Op reis naar een rampgebied: dark tourism is booming

Dark tourism (donker toerisme) staat voor het opzoeken van plekken waar rampen hebben plaatsgevonden en waar (beroemde) mensen zijn overleden. Wat er nu gebeurt in Tsjernobyl kan vergeleken worden met de gebeurtenissen in de Colombiaanse stad Medellín, waar 's werelds beroemdste drugsbaron Pablo Escobar leefde én de dood vond.

Escobar-tour

Door de Netflix-serie Narcos, die in 2015 uitkwam, zijn de Escobar-tours niet meer aan te slepen. Aan de ene kant heeft de komst van de toeristen veel geld opgeleverd, maar niet alle inwoners zijn blij met de aandacht, vertelt Stijn Reijnders, hoogleraar Cultureel Erfgoed aan de Erasmus Universiteit.

"Je kunt dan spreken van culturele krenking. De meeste Colombianen willen dat hun land bekend wordt en dat er mensen komen, maar liever vanwege de schitterende natuur of mooi cultureel erfgoed dan vanwege die associatie met cocaïne en Pablo Escobar."

Ground Zero

Waar komt die behoefte vandaan om deze rampplekken, waar je misschien ook nog steeds gevaar loopt, te bezoeken? Reijnders: "Onderzoek naar de motivatie laat zien dat mensen er enerzijds op afkomen, omdat ze het een spannende plek vinden. Thrill-seeking wordt dat ook wel genoemd. Maar er zijn ook mensen die het hebben over de historische sensatie die ze ervaren als ze op zo een plek zijn. Bijvoorbeeld op de plek waar JFK in de jaren 60 is doodgeschoten. Het is een gewone weg, maar het feit dat daar een Amerikaanse president is neergeschoten, dat maakt die bocht speciaal."

Of we dark tourism verkeerd moeten vinden? Reijnders denkt van niet, zolang je maar met respect omgaat met de plek. Inmiddels hebben de makers van de serie Chernobyl toeristen opgeroepen om bij het bezoeken van de stad in gedachte te houden dat er mensen zijn omgekomen. Hij reageerde daarmee op de stroom aan vrolijke selfie's die de afgelopen dagen voor commotie zorgde.

Radio EenVandaag

Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14 en 16 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.