Worden linkse demonstranten vaker gearresteerd dan rechtse demonstranten?

Sinds de oprichting in 2014 is Pegida veel in het nieuws geweest. De naam van de protestbeweging staat voor ‘Patriottische Europeanen tegen de Islamisering van het Avondland’. Oorspronkelijk komt Pegida uit de Oost-Duitse stad Dresden, waar wekelijks een protestmars wordt gehouden tegen immigratie en de islam. De beweging is inmiddels in verschillende Europese landen actief.

In oktober 2015 organiseerde Pegida een eerste betoging in Nederland. Sindsdien zijn er demonstraties geweest in onder meer Utrecht, Den Haag, Amsterdam, Rotterdam en Apeldoorn. In een tijd waarin veel vluchtelingen naar Europa proberen te komen, lijkt Pegida’s boodschap goed aan te slaan.

Preventieve arrestaties

Vanwege de uitgesproken opvattingen van Pegida, roept de organisatie ook veel weerstand op. Dit leidt ertoe dat verschillende mensen tijdens Pegida-demonstraties een tegengeluid willen laten horen, de zogeheten ‘tegendemonstranten’. Onder hen zijn linkse activisten.

Pegida-aanhangers en tegendemonstranten in Amsterdam:

Soms leidt dit tot rellen, zoals afgelopen winter in Potsdam. Autoriteiten zijn daarom op hun hoede wanneer er een Pegida-demonstratie gepland staat. Volgens Willem Jebbink, een advocaat van gearresteerde tegendemonstranten in Amsterdam en Utrecht, pakt de politie preventief mensen op om wanordelijkheden te voorkomen.

"Ze ruimen de tegendemonstranten op, ze pakken ze in de kraag en ze zetten ze in de cel. En na een paar uur, als de demonstratie voorbij is, laten ze hen weer gaan zonder vervolging. (…) Dan ben je in wezen gewoon gemuilkorfd."

Ernstige beschuldigingen

Strafrechtadvocaat Milan van Hulst gaat nog verder en zegt dat linkse demonstranten überhaupt op meer weerstand stuiten dan rechtse betogers. Hij noemt als voorbeeld een linkse demonstratie tegen een snelweg in Amelisweerd. De politie verbood demonstranten hierbij om de woorden ‘bomen’ en ‘klimmen’ in één zin te gebruiken. En dat terwijl rechtse Pegida-betogers wegkomen met uitspraken over een ‘burgeroorlog’ in Europa tegen de islam.

De beweringen van de advocaten zijn bijzonder ernstig. Als de Nederlandse autoriteiten, uit angst voor rellen, preventief tegendemonstranten arresteren, dan gaat dit in tegen de vrijheid van meningsuiting en het recht om te demonstreren. En als linkse demonstranten anders worden behandeld dan rechtse demonstranten, dan betekent dit dat mensen niet gelijk behandeld worden in onze rechtsstaat.

Foto: Andrew Black / Flickr

Oproep: weet jij meer?

Onderzoeksjournalisten Sanne Terlingen en Jacqueline Maris willen deze week uitvinden of zij bewijzen vóór of tégen de stellingen van de advocaten kunnen vinden. Informatie en tips zijn hierbij bijzonder welkom. Ben jij wel eens bij een Pegida-betoging geweest, als demonstrant, als tegendemonstrant of als politieagent? Of heb jij op een andere manier te maken gehad met het handelen van gemeentes, de politie en het OM rondom Pegida-demonstraties? Aarzel dan niet om contact op te nemen via argos@vpro.nl

Het onderzoek naar arrestaties rondom Pegida-demonstraties is onderdeel van ‘De Sprint’, een vaste rubriek van De Sportzomer op NPO Radio 1. Het idee achter deze rubriek is om binnen een week tijd, met behulp van luisteraars, zoveel mogelijk informatie te krijgen over een bepaalde vraag. Op maandag wordt het Sprint-onderzoek aangekondigd, op woensdag volgt een tussenstand, en op vrijdag worden de resultaten gepresenteerd. Luisteren dus: tussen 12.00 en 13.00 uur op NPO Radio 1.

Eerder Sprint-onderzoek ging over een nieuw document over Srebrenica, over de regels van intensive-careafdelingen, over een misbruikzaak met Eritrese asielzoekers en over de massale leegloop bij een basisschool in Bilthoven.