Piet Hein Donner met politiek pensioen: 'Het interessante moet nog komen'

"Ik zou best nog een aantal jaar door kunnen", zegt Donner in Met het Oog op Morgen. Daar voegt hij aan toe dat hij merkt dat het lastiger wordt om met de tijd mee te gaan. "Hoe ouder je wordt, hoe meer je een weerstand krijgt tegen verandering." De wet die bepaalt dat Donner met gedwongen pensioen moet is vroeger ingevoerd door zijn opa, die ook minister van Justitie is geweest. "Het is een wet die mijn grootvader heeft ingevoerd. Dus daar kon ik niet aan komen als kleinzoon."

Het ministerschap heeft in de familie Donner één generatie overgeslagen. "Mijn vader zag bij mijn grootvader wat de consequenties waren van de politiek. Dat wilde hij zijn kinderen niet aan doen." Dat Donner de politiek inrolde ging dan ook heel geleidelijk. "Minister zijn moet je niet ambiëren, maar als je voor de keuze gesteld wordt moet je je afvragen heb ik goede redenen om het niet te doen. Anderen moeten je die functie toevertrouwen. Zelf die ambitie hebben is niet het beste motief om minister te worden."

De vader was Donner was ook niet zomaar iemand. Hij was lid van het Europees Hof van Justitie in Luxemburg.

Ministersposten

Donner was tussen 2002 en 2011 minister van verschillende ministeries. Hij geeft toe fouten te hebben gemaakt in het verleden. "Ik heb altijd gedaan waarvan ik vond dat het gedaan moest worden. In het volle besef dat geen mens iets volledig goed kan doen." In zijn eerste periode als minister van Justitie trad Donner af na een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de Schipholbrand.

In latere kabinetten keerde terug al minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Eind 2011 werd hem gevraagd om vicepresident te worden van de Raad van State. Hij legde per direct zijn functie als minister neer en ging in op het aanbod.

Rechtstaat in gevaar

Als vicepresident van de Raad van State, het adviesorgaan van de regering en hoogste bestuursrechter van het land, zag Donner het politieke landschap veranderen. "De afgelopen 70 jaar hebben we met grootst mogelijke moeite enige orde gebracht in verhoudingen tussen landen en binnen landen. En die worden nu bijna nonchalant terzijde geschoven omdat het even niet uitkomt."

Donner doelt met die opmerking op de verharding van het politieke debat. Hij vindt dat er niet meer wordt toegewerkt naar besluitvorming, maar dat politici alleen nog hun eigen punt willen presenteren. "Daar waar je rechtsverhoudingen afschaft, treden heel snel machtsverhoudingen op en dat komt het recht van de sterkste daarvoor in de plaats", waarschuwt de vicepresident van de Raad van State.

Opa Donner

Op zijn oude dag verwacht Donner nog veel te kunnen leren. "Je moet verandering altijd waarderen", zegt hij. "Ik denk altijd: het interessante moet nog komen." Donner wil bijvoorbeeld leren om zelf e-mails te versturen. Daar heeft hij altijd een secretaresse voor gehad. Ook wil Donner zijn kleinkinderen vaker gaan zien.

Helemaal afzijdig van de politiek zal de oud-politicus zich niet houden. "Je hoeft minder op te passen met wat je zegt." Al heeft Donner niet de ambitie om telkens als CDA-watcher op te draven.