Vogels zingen steeds hoger door herrie in de stad

Gedragsbioloog Hans Slabbekoorn maakte opnames van vogelzang in de stad en daarbuiten, en kwam erachter dat stedelijke vogels hoger zingen. In de uitzending laat hij bijvoorbeeld horen dat een koolmees in de stad heel anders klinkt dan zijn soortgenoten in het bos.

Doordeweeks harder dan in het weekend

Vanwaar die verschillen? "Die vogels zingen met een reden," legt Slabbekoorn uit, "ze moeten gehoord worden. Want ze verdedigen hun territorium tegen concurrenten en willen vrouwtjes aantrekken. Als er dan heel veel verkeerslawaai is, dat voornamelijk laag van toon is, heb je een voordeel als je hoog zingt."

En de vogels in de stad zingen niet alleen hoger, maar ook harder. Uit een onderzoek in Berlijn bleek zelfs dat nachtegalen daar in het weekend minder hard zingen dan doordeweeks. Slabbekoorn: "Dat is interessant, omdat die vogels dus blijkbaar niet altijd zo hard mogelijk zingen." Het zou dus best eens kunnen dat harder zingen de vogels meer energie kost, en dat ze dat dus alleen doen als het nodig is.

Onderdeel van de natuur

Hoe erg is het dat wij mensen de vogelzang zo beïnvloeden? Dat is een subjectieve vraag, zegt de gedragsbioloog. "Eigenlijk verandert de natuur continu. Dit is inmiddels onderdeel van de natuur, er zijn weinig plekken op de wereld waar geen menselijke geluiden te horen zijn. Maar je kunt het wel schadelijk vinden als daardoor een bepaalde populatie achteruitgaat."

Als bijvoorbeeld een zeldzame vogelsoort uit de stad verdwijnt door ons lawaai, zegt Slabbekoorn, kun je misschien wel een beslissing nemen om daar wat aan te doen. Want niet alle dieren kunnen zich zo goed als de koolmees aanpassen aan het geluid.

Hoe zit het eigenlijk met vogels die geluiden imiteren, zoals een golfkarretje of een autoalarm? En wat voor invloed heeft ons lawaai op de dieren in zee? Beluister hier het hele gesprek:

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in de podcast Focus Wetenschap