Binnenland
AVROTROS

Rechter weg uit zaak tabaksindustrie: 'Je mag een privé-mening hebben'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Rechter weg uit zaak tabaksindustrie: 'Je mag een privé-mening hebben'

Rechter Jan Wolter Wabeke trekt zich terug uit de zaak tegen de tabaksindustrie, die deze week voor het gerechtshof komt. Advocate Bénédicte Ficq beschuldigde de rechter ervan partijdig te zijn en eiste zijn vertrek. De rechter zou in een privé-etentje neerbuigend hebben gesproken over de lobby. Rechtsgeleerde Peter Tak reageert bij Radio EenVandaag verbaasd op Wabekes vertrek. "Hij sprak hier niet als rechter, maar als privépersoon."

De rechter zou gezegd hebben: "Roken is ieders eigen verantwoordelijkheid." Ficq kon haar oren niet geloven toen ze dat via een kennis hoorde. "Dit is namelijk het hart van de zaak."

Ficq eist opstappen van rechters

Peter Tak werd verrast door het besluit van Wabeke om zich nu al terug te trekken. "De enige reden zou kunnen zijn dat hij rond zijn persoon of functioneren geen rumoer wil hebben."

Volgens Tak had deze mening geen gevolgen moeten hebben. "Je mag als rechter gewoon een privémening hebben." Toch begrijpt hij wel dat advocate Ficq hierover de publiciteit op heeft gezocht. "Ze is advocaat en gaat de scherpte van het debat aan, maar het is voor het functioneren van de rechter, denk ik, een slechte zaak."

Mening rechter speelt altijd een rol

De uitspraak van Wabeke gaf, volgens Tak, ook nog eens geen vooringenomenheid aan in de rechtszaak tegen de tabaksindustrie. "Hij moet beoordelen of het terecht is dat er geen vervolging door het Openbaar Ministerie wordt gestart. Dáár gaat het om." Zijn mening over roken zou daarin niet van belang zijn.

Uiteindelijk zal de mening van een rechter in elke zaak een rol spelen, denkt Tak. Daar hoeft niets mis mee te zijn. "Je kunt je eigen meningen niet voor 100 procent uitsluiten, maar de beslissing moet goed beargumenteerd zijn en goed op papier gezet zijn. Zo kan een ander toetsen of er niet teveel een privémening heeft meegespeeld."

'Uitkomst zaak verandert niet'

De consequenties die de privé-uitspraak van Wabeke nu heeft, kunnen gevolgen hebben voor het gedrag van rechters in de toekomst. "Als je hier op af gaat, moeten alle rechters in de toekomst ook in de privésfeer ongelooflijk voorzichtig zijn." Dat vindt Tak onwenselijk: "Dan moeten rechters steeds meer afstand nemen van de samenleving en terug naar die ivoren toren waarvan we klagen dat ze daar teveel inzitten."

Tak denkt niet dat het vertrek van Wabeke de uitkomst van de zaak zal veranderen. "Ik denk dat de nieuwe rechters hetzelfde zullen oordelen als de vorige rechters."

Radio EenVandaag

Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14 en 16 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie