Achtergrond
KRO-NCRV

Jan Beuving: 'Een contaminatie is geen taalvernieling, maar taalvernieuwing'

foto: NPO Radio 1foto: NPO Radio 1
  1. Nieuwschevron right
  2. Jan Beuving: 'Een contaminatie is geen taalvernieling, maar taalvernieuwing'

In tegenstelling tot vorige week, toen de taal als een woeste draaikolk rondom het woord memo stroomde, lijkt de taal deze week meer op 'een kabbelend stroompje', aldus Jan Beuving. Toch zijn hem weer een paar opvallende uitspraken bijgebleven. Hij bespreekt ze in zijn taalrubriek in Spraakmakers op NPO Radio 1.

Volgens Beuving is er vooral creatief omgegaan met het gebruik van contaminaties, waarin uitdrukkingen worden verhaspeld, of gecombineerd met andere uitdrukkingen waardoor ze taalkundig fout zijn. Zo reageerde Thomas Erdbrink in Nieuwsuur op de huidige ontwikkelingen aangaande het atoomakkoord. Hij zei dat Iran "een slechte horizon" zou hebben als er meer sancties zouden komen. Taalkundig gezien is deze uitspraak onjuist. Beuving: "Je kunt geen punt op de horizon hebben, of een slecht vooruitzicht, maar dit is een slechte horizon."

Taalvernieuwing

Toch hoeven contaminaties zoals deze nog geen vernieling van de taal te betekenen. Volgens Beuving is het juist een vorm van taalvernieuwing, waarbij nieuwe combinaties ontstaan die een andere betekenis krijgen. "Je kunt zeggen: verkeerd, maar wat hij bedoelt is dat Iran in het huidige licht een minder aantrekkelijk perspectief heeft: een slechte horizon."

Op eenzelfde manier sprak Jeroen Krabbé in zijn nieuwe serie Krabbé zoekt Gaugain van een ‘speldenprikje in de Stille Oceaan’, wijzend op het eiland waar de Franse schilder begraven ligt. "We kennen de uitdrukking ‘een speldenknop op de kaart’, maar een speldenprikje is nóg kleiner dan de knop", aldus Jan Beuving. "Een terechte verfijning dus van de taal", concludeert hij.

Ook Spraakmaker worden? Meld je aan voor de community!

Wij zijn op zoek naar mensen die met ons willen meepraten en meedenken over onderwerpen op de radio. Daarom willen we graag van jou horen wat jij vindt dat nieuws is. Of wat nieuws zou moeten zijn.

We horen elke dag vooral meningen over het nieuws. Maar is het niet veel interessanter om mensen vanuit hun ervaring aan het woord te laten? Dat alles vanuit het principe: vertel ons wat je weet, niet alleen wat je vindt. Lijkt het jou interessant hierover mee te praten of wil je meer informatie? Mail naar spraakmakers@kro-ncrv.nl of meld je aan!

Ster advertentie
Ster advertentie