Cultuur & Media
BNNVARA

Uit de Boekenkast: 'Op dit moment heb ik besloten om tijdelijk niet christen te zijn'

foto: De Nieuws BVfoto: De Nieuws BV
  1. Nieuwschevron right
  2. Uit de Boekenkast: 'Op dit moment heb ik besloten om tijdelijk niet christen te zijn'

In de nasleep van de omstreden Nashvilleverklaring komt De Nieuws BV met een speciale aflevering van de serie 'Uit De Boekenkast'. Twee bijzondere gasten schuiven aan: Wielie Elhorst, LHBTI-predikant voor de Protestantse Kerk Amsterdam en Edwin Smit, die uit eigen ervaring vertelt hoe het is om homo te zijn in een streng christelijke gemeenschap.

Moment van herkenning

Bij Edwin kwam die herkenning laat: pas tijdens zijn studententijd in Groningen. Voor zijn studententijd werd in zijn omgeving namelijk bijna niet over homoseksualiteit gesproken: "Dus voor mij was het een leegte die ik niet goed voor mijzelf in kon vullen."

Tijdens zijn studie kwam Edwin in aanraking met allemaal films, teksten en personages die homoseksueel waren, waarin hij zichzelf herkende. "Ik had daarvoor korte momenten dat ik mijzelf herkende als homoseksueel. Net als dat je jong bent en je niet precies begrijpt wat verliefdheid is kon ik niet precies vangen wat seksualiteit was."

Quote

Voor mij was het een leegte die ik niet goed voor mijzelf in kon vullen

Edwin Smit

Edwin: "Tot op dat moment was mijn beeld van homo's bepaald door de berichten die ik hoorde van waar ik opgroeide. Dat waren berichten als 'Homo's in Enschede infecteren anderen met opzet met hiv zodat zij met z'n allen seks kunnen hebben' en bijvoorbeeld Gerard Joling. Eigenlijk een heel vlak beeld en erg extreem. Mijn reactie daarop was 'deze seksualiteit die die homo's hebben, dat is niet van mij, dat is niet iets wat ik wil.' Ik wilde juist iets van intimiteit en dacht toen, volgens mij ben ik niet homo."

Uit de Boekenkast

In 'Uit de Boekenkast' wordt aan LHBT-ers gevraagd: wat is de eerste keer dat jij jezelf herkende in een boek, een film, een serie, een theaterstuk of bij een muzikale artiest? Afgelopen zomer sprak Willemijn al met bekende LHBTI' ers zoals Claudia de Breij, Kim Putters Valentijn de Hingh over het belang van jezelf terug zien in de wereld om je heen.

Angels in America

En toen las Edwin tijdens zijn studie Angels in America, een theaterstuk uit de jaren '90 van Tony Kushner. Edwin: "Het is een stuk dat gaat over de Aids-epidemie in een erg conservatieve tijd. Het bijzondere aan het stuk is dat het toch een manier vindt om erg positief te zijn en hoop te spreken. Wat voor mij bijna bijbels overkomt. En ik kon mij goed met de boodschap identificeren."

Quote

Ik had mij in die tijd, toen ik het las, nooit kunnen voorstellen dat ik een gesprek zou hebben over mijn homoseksualiteit en daar trots op zou kunnen zijn

Edwin Smit

Edwin: "Ik had mij in die tijd, toen ik het las, nooit kunnen voorstellen dat ik een gesprek zou hebben over mijn homoseksualiteit en daar trots op zou kunnen zijn." En dat kwam door de hoop die spreekt uit Angels in America. Het duurde daarna nog twee jaar dat Edwin daadwerkelijk uit de kast kwam en in die tijd gebeurde heel veel.

Afstand van god

Het gesprek met zijn ouders was moeilijk: "Mijn focus vooral was om geen conflict aan te gaan. Omdat de dingen die mijn ouders zeggen, die ook in de Nashvilleverklaring staan, vooral de dingen waren die zij gehoord hadden op dat moment. Dat was meer een spiegel van dat wat er leeft in de gemeenschap. Daar waren zij zelf, naar mijn mening, niet compleet verantwoordelijk voor."

Edwin: "Op dit moment heb ik besloten om tijdelijk niet christen te zijn. En dit is gekomen na de beslissing van de PKN om het homohuwelijk niet als gelijk te zien. Als je god als vader ziet denk ik dat je daar prima afstand van mag nemen net zoals dat je dat bij je ouders kan doen. En als hij daadwerkelijk vader is en er daarna weer met open armen staat, prima. Als dat niet zo is, dan is het altijd een leugen geweest."

Nashvilleverklaring

Wielie Elhorst spreekt veel jongeren uit orthodoxe gemeenschappen. Volgens hem valt de Nashvilleverklaring de integriteit aan van hoe jij jezelf beleefd als mens: "We weten bijvoorbeeld uit onderzoek dat juist conservatief christelijke jongeren vaker denken aan zelfmoord, precies om deze reden. Er is gewoon een direct verband tussen dit soort uitspraken van geestelijke leidslieden, en de manier waarop jongeren die zich nog in die gemeenschappen bevinden daarmee omgaan." Volgens Wielie trekken die jongeren zich juist nog meer terug in hun isolement, "en dat is heel ernstig."

Volledig mens zijn

Wielie zelf komt uit een Leger des Heils familie. Toen hij 13 was, las hij een stuk in de Vrij Nederland. Daarin stond dat bij het Leger des Heils homoseksuelen werd gevraagd om in de kast te blijven of het leger te verlaten: "Toen kwam ik voor het eerst de term homoseksualiteit tegen en kon ik dat verbinden met wat ik begon te ontdekken."

Quote

Het maakte voor mij duidelijk wat nodig was voor mij om volledig mens te kunnen zijn

Wielie Elhorst

Een paar jaar later wist Wielie het zeker, vooral toen hij luisterde naar Hartstocht van Robert Long. Wielie: "Het maakte voor mij duidelijk wat nodig was voor mij om volledig mens te kunnen zijn. En dat dat niet iets is van een oriƫntatie hebben maar dat ook naar geest en lichaam kunnen beleven."

Uiteindelijk kwam Wielie uit de kast nadat hij met zijn familie naar de film Consenting Adult (1985) keek: "Ik geloof dat ik heel strak naar het scherm heb gekeken, wel met schuine ogen van hoe reageren ze. En ik verbaas me nu nog steeds over mezelf dat ik dat heb aangedurfd. Maar de nood was heel hoog en ik heb dit gezocht als weg naar buiten zeg maar."

'Gesprek in vertrouwen is de basis'

Wielie: "Ik zou in ieder geval jongeren willen aanbevelen om mensen te zoeken waarvan ze weten dat ze in vertrouwen een gesprek erover kunnen voeren. Dat hoeven niet per se je ouders te zijn want dat is soms juist ingewikkeld. Dat gesprek in vertrouwen is de basis, de weg waarlangs is voor iedereen anders."

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie