Hoe gaan de Groningse gebieden hersteld worden nu de gaskraan dichtgedraaid wordt?

Waar Susan Top eerst bij het Groninger Gasberaad zat, is ze nu medeverantwoordelijk voor het beleid in de regio. Top zit als gedeputeerde namens de BBB bij het bestuur van de provincie en bepaalt mede wat de volgende stappen moeten zijn voor het Groningse gasgebied. "Je kan er op een andere manier vorm aan geven", aldus Top.

Frustrerend fenomeen

Maar ook bij de gemeente loopt Top tegen problemen aan. "De gemeente heeft vrij weinig te zeggen over hoe het echt gaat in Groningen." Volgens Top is het een "frustrerend fenomeen" dat inwoners bij lokale politiek hun beklag doen, maar dat zij machteloos zijn. "Het is een Rijksoperatie." Dat betekent dat het Rijk beslissingen neemt die de gemeente dient op te volgen.

Hoop voor de toekomst

"Wat ik heel ingewikkeld vind, is dat er heel vaak wordt verkondigd dat beleid zal veranderen, maar in de praktijk blijft er weinig van over", aldus Top. "Het zijn politieke en bestuurlijke oplossingen die voor de mensen eigenlijk niets doen." Top meent dat het "niets oplost" op deze manier, al heeft ze alsnog "hoop" voor de toekomst. "De situatie is nu anders. Het feit dat de gaskraan dichtgaat, betekent dat we vanuit een andere uitgangspositie ernaar kijken."

Groningen heeft een lange weg te gaan, ziet Top. "Wat we zien is dat er ontzettend veel woningen gesloopt en opnieuw gebouwd moeten worden. We moeten daar goed naar kijken. De schaal is dusdanig, dorpen maken complete metamorfoses door." Top wil voorkomen dat Groningse dorpen onherkenbaar worden. "Je moet blijven zien hoe prachtig deze provincie is."

Bureaucratie

Top wil ook iets doen aan de bureaucratie rondom de aardbevingen en de schade die wordt veroorzaakt daardoor. "Er zijn eindeloos veel regelingen voor elk probleem. Dan moet je door allerlei hoepels. Je moet er dus continu doorheen. Dan wordt er gekeken of je wel of niet in aanmerking komt. Het is te ingewikkeld." Daarom haken velen ook af. "Mensen lopen erin vast en doen het niet meer, beginnen er niet aan. Dat is heel zorgelijk."

Maar hoe kan dat opgelost worden? Top wil "proactief" gaan handelen door juist bij mensen langs te gaan en de schade te toetsen. "Als je het anders invult, naar wat mensen nodig hebben en welk maatwerk er nodig is, wordt het efficiënter. Zowel in capaciteit als in geld", denkt Top. "Het is vreemd dat iemand je woning kapotmaakt en dat je er zelf achteraan moet."

Energietransitie

Groningen staat door de gaswinning bekend als energieprovincie. Gaat dat worden voortgezet met alternatieve energiebronnen? "We hebben veel zonneparken en windmolens. Dat is een van de angsten die leeft binnen de provincie. Gaan wij de energietransitie bedienen door onze provincie vol te zetten?" vraagt Top zich af. "Als we de energieprovincie willen blijven, kan dat. Maar niet ten koste van onze cultuur en mensen. Dit gaat ons niet nog een keer overkomen."

Feestdag

Wanneer de gaskraan definitief dichtgedraaid wordt, is nog niet bekend. Het symbolische moment is al wel geweest. "Er wordt nu niet gewonnen en dat gaat ook niet gebeuren. Dit is een dusdanig historisch moment, bevochten door de Groningers."

Als het echt stopt, wil Top dat de provincie daar bewust bij stilstaat. "Dat moment moeten we markeren, we hebben het met elkaar voor elkaar gebokst. Dat willen we doen in de week van 5 oktober. Dit moet voor, door en met alle Groningers worden." Of het een feestdag wordt, durft Top niet te zeggen. "We moeten kijken wat voor dynamiek daar de komende jaren over bestaat. De focus ligt voorlopig op het oplossen van de problemen."