Wetenschap & Techniek

In de strijd om de kiezer sneuvelt bij Trump de waarheid

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. In de strijd om de kiezer sneuvelt bij Trump de waarheid

Volgende week dinsdag beslissen de Amerikanen wie de nieuwe president wordt van de VS: Hillary Clinton of Donald Trump. Daar is al veel over gezegd, maar laten we het eens vanuit wetenschappelijk oogpunt bekijken. Als het daar om gaat is Hillary Clinton uitgesproken pro, maar lijkt Donald Trump eerder anti. Hij verwerpt erkende wetenschappelijke inzichten en fabriceert zijn eigen pseudo-wetenschap.

“Controversen verkopen”, heeft Trump gezegd. Maar zijn versie van fact-free politics is een gevaar, zo schrijven zeventig Nobelprijswinnaars in een open brief waarin ze uitleggen waarom Hillary Clinton de beste presidentskandidaat is. Ze noemen Trump niet bij naam, maar schrijven wel dat “politiek beleid dat niet berust op wetenschappelijke kennis het prestige en de veiligheid van Amerika in gevaar kunnen brengen.”

'Klimaatverandering is een hoax'

Waar schuurt het dan precies tussen de Republikeinse presidentskandidaat en de wetenschap? Klimaat en milieu zijn de twee voornaamste thema’s. Trump gelooft niet dat de mens invloed heeft op de klimaatverandering. Hij heeft zelfs gezegd dat klimaatverandering een hoax is die is bedacht door de Chinezen om de Amerikaanse industrie tegen te werken. "Het was een grapje", zei hij later over die uitspraak. Trump wil ook dat de VS uit het klimaatakkoord van Parijs stappen. En hij wil doorgaan met het gebruik van kolen als energiebron, omdat dat volgens hem het goedkoopst is. Over de lange termijn-gevolgen zwijgt hij.

Dan het milieu. Trump wil de Environmental Protection Agency (EPA) opheffen, een Amerikaanse overheidsinstantie die zich richt op natuurbehoud, water- en luchtkwaliteit en gezondheid van de mens. Daarnaast wil hij af van het Clean Energy Plan, ook opgesteld door EPA en gesteund door president Obama.

'Vaccinaties maken autistisch'

Het plan is bedoeld om de invloed van de mens op het klimaat te verminderen door langzaam over te schakelen op schone en duurzame energiebronnen. Tenslotte wil hij de door Obama stilgelegde aanleg van een oliepijplijn van oliezanden in Noord-Canada naar de VS, de zogeheten Keyline XL Pipeline, herstarten.

Trump laat zijn oren graag hangen naar de lobby van de traditionele fossiele brandstoffen-industrie. En hoewel hij ruimtevaart prachtig heeft genoemd, vindt Trump dat Amerika belangrijkere problemen heeft om geld in te investeren dan in ruimtevaart.

Van pseudo-wetenschap is de controversiële Republikeinse presidentskandidaat ook niet vies. Hij heeft publiekelijk gezegd dat vaccinaties een kind autistisch kunnen maken, ondanks het overtuigende wetenschappelijke bewijs hiertegen. Op persoonlijk vlak klopt Trump zich op de borst dat hij maar kort slaapt: “I like three, four hours, I toss, I turn, I beep-de-beep, I want to find out that’s going on.” Geen goed idee, zegt de wetenschap. Zo’n permanent slaapgebrek leidt tot minder rationele en meer emotionele beslissingen. Kortom, een Trump die voortdurend een beetje dronken is. Daar lijkt het af en toe inderdaad sterk op.

Wetenschapsjournalist Bennie Mols vertelde in De Ochtend over de relatie tussen Trump en de wetenschap:

De Republikeinse partij

Trumps running mate Mike Pence, gouverneur van de staat Indiana, kan er ook wat van als het gaat om anti-wetenschap. Ter verdediging van de tabaksindustrie zei hij in 2001 dat roken niet dodelijk is. Dat is precies wat de tabakslobby jarenlang heeft beweerd, ondanks overstelpend bewijs dat roken wel degelijk dodelijk is.

Net als Trump vindt ook Pence klimaatverandering maar een mythe. Stamcelonderzoek vindt hij niet nodig, omdat er volgens hem betere alternatieven zijn. Ook dat is niet waar, maar hij komt er wel mee tegemoet aan zijn gelovige achterban.

En Pence heeft het niet op een van de belangrijkste pijlers van de biologie, de evolutietheorie: "Geloof ik in evolutie? Ik omarm het idee dat God hemel en aarde, de zeeën en alles hierin heeft geschapen." De Republikeinse Partij heeft al langer moeite om haar politieke beleid te verenigen met de wetenschap. Zo verscheen in 2005 het boek The Republican War on Science van journalist Chris Mooney. Mooney betoogt dat de Republikeinse Partij al onder George W. Bush de neiging had om wetenschappelijke inzichten te ontkennen of te verdraaien.

Obama doet het anders

Hoe anders dan Trumps houding tegenover wetenschap is die van de zittende president Barack Obama. Deze maand is Obama gasthoofdredacteur van het vooraanstaande technologietijdschrift WIRED. Hij geeft opnieuw blijk van oprechte interesse in hoe wetenschap en technologie onze wereld voortdurend veranderen en hij zoekt nieuwe kansen voor de Amerikaanse samenleving.

Zo vindt Obama dat de toekomstige president moet proberen vorm te geven aan hoe onze samenleving omgaat met slimme machines die steeds meer zelfstandig beslissingen gaan nemen. Kom daar maar eens om bij Trump. Waar Obama vooruit kijkt, kijkt Trump vooral achteruit.

De Kennis van nu gaat donderdagavond over de retoriek en lichaamstaal van Trump en Clinton. NPO 2, 19.20 uur.

Dit artikel is ingekort. Lees het uitgebreide verhaal bij De Kennis van Nu (NTR).

Lees ook: Beleef de Amerikaanse verkiezingen op NPO Radio 1

Ster advertentie
Ster advertentie