Vrouwen in de kunstwereld: 'Ze zijn er niet'

379 briljante vrouwen

Vijf jaar geleden richtte de kunsthistoricus kunstmagazine See All This op, met daaraan gekoppeld het gelijknamige online kunstplatform. Het blad gidst de lezer in reportages, interviews en achtergrondverhalen langs belangwekkende kunst in binnen- en buitenland. Maar liefst veertig musea en galeries uit Nederland en België zijn aan See All This verbonden.

Het mega dikke jubileumnummer 379 Pretty Briljant Women in the Arts toont het werk van 379 'briljante vrouwen, samengesteld door de Belgische curator Catherine de Zegher die zich al sinds jaar en dag met dit onderwerp bezighoudt.

Ze zijn er niet en ze kunnen het niet

"Er zijn twee dingen die we ten diepste geloven over vrouwelijke kunstenaars", legt Ex uit. "Het eerste is: ze zijn er niet en het tweede is, iets pijnlijker nog: ze kunnen het niet. En wat wij met het nummer 'Pretty Briljant' hebben willen laten zien is: ze zijn er wel, er zijn er oneindig veel. En het tweede wat we wilden laten zien is: ze maken fantastisch werk.

Die vooroordelen zijn diep geworteld. Toen ik kunstgeschiedenis studeerde vroeg ik wel, waar zijn de vrouwen? Het antwoord was altijd: 'Ze zijn er niet. En wij dachten ook, ze zijn er niet! De standaardboeken die je gebruikt als kunsthistoricus zijn History of Art van Janson en The Story of Art van Gombrich. In die boeken stonden nul vrouwen. Dat is zo schokkend. We zijn dus allemaal opgeleid met één oog dicht."

'We investeren niet in vrouwen, omdat ze het niet volhouden'

"Valeria Napoleone is een verzamelaar die alleen kunst van vrouwen verzamelt. Zij vertelde me ooit dat investeerders letterlijk zeggen: we investeren niet in vrouwen, omdat ze het niet volhouden. Er kunnen kinderen komen, en dan heb ik geïnvesteerd in een mooi kunstwerk en dan horen we straks niets meer van die vrouw.

Als de top dat niet doet, dan gaat een veilinghuis geen werk van vrouwen aanbieden. Een ingewikkelde vicieuze cirkel. Ze vergelijken het wel met een donut: vrouwen aan het begin van hun carrière doen het relatief goed. Dat zijn mooie, aantrekkelijke vrouwen die prachtige dingen maken. En daarna komen ze in een lang en diep gat, hoor je niets meer over ze. En dán pas zijn er de vrouwen die het uiteindelijk hebben volgehouden, die eigenlijk onder de waterspiegel hebben geleefd en maar door zijn gegaan, iemand als Louise Bourgeois bijvoorbeeld. Ze zijn dan oud en excentriek, ze krijgen een solotentoonstelling en dan gaat het: boem!"

"Dit speelt niet alleen in de kunstmarkt, maar ook in de museale wereld, die hebben geen vrouwen verzameld. In de collecties, ook van Nederlandse musea is 13 à 14% kunst van vrouwen, maar let op, veelal niet op zaal, maar in de depots."

Kunststof Radio

Het cultuur- en mediaprogramma van NTR van maandag tot en met donderdag te horen tussen 19.30 en 20.30 uur op NPO Radio 1 of op elk moment terug te luisteren als podcast. Volg Kunststof op Twitter, Facebook en Instagram.