie & Commentaar
EO

Een Brits festival van fouten

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Een Brits festival van fouten

Als er iets misgaat in de politiek gaat soms alles mis. De Britse Brexitpolitiek is een mooi voorbeeld. Na de noodlottige beslissing van de Britse premier Cameron om een referendum te organiseren over het Britse EU lidmaatschap volgde de ene foute inschatting na de andere. Ik heb hieronder vijf foute inschattingen in kaart gebracht:

Fout 1

Cameron schrijft een Brexit referendum omdat hij denkt de Britten te kunnen overtuigen dat Brexit een slecht idee is. Cameron gokte op remain maar kreeg leave.

David Cameron was in 2015 tot de conclusie gekomen dat een referendum over het EU lidmaatschap van het VK onvermijdelijk was. Een deel van zijn partij en pers rebelleerde continu tegen de EU. UKIP was inmiddels een belangrijke politieke stroming geworden die in 2014 de Europese verkiezingen had gewonnen. Meer dan de helft van de Britse bevolking wenste een referendum over dit onderwerp. In 2015 beloofde Cameron in het verkiezingsmanifest een EU referendum. Indien hij dat niet had gedaan was zijn positie onhoudbaar geworden.

De Britse premier David Cameron speelde hoog spel. Bijna een derde deel van zijn eigen partij was voorstander van een Brexit. Na zijn verkiezingsoverwinning besloot Cameron om te gaan heronderhandelen met de EU en de uitkomst daarvan onderwerp te maken van een referendum in 2017. Cameron wist echter slechts kleine concessies los te weken van Brussel die natuurlijk weinig indruk maakten op het Brexit-kamp. Brexiteers waren echter zo overtuigd van hun eigen gelijk dat geen enkele concessie hen tot andere gedachten had kunnen brengen.

Cameron's gok pakte verkeerd uit. Hij hoopte de tegenstand in zijn partij met een positieve uitslag te breken. Hij dacht dat Britten zouden begrijpen dat Brexit banen zou kosten. Hij anticipeerde dat 3 miljoen mensen die diep teleurgesteld waren in de politiek en reeds lang niet meer stemden dat tijdens het referendum ook niet zouden doen. Het nee-kamp slaagde er echter in om een groot deel van hen over te halen om het establishment een lesje te leren en nee te gaan stemmen. De jongeren, in meerderheid tegen Brexit, kwamen tijdens de verkiezingen niet opdagen. Cameron verloor en trad af.

Fout 2

Tijdens het referendum werd er door politici gesuggereerd dat het mogelijk was om de voordelen van de EU te hebben zonder de lasten.

Het EU-referendum werd gevoerd op basis van leugens, manipulatie en lege beloftes. Het gevolg was dat miljoenen Britten voor een optie kozen die helemaal niet op het menu stond: alleen maar de lusten en niet de lasten. Brexit-aanvoerder Boris Johnson, die niet in zijn eerste leugen is gebarsten, wond er geen doekjes om: hij wilde zijn cake opeten en tegelijkertijd bewaren. Iedereen die lid is van een club beseft dat men geen lid kan zijn zonder verplichtingen aan te gaan. Indien Brussel de Britten lusten hadden gegund zonder lasten zouden andere lidstaten in de rij staan om eveneens gratis lid te worden. Het zou het einde van de EU hebben ingeluid.

Fout 3

May schrijft verkiezingen uit die plaatsvinden op 8 juni 2017. Politici suggereren weer, net zoals tijdens referendum, dat het mogelijk is om de lusten te genieten van EU lidmaatschap zonder verplichtingen.

Joris Luyendijk schreef op 9 juni 2017 in NRC dat de verkiezingen van 8 juni hadden moeten gaan over een heldere keuze: of de nationale controle terug over grenzen, economie, handel etc. Maar wel grote economische schade of lid blijven van de interne markt, maar dan geen soevereiniteit op het gebied van vrij verkeer van personen, flinke bijdragen aan de EU-begroting en aanvaarding van de macht van het Europese Hof.

Zowel de Conservatieve Partij als Labour vermeden echter het onderwerp ‘Brexit’. Nooit werd uitgelegd dat Brexit neerkomt op pijnlijke keuzes. Lusten konden kennelijk worden genoten zonder lasten.

Noch May noch Corbyn vertelden hoe zij de miljarden gingen ophoesten die Brexit zouden kosten. Ook zwegen zij over het lot van pro-Europese Schotland en het vredesproces in Noord-Ierland.

Fout 4

Theresa gokte dat diezelfde verkiezingen van 8 juni 2017 de Conservatieve meerderheid zou vergroten, zij verloor die echter en werd afhankelijk van de Noord-Ierse DUP

De opvolger van Cameron, Theresa May gokte eveneens en verloor ook. De conservatieven deden het goed in de polls en May dacht haar onderhandelingspositie te kunnen versterken met een nog ruimere parlementaire meerderheid zodat zij dissidenten zou kunnen negeren. Ook dat pakte verkeerd uit. May verloor haar meerderheid en moest gaan samenwerken met een obscure Ierse partij die vanwege de grens met Zuid-Ierland het liefst lid van de douane-unie wil blijven. May weet nu dat zij met haar informele coalitiepartner DUP niet in staat zal zijn om de uitvoeringswetten van de Brexit door het parlement te krijgen.

Fout 5

Labour schuift een linkse oude man naar voren omdat men denkt die haalt het toch niet. Corbyn doet het echter goed bij de verkiezingen

Corbyn doet het onverwacht goed tijdens de 8 juni verkiezingen maar men kan ook zeggen dat May een weinig geïnspireerde campagne voerde. Niet alle leden van Labour zijn blij met de uiterst linkse Corbyn. Hij mag Labour echter leiden en wint nog stemmen ook. Corbyn is altijd tegen de EU geweest. Hij is om politieke redenen niet van plan om welk plan van May dan ook te steunen. Labour geeft dus de Brexiteers binnen de Conservative Party vleugels. De puinhoop is compleet. Geen enkel plan kan nu op een meerderheid in het Britse parlement rekenen.

Nu May de vertrouwensstemming heeft overleefd zijn de problemen nog niet van de baan. De EU is niet bereid om weer te gaan onderhandelen. Er is nog steeds geen enkele zekerheid dat zij de meerderheid van het Britse parlement kan overtuigen dat haar Brexit plan steun verdient. Een harde Brexit, met alle vreselijke gevolgen voor het VK en de EU (zeker voor ons land), kan nog steeds niet worden uitgesloten.

Ster advertentie
Ster advertentie