Waarom muggen jou vaker prikken dan je partner - en wat je ertegen kan doen

Voorkeur voor mensen

En hoe zit het bij muggen met een voorkeur voor mensen? Vinden die de ene persoon inderdaad lekkerder dan de andere? Volgens Bart Knols, Nederlandse muggenguru en wereldwijde autoriteit op het gebied van malaria, komen muggen af op lichaamsgeur. "Wij mensen scheiden zo'n 300 verschillende geurstoffen uit. Ons geurprofiel ontstaat door bacteriën op de huid en de afbraakproducten van zweet die ze produceren."

"Aangezien iedere persoon verschillende hoeveelheden bacteriën op de huid heeft, verschilt daarmee ook ieders geurprofiel. En dat profiel bevat zowel aantrekkelijke als afstotende stoffen. Daarom kan het zijn dat wanneer je samen met iemand in bed ligt, de een veel wordt gebeten en de ander nauwelijks. Het verschil is opmerkelijk: de ene persoon kan tot vier keer zoveel gebeten worden als de andere. Hoe de mug in een wolk van geurprofielen precies de goede eruit pikt, is niet bekend."

Hoe schoner hoe beter?

Als zweet een deel van onze geur bepaalt, bijten muggen je dan ook minder als je schoner bent? "Het is zo dat die bacteriën leven van het zweet en vuil op onze huid, maar ‘hoe schoner hoe beter' lijkt niet op te gaan. Het gaat namelijk om heel lage concentraties aan geurstoffen. Ook al ben je na een goede wasbeurt veel van je bacteriën kwijt, toch komen die snel terug in aantal en produceren ze weer lekkere geurtjes."

Wat kunnen we dan doen tegen die zoemende plaaggeesten? Het is wetenschappelijk bewezen dat de apparaten die een ultrasoon geluid maken, niet werken. Wat wél helpt, zijn goed afsluitende horren of een klamboe. Verder hebben muggen een hekel aan wind, dus je kunt ‘s nachts ook de ventilator aanzetten. En buiten kun je je insmeren met middelen die deet of eucalyptusolie bevatten.

Meer creativiteit en innovatie

Maar heeft de wetenschap na al die jaren muggenziften nog geen betere oplossing gevonden dan pesticiden? Volgens Knols is het niet te bevatten dat na tientallen jaren onderzoek nog steeds meer dan 400.000 mensen op jaarbasis sterven aan malaria. Sterker nog, malariamuggen raken steeds sneller resistent tegen pyrethroïden, de groep van insecticiden die we tot nu voornamelijk gebruiken als bestrijdingsmiddel op klamboes. Volgens Knols is de nood hoog voor nieuwe en innovatieve muggenverdelgers.

Zo presenteerde hij eerder drie nieuwe methodes om muggen bestrijden: het simuleren van menselijke geur om muggen in de val te lokken, honden te leren de geur van larven te herkennen en een pil met een muggendodend medicijn, zodat de beesten na het bijten meteen dood neervallen. Daarnaast werkt hij nu mee aan een initiatief om drones insecticiden te laten verspreiden, schimmels in te zetten als anti-muggenmiddel en Afrikaanse huizen om te bouwen tot gigantische muggenvallen; een idee dat ruim 9 miljoen euro ophaalde en momenteel getest wordt in Ivoorkust.

Het heeft dus nog weinig zin je tot de wetenschap te keren wanneer het onmiskenbare gezoem je deze zomer wakker houdt, maar als het aan Bart Knols ligt komt daar snel verandering in.