Opinie & Commentaar
AVROTROS

Gele hesjes

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Gele hesjes

Er zijn ongetwijfeld Nederlanders die nog altijd boos wachten op de teruggave van het 'kwartje van Kok'. Een maatregel uit 1991 om de destijds lege schatkist te spekken. Overigens was het geen kwartje, maar ruim twintig guldencent. En was niet minister van Financiën Kok, maar CDA-staatssecretaris Van Amelsvoort verantwoordelijk voor de accijnsverhoging op benzine. Ja, ook toen bestond politieke framing al.

Binnenhof-veteraan Geert Wilders is de laatste politicus die dit decennium (2012) nog de teruggave eiste. Inmiddels zijn er kiezers die niet weten wat een kwartje is, dat helpt niet bij het verzet. Les is wel dat brandstofprijzen verhogen linke soep is voor politici.

De gele hesjes in Frankrijk dus. "De elites praten over het einde van de wereld, terwijl wij praten over het einde van de maand." Wat begon als een protest tegen verhoging van de dieselprijs is uitgegroeid tot een beweging tegen de totale politiek van de Franse president Macron. Het is een storm van woede en frustratie van mensen die voelen dat ze achterblijven, terwijl de elite op volle toeren draait. Een groep zonder duidelijke leiders, zonder heldere eisen, maar wel vastberaden.

Inspiratie

De Franse gele hesjes inspireren en krijgen navolging in België en ook in ons eigen land. De beweging is (nog) klein en mist een duidelijke boosmaker, zoals de Franse klimaatmaatregel om de brandstofaccijnzen te verhogen. Hier voeden 'dividendbelasting' Rutte, de EU, het Pact van Marrakesh en het afgeschafte referendum het protest. Dit weekend leverde overigens voldoende nieuwe stof op voor verontwaardiging; Shell dat hier nauwelijks belasting betaalt en medewerkers van staatsbank ABN Amro die miljoenen opstrijken. Een ideale voedingsbodem voor het gekke-Henkie-gevoel.

Maar ja, we zijn niet zo van de straat als de Fransen. Bij de zittende macht proef ik dan ook geen angst voor een hesjes-revolutie en bij de politieke uitdagers heerst er een opvallende stilte. Zelfs bij Wilders, de man met doorgaans voor dit soort zaken de best afgestelde maatschappelijke antenne. Tussen de tientallen anti-islam-tweets komt hij niet verder dan één bericht met de foto van een geel hesje.

Pim Fortuyn-revolte

Ook de rode vlaggen van de SP zijn nog niet gesignaleerd tussen het fluorescerend geel. Of is het wachten op Buma van het CDA? Hij voorspelde immers min of meer de gele hesjes: "Ik vrees een herhaling van 2002, de Pim Fortuyn-revolte, maar dan niet rond het thema migratie, maar rond het thema klimaat. Het is de taak van de politiek om naast gewone mensen te gaan staan." Maar daar stond hij dit weekend niet. Onderschatting of terecht?

Het is niet uit te sluiten dat maatschappelijk onvrede bij ons effectief geabsorbeerd wordt door ons kiesstelsel van evenredige vertegenwoordiging. Met andere woorden: de gele hesjes zijn reeds vertegenwoordigd en voelen zich daardoor gezien door (een deel) van de politiek. Indien de hesjes hier toch aan kracht en massaliteit winnen, hebben we gelijk een crisis binnen de populistische politiek. Mijn hemel! Populisten die de aansluiting met het volk verliezen, dan zijn de rapen pas echt gaar.

Revolutie komt vaak onverwachts. Dus voor de zekerheid heb ik de websites waar je felgekleurde veiligheidsvestjes kan kopen gecheckt. Overal zijn ze nog ruim op voorraad, maar ik houd het in de gaten. En vandaag ga ik als eerste het ministerie van Financiën bellen, want ik wil eindelijk het 'kwartje van Kok' terug. Doet u mee?

Over Joost Vullings

Joost Vullings is politiek commentator voor EenVandaag op radio en televisie. Iedere dinsdag beschouwt hij de politieke ontwikkelingen in Den Haag en in de rest van het land.

Ster advertentie
Ster advertentie