RIVM: jaarlijks tientallen doden door negeren oproep uitstrijkje

Van de vrouwen die de afgelopen twee jaar zijn opgeroepen, nam in die periode slechts 60 procent deel aan het onderzoek. In 2015 was dat nog ongeveer 65 procent. Van de vrouwen die niet aan het onderzoek meedoen, sterven er jaarlijks 120 tot 150, zegt het RIVM. Bij tientallen is dat het gevolg van het niet of te laat screenen.

Ingrijpend

"Omdat een aantal vrouwen later alsnog deelneemt, of buiten het bevolkingsonderzoek, gaat het in werkelijkheid om 25 procent die niet deelneemt", nuanceert RIVM-afdelingshoofd Nynke van der Veen. "Veel vrouwen vinden een uitstrijkje erg ingrijpend en sommigen denken: ik ben 30 en loop geen risico", zei ze in het NOS Radio 1 Journaal.

Dat is een groot misverstand, benadrukt Van der Veen. "De hpv-besmetting die baarmoederhalskanker veroorzaakt kan al rond je dertigste langzaam uitgroeien tot een voorstadium van kanker."

Jaarlijks krijgen zo'n 700 vrouwen in Nederland baarmoederhalskanker. De ziekte komt vooral voor bij vrouwen tussen 35 en 45 jaar. Het bevolkingsonderzoek richt zich op alle vrouwen tussen 30 en 60 jaar. Zij worden om de vijf jaar uitgenodigd om mee te doen.

Eigen keuze

Het RIVM is voortdurend bezig de voorlichting aan te passen op de doelgroep, zei Van der Veen. "We stellen steeds de vraag: hoe kun je vrouwen, van 30 tot en met 60 jaar en met verschillende sociaal-economische achtergronden, het best erbij betrekken? Welke informatie willen ze op welke manier krijgen?"

Ze is geen voorstander van het verplichten van vrouwen om mee te doen. "We staan bij elk bevolkingsonderzoek achter het idee dat mensen zelf een keuze moeten maken."

Moeten huisartsen vrouwen niet dwingender wijzen op het belang van het onderzoek? "Vrouwen krijgen al een uitnodiging en herinnering en veel huisartsen gaan het gesprek al aan. Maar het blijft voor veel vrouwen een precair onderwerp."

'Neutraliteit RIVM is doorgeslagen'

In het programma 1 op 1 presentator Niels Heithuis in gesprek met het afdelingshoofd bevolkingsonderzoek RIVM Nynke van der Veen, oncoloog Nynke van Trommel en SP-Kamerlid Henk van Gerven. Volgens van Gerven is de neutraliteit van het RIVM doorgeslagen en gaat de SP hier kamervragen over stellen.

Bekijk het hele gesprek terug: