Wetenschap & Techniek

Nederlanderse onderzoekers gaan midden van ons melkwegstelsel fotograferen

foto: Pixabayfoto: Pixabay
  1. Nieuwschevron right
  2. Nederlanderse onderzoekers gaan midden van ons melkwegstelsel fotograferen

Nederlandse wetenschappers gaan een foto proberen te maken van het zwarte gat in het midden van ons melkwegstelsel. “Zoals een mosterdzaadje in New York vanuit Nijmegen proberen te fotograferen,” beschrijft hoogleraar sterrenkunde Heino Falcke (Radboud Universiteit) deze uitdaging. De ambities zijn dus torenhoog.

Hoe een telescoop zo groot als de aarde een zwart gat vangt

In Nieuws en Co vertelt Falcke hoe groot het project is. Verschillende radiotelescopen die verspreid zijn over de hele wereld (waaronder Hawaï, Mexico, Spanje en de Zuidpool) gaan samenwerken zodat ze virtueel één grote telescoop vormen. Dit netwerk van telescopen wordt dan gericht op het centrum van ons Melkwegstelsel waar het zwarte gat zich bevindt. Van de data die ze dan genereren wordt uiteindelijk een plaatje samengesteld.

Het is geen eenvoudige klus. Niet alleen omdat het midden van ons melkwegstelsel 27.000 lichtjaren van ons vandaan ligt. Maar ook omdat al de telescopen op hetzelfde moment moeten samenwerken. Als er op één plaats bewolkt weer is, dan lukt het niet.

Bovendien heeft nog nooit iemand het zwarte gat gezien. Dat kon ook niet. Licht, dat normaal essentieel is voor het maken een foto of om te zien, wordt door het zwarte gat aangezogen en kan niet meer ontsnappen. Toch denken wetenschappers te weten waar dat gat zich precies bevindt. Niet alleen zendt het gat toch een beetje radiostraling uit, de sterren rond het zwarte gat draaien er met een duizelingwekkende snelheid omheen.

Op zoek naar de waarnemingshorizon

Met deze operatie willen de sterrenkundigen heel graag een beroemde hypothese van Einstein testen: het bestaan van een waarnemingshorizon. Dat is de grens waarachter licht en andere materie onherroepelijk door het zwarte gat aangetrokken worden. Over die grens is er geen weg meer terug en verdwijnt licht en materie genadeloos in het donkere zwarte gat.

In de film Interstellar kun je een voorbeeld van zo'n horizon al in volle glorie bewonderen. Nu willen de onderzoekers de waarnemingshorizon ook in het echt waarnemen. Het project gaat van start in april maar alle data is pas beschikbaar in oktober. Het zal dus nog even duren voordat we naar de eerste foto’s te zien kijken.

Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap
Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Dinsdag en vrijdag rond 10.50 uur in De Ochtend

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).

Ster advertentie
Ster advertentie