Is het vrijgeven van patenten op coronavaccins de oplossing om de productie te vergroten?

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Is het vrijgeven van patenten op coronavaccins de oplossing om de productie te vergroten?

Er is een groot tekort aan coronavaccins. Een oplossing om de productie te vergroten zou het vrijgeven van patenten door farmaceuten kunnen zijn. De farmaceuten zien dat om allerlei redenen alleen nog niet zo zitten. De politiek denkt daar anders over. Europees Parlementslid Mohammed Chahim en Algemeen Directeur van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen, Gerard Schouw bespreken het in De Nieuws BV.

"Ik begrijp dat een aantal politici zeggen van: kan je het aantal inentingen door te morrelen aan de patenten niet verhogen?", geeft Schouw aan. Alleen is het in zijn ogen geen oplossing voor het probleem. "Op verzoek van de Tweede Kamer is er onderzoek naar gedaan. Alle productielocaties wereldwijd die beschikbaar zijn, zitten vol. Je bouwt niet van de één op de andere dag een fabriek van vaccins. Dat is tamelijk ingewikkeld."

Volgens hem zijn de grondstoffen bewerkt voor handen én is het een heel groot probleem om vakkundige mensen te vinden die ook weten hoe je een goed vaccin kunnen produceren.

De gevaren

Schouw is daarnaast ook bang dat het helemaal uit de hand gaat lopen als de patenten opengesteld worden: "Als je het patent zomaar los gaat laten, dan zou bij wijze van spreken iedereen een vaccin kunnen gaan produceren. En dat zou ten koste gaan van de kwaliteit. Daar is dan geen toezicht meer op." Dat leidt volgens hem tot onverantwoordelijke en onveilige situaties. En als de kwaliteit ter discussie komt, dan komt er van het hele vaccineren helemaal niks meer terecht, denkt Schouw.

Chahim is echter wel voor het openstellen van de patenten. Volgens hem wordt er veel te veel gefocust op het Westen: "Zowel Zuid-Afrika als India, de grootste vaccinproducent wereldwijd, heeft gezegd: geef ons die licentie en wij gaan draaien. Dus ik twijfel enorm of die productiecapaciteit elders in de wereld er niet is."

Volgens Chahim produceert India tussen de 70 en 100 miljoen vaccins per maand. "Maar minder dan 1% van hun bevolking is gevaccineerd omdat die vaccins naar het westen gaan. Wat zien we nu? Je hebt het risico dat er nu een Indiaanse mutant is ontwikkeld waar misschien zelfs huidige vaccins niet voor werken."

Het juridische stuk

Dan is er nog de vraag: is het mogelijk om de patenten zomaar af te pakken? Volgens Chahim is dat aan het begin van de crisis ook gebeurd in Hongarije. "Er was een tekort aan Remdesivir (dat wordt gebruikt bij ernstig zieke COVID-19 patiënten die een longontsteking hebben en extra zuurstof krijgen). Hongarije heeft gezegd dat zij het zelf wel zouden produceren, omdat dat toen nodig was om de crisis aan te kunnen.”

Volgens Chahim is de wetgeving juist bedoeld voor pandemieën waar we nu inzitten. Hij vraagt zich daarom ook af, als we de wet nu niet gebruiken, wanneer we deze wet dan wél gaan inzetten.

'Het kind met het badwater weggooien'

Schouw geeft aan dat het rommelen aan patenten het probleem niet oplost: "Dat is het kind met het badwater weggooien." Volgens Chahim is het kind al ons eigen kind dat aan de farmaceut is weggegeven. "De meeste patenten zijn ontwikkeld door publiek geld. Geld van jou en mij. Geef ons alsjeblieft ons kind terug en laten wij samen met andere producenten wereldwijd een slag slaan. Maar ik houd m'n hart vast als we Jansen en AstraZeneca niet meer kunnen gebruiken door de bijwerkingen. Er zijn volgens hem dan nog een kleiner aantal producenten die eigenlijk een monopoliepositie hebben. Niet alleen nu, maar ook voor de volgende crisis."

Schouw: "Er zijn in middels 275 vaccins in ontwikkeling, hierdoor kun je echt niet spreken van een monopoliepositie. Er zijn veel bedrijven die investeren in vaccins die de mutaties aan kunnen gaan. Dat komt alleen maar tot stand door het bedrijfsleven die daar ontzettend in investeert. Er is geen enkele overheid die zelfstandig een vaccin heeft ontwikkeld, daarvoor heb je het bedrijfsleven nodig." Samenwerking tussen de overheid en het bedrijfsleven is volgens hem dus noodzakelijk.

Patenten farmaceuten

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie