De zorg gaat vergroenen: 'Het is echt ernstig'

In de duurzame zorgovereenkomst die vandaag wordt getekend, staan een aantal concrete uitdagingen genoemd. Verspilling is daar één van. "Veel dokters en verpleegkundigen zien dagelijks wat er allemaal weggegooid wordt", zegt Van Beek. Dan gaat het bijvoorbeeld over voedsel - "dat wordt met bakken weggegooid" - en medicijnen. "Het is echt ernstig", vindt ze. Ziekenhuizen gaan nu dus proberen dat tegen te gaan.

Eerder zorgde Van Beek als bestuurder van het Radboudumc voor een flinke daling van de voedselverspilling. Het ziekenhuis gooide 34 procent van het eten weg en wist dat te verlagen naar elf procent door het voedsel anders te presenteren: de porties werden kleiner en meer toegespitst op de patiënt. "We hebben samen met de patiënten gekeken naar wat er beter kon", aldus Van Beek. "Dat was een goed recept."

Infuuszakken recyclen

In het ziekenhuis worden veel materialen na één keer gebruiken weggegooid. Spuiten, slangetjes en incontinentiematjes worden doorgaans maar één keer gebruikt. Niet bepaald groen, toch? Cathy van Beek is het daar mee eens, maar merkte aan den lijve dat er voor hergebruik heel veel obstakels zijn.

Bij het Radboudumc wilden ze infuuszakken recyclen, maar dit kon niet omdat op zulke zakken onuitwisbaar de naam van de patiënt moet staan. Dit leidde tot problemen met de privacywetgeving, vertelt ze. De inzamelaar van het oude plastic zou de naam kunnen koppelen aan wat erin zit en er zo dus achter kunnen komen welke ziekte die persoon had.

Afvalwater

Een andere uitdaging is het tegengaan van medicijnresten in het water. Patiënten plassen stoffen uit medicijnen weer uit en dit vormt een groot probleem voor de waterzuivering. Met name contrastmiddelen die worden gebruikt om röntgenfoto's te maken zijn slecht voor het milieu, volgens Van Beek. "Je moet kijken of het wel nodig is dat we die gebruiken. Misschien kan het wel met water", zegt ze.

Ook bij andere middelen moet worden gekeken of ze wel echt nodig zijn. "Bij mensen die veel verschillende medicijnen slikken, moeten we kijken of het niet minder kan", stelt ze voor. Fabrikanten moeten zich hier ook bewuster van zijn.

Besparing

Van Beek gelooft dat de komende jaren grote stappen kunnen worden gezet om de zorg te verduurzamen. "Ziekenhuizen hebben er zelf ook belang bij, want het bespaart geld", zegt ze. Ze moeten echter wel naar de juiste termijn kijken. "Als je op een termijn van één jaar bekijkt, kun je misschien beter disposables nemen. Maar als je kijkt op een termijn van tien jaar, kun je beter producten gebruiken die je kunt hergebruiken." Ziekenhuizen raken hier steeds meer van doordrongen, denkt Van Beek: "Er is een stroom ingezet die niet meer te stoppen is."

Onder de zogenoemde green deal die vandaag werd besloten staat ook Van Beeks handtekening: vanuit het MVO Netwerk Zorg is ze één van de betrokkenen. Hiernaast hebben nog 124 andere partijen de overeenkomst getekend.