Onderzoeker: 'Een verkrachter is vaak op zoek naar liefde en intimiteit'

Een griezelige man in de bosjes die je met een scherp mes opwacht. Vaak wordt een verkrachter gezien als een gewelddadig monster dat kickt op macht. Een beeld dat dikwijls niet strookt met de werkelijkheid, zegt rechtspsycholoog André de Zutter in Spraakmakers.

"Ik loop wel even mee naar huis, want dit is een gevaarlijke buurt", zei een verkrachter na afloop tegen zijn slachtoffer. Ongelooflijk, maar het komt voor, zegt André de Zutter. De afgelopen acht jaar deed hij onderzoek naar aangiftes van verkrachtingen. Voor dit onderzoek worstelde hij vijfhonderd politiedossiers door. Over twee weken promoveert hij aan de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam.

Verkrachters zijn volgens de onderzoeker lang niet altijd op zoek naar macht. Een verkrachting is voor hen de manier om liefde en intimiteit te vinden. "De verkrachter probeert zoveel mogelijk seks met wederzijdse instemming na te bootsen." Sommigen vragen achteraf zelfs het telefoonnummer van hun slachtoffer om nog eens af te spreken, vertelt De Zutter.

Geen agressie

Opvallend is dat het merendeel van de verkrachtingen niet gepaard gaat met agressie. Zaken die het nieuws halen, zoals de verkrachting van de internationale student in Rotterdam, zijn volgens De Zutter uitzonderingen. "Alleen gruwelijke gevallen komen in de krant."

Eén op de twintig aangiftes is vals

Uit onderzoek van rechtspsycholoog André de Zutter blijkt dat ongeveer één op de twintig aangiftes van verkrachtingen vals is. De motieven om naar de politie te stappen met verzonnen verkrachtingsverhalen lopen uiteen. In de meeste gevallen (14 dossiers) is het bedoeld als dekmantel voor bijvoorbeeld vreemdgaan of te laat komen. Voor sommigen (in 12 gevallen) draait het om aandacht van naasten en politie.

De Zutter ontwikkelde hiervoor een checklist om waargebeurde en valse aangiftes te herkennen. Niet wetende hoe een verkrachting verloopt gebruiken mensen vaak beelden uit de media of ervaringen uit hun seksuele leven voor een verzonnen verhaal. De Franse politie maakt inmiddels gebruik van het meetinstrument. Of de Nederlandse politie dit voorbeeld gaat volgen is vooralsnog onbekend. De rechtspsycholoog zelf hoopt vooral dat men inziet dat het geen wijdverspreid fenomeen is en daadwerkelijke verkrachtingsslachtoffers niet keer op keer als leugenaars worden weggezet