Cultuur & Media
VPRO

De blik tussen fotograaf Koos Breukel en zijn zoon Casper

foto: Casper Breukel, Devon, Bas en Djara (Bergen 2005) © Koos Breukelfoto: Casper Breukel, Devon, Bas en Djara (Bergen 2005) © Koos Breukel
  1. Nieuwschevron right
  2. De blik tussen fotograaf Koos Breukel en zijn zoon Casper

Achttien jaar lang fotografeerde Koos Breukel zijn oudste zoon Casper. Geen foto’s ‘voor de kunst’ of om te tonen aan het publiek, maar gewoon foto’s zoals iedereen die maakt van zijn kinderen. De foto’s tonen niet alleen de ontwikkeling van Casper van baby tot jongvolwassene, maar ook die van Koos Breukel als fotograaf. "Het blijft een raadsel, zo’n zoon. En dus ook wat de vader er van maakt." Pieter van de Wielen interviewt Breukel voor de rubriek Open Kaart in het nachtprogramma Nooit Meer Slapen.

Open Kaart: Koos Breukel

Koos Breukel is bekend van zijn portretten, waaronder het staatsieportret van Willem-Alexander uit 2013. Tot en met 2 december is zijn tentoonstelling Zoon te zien in Huis Marseille in Amsterdam. Tegelijkertijd verschijnt ook het gelijknamige boek. Van der Wielen: "Hij kijkt niet naar mij, als toeschouwer, hij kijkt naar zijn vader. In die blik zit een hele andere lading. En die vader, de fotograaf, die kijkt naar zijn zoon. Dat is ook een heel andere blik. Dat is een blik waar je normaal niet tussen komt."

Afrekenen met de 'starheid' van portretten

De officiële en mooi uitgelichte portretten van Breukel gaan vaak over imago, maar in het geval van de vaak terloops gemaakte portretten van zijn kinderen, kon hij juist afrekenen met de 'starheid' van deze portretten. "Die camera’s slingeren rond, die kinderen zijn in je buurt. Later kom je er achter dat dat hele mooie beelden zijn, die uit het leven zijn gegrepen. Dat is veel waardevoller dan al dat werk waar al die mensen altijd heel interessant over doen. Het is iets heel persoonlijks."

Oude wijze blik

De eerste foto’s maakte Breukel bij de geboorte van zijn zoon. "Hij had meteen een hele oude wijze blik. Toen ben ik er gewoon maar mee doorgegaan. Er zat totaal geen idee achter." Op dag zagen Breukel en zijn zoon samen Boyhood, de beroemde film waarin je als kijker de hoofdpersonen ziet opgroeien. "Ik vond het gegeven heel interessant. Het geduld van die regisseur om dat te kunnen maken. Ik vond het ook heel authentiek." De reactie van zijn zoon was: "Dat doe jij toch ook?"

Geen geheimen

Van der Wielen roemt de band tussen vader en zoon, "die soms open bloeit en soms veel geslotener lijkt." Voor Breukel is de relatie tussen vader en zoon er een 'van geven en nemen', maar ook 'een soort spel'. "Toen hij ging puberen, heb ik als vader weer een andere relatie met hem gecreëerd. Ik wou hem wel blijven begrijpen. Maar ook daardoor bleef hij een soort open boek. Hij had helemaal geen geheimen voor mij. Dat kwam misschien wel door die speciale manier van aandacht geven."

Zoon als curator

In de loop der tijd werd het fotograferen van zijn zoon steeds meer een gezamenlijk project. Breukel ging zijn zoon er ook voor betalen. "Met dat geld ging hij dan bepaalde kleren kopen. Hij ging het ook stylen." Toen Huis Marseille hem vroeg een tentoonstelling te maken, aarzelde hij nog, maar zoon Casper zag het als een grote grap. "Dat maakte het voor mij gemakkelijker om te maken." Breukel wees zijn zoon aan als curator, die kon afkeuren wat hij wilde. Uiteindelijk keurde Casper maar heel weinig foto’s af.

Belangrijker dan een koning

Breukel beschouwt de foto’s de hij maakte van zijn zoon Casper als het belangrijkste wat hij heeft gemaakt, 'belangrijker dan een koning'. "Het is toch gek, dat je er helemaal niet bij stilstaat dat dat dan net het rijkste is wat er uit je oeuvre komt."

Foto's © Koos Breukel

  • Casper Breukel, Devon, Bas en Djara - Bergen 2005 (header)
  • Casper - Vinkeveen 2008 (intro)
Ster advertentie
Ster advertentie